روی کار آمدن ترامپ در آمریکا در چهار سال گذشته مصادف بود با ولیعهد شدن محمد بن سلمان در عربستان و همین مساله موجب شد تا رییس جمهوری ایالات متحده بتواند قرار داد ۴۶۰ میلیارد دلاری سلاح را به سعودیها تحمیل کند و نه تنها شرکتهای اسلحهسازیهای آمریکا را از خطر ورشکستگی نجات دهد، بلکه تجارت آنها را توسعه و رونق بخشد، موضوعی که در مقابل با کشتار مسلمانان دیگر کشورها همچون یمن، عراق، سوریه و افغانستان همراه بود که عموما با سلاحهای خریداری شده با دلارهای نفتی عربستان و برخی دیگر از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس همچون امارات بوده است.
هرچند روابط واشنگتن–ریاض در چند دهه اخیر به دلیل بهره مندی از دلارهای نفتی سعودی در سطح عالی بوده، اما رابطه «دونالد ترامپ» با سران ریاض به ویژه "محمد بن سلمان" ولیعهد جویای نام و تشنه قدرت عربستان، آنقدر ویژه بود که رییس جمهوری آمریکا در دوران مسئولیت چهارساله اش ، سعودی ها را بارها "گاو شیرده" واشنگتن خواند.
ترامپ که امروز باید بساط خود را از کاخ سفید جمع کند، در دوران ریاست جمهوری اش تا آنجا که توانست عربستان و شماری دیگر از کشورهای عربی همچون امارات و بحرین را دوشید و از این راه توانست بسیاری از کارخانهها و صنایع آمریکا را سرپا نگه دارد، اقدامی که با خوش خدمتی ولیعهد سعودی انجام شد. ترامپ نیز در مقابل به خاطر تقدیر از بن سلمان، همه جانبه از ولیعهد کم تجرجه عربستان برای تحکیم پایههای قدرت او و رسیدن به تخت و تاج پادشاهی حمایت کرد؛ اما معلوم نیست این ماه عسل واشنگتن – ریاض در دوران "جو بایدن" رییس جمهوری منتخب آمریکا هم ادامه خواهد داشت یا خیر.
تیم بایدن هنوز نیامده به موضوع حقوق بشر در عربستان گیر دادهاند، موضوعی که در دوران ترامپ نه تنها با چشمپوشی، بلکه با همراهی وی همزمان شد. از اقداماتی که رییس جمهوری آمریکا و هیات حاکمه آن چشمهای خود را در مقابل آن بستند، قتل فجیع "جمال خاشقچی" خبرنگار عربستانی در کنسولگری این کشور در استانبول ترکیه بود که به دستور مستقیم بن سلمان انجام شد.
مهمترین پروندهای که دولت بایدن درباره عربستان با آن مواجه خواهد بود، پرونده حادثه ۱۱ سپتامبر میباشد، پرونده ای که با فشار دولت ترامپ مسکوت ماند.
فشار ترامپ به دادستان کل آمریکا به حدی بود که وی مجبور شد اعلام کند که اسناد مرتبط به دست داشتن عربستان سعودی در حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در اختیار خانواده قربانیان این حادثه قرار نخواهد گرفت.
آمریکاییها بارها اعلام کردهاند که گزارشهای بیشماری وجود دارد که سران عربستان به گروه تروریستی القاعده در اجرای حملات ۱۱ سپتامبر کمک کردهاند.
روابط ترامپ و بن سلمان در چهار سال گذشته آنقدر عمیق و گسترده بود که ولیعهد سعودی نیز همچون ترامپ باور نمی کرد که وی باید سکان هدایت آمریکا را تحویل بایدن دهد، اما بالاخره بن سلمان با قبول این موضوع دو روز مانده به تحلیف بایدن، برای دولت جدید آمریکا نامه نوشت و خواستار گشوده شدن کانال تماس جدید با واشنگتن شده است.
پایگاه اینترنتی ویکیلیکس سعودی افشاگری کرده که بن سلمان در نامهاش به دولت جدید آمریکا خواستار گشوده شدن کانال تماس با دولت بایدن و جلب محبت وی شده است، موضوعی که تا به امروز دولت بایدن از گشودن هرگونه کانال ارتباط با بن سلمان و تیم وی خودداری کرده است.
منابع مطلع به ویکی لیکس سعودی گفته اند که بن سلمان برنامههایش را در این نامه تشریح کرده و گفته میشود این کار موجب بهبود روابطش با بایدن و کاستن از فشارها به بن سلمان میشود.
بن سلمان در این نامه برنامههایش درباره کاستن از حکم بازداشت شدگان اندیشه و آزادی همچون "ولید فتیحی"، پزشک آمریکایی سعودیتبار و نیز برنامههایش را برای آشتی با قطر و کاستن از تولید نفت عربستان و عادیسازی تدریجی روابط با رژیم صهیونیستی در تلاش برای جلب نظر بایدن و تیم وی توضیح داده است.
اما، گزینه مدیریت اطلاعات ملی دولت بایدن در خصوص پرونده های بن سلمان و عربستان به ویژه موضوع قتل خاشقچی گفته است، جو بایدن متعهد شده که پرونده تحقیقات ترور جمال خاشقچی روزنامهنگار منتقد سعودی که توسط عوامل حکومت عربستان در کنسولگری این کشور در استانبول به قتل رسید را از طبقهبندی محرمانه خارج کند.
"آوریل هینز" که قرار است بر ۱۸ نهاد اطلاعاتی از جمله سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) و آژانس امنیت ملی این کشور نظارت کند، سهشنبه شب در جریان تشریح برنامه های خود در کمیته اطلاعات سنای آمریکا متعهد شد که پرونده تحقیقات درباره ترور "جمال خاشقچی" را از طبقه بندی محرمانه خارج کند.
به نوشته پایگاه خبری عربی ۲۱، گزارش محرمانه یاد شده نشان می دهد که "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان آمر قتل خاشقچی در داخل کنسولگری کشورش در استانبول می باشد که در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد.
تحلیلگران مسایل منطقه اعتقاد دارند که بایدن و کابینه اش باید عربستان را تحت فشار قرار دهند تا جنگ بی نتیجه علیه یمن را که موجب کشتار مسلمان شده پایان دهد و در توسعه یک ساختار امنیتی منطقهای جامع مشارکت کند و به حاکمیت سایر کشورها و همچنین حقوق بشر احترام بگذارد.
از این رو ایالات متحده باید پشتیبانی، حمایت و مشارکت خود از عربستان را در جنگ خانمانسوز یمن قطع کند و حتی به آل سعود برای توقف جنگ فشار بیاورد.
هنوز معلوم نیست که آیا بایدن راه ترامپ را در خصوص عربستان ادامه میدهد و او نیز همانند رییس جمهور غمارباز آمریکا فقط به فکر دوشیدن آل سعود و چشم پوشی از جنایات این رژیم به ویژه ولیعهد کم تجربه و جاه طلب سعودی خواهد بود و یا شیوه دیگری را پیش خواهد گرفت؟؛ برای رسیدن به پاسخ این سئول باید مقداری تامل کرد تا واقعیت در آینده نزدیک مشخص شود.
نظر شما