به گزارش روز دوشنبه ایرنا، محسن هاشمی در نشست اینستاگرامی «پیوند ادب و سیاست، نکوداشت حسن حبیبی» به مناسبت هشتمین سالگرد درگذشت وی افزود: حبیبی از دهه چهل با فعالیت در انجمن اسلامی دانشجویان اروپا، مبارزات سیاسی را آغاز کرد و یک دهه قبل از پیروزی انقلاب، فعالیت مبارزاتی صریح را در قالب اتحادیه تقویت کرد و در همین دوره آیت الله هاشمی رفسنجانی که برای حل اختلافات نیروهای مبارز فعال در اروپا به فرانسه سفر کرده بود، با ایشان و سایر مبارزان دیدار کرد.
وی اظهار کرد: حضور مرحوم حبیبی در نوفل لوشاتو و ۱۱۴ روز مبارزه تاریخی سیاسی امام در فرانسه، بسیار موثر بود و از طرف امام خمینی (ره) ماموریت تهیه نخستین پیش نویس قانون اساسی جدید ایران به ایشان محول شد. حبیبی به همراه امام در ۱۲ بهمن با پرواز انقلاب به ایران بازگشت و تقدیر این بود که در این روز که بزرگترین روز انقلاب و زندگی ایشان بود، دنیا را ترک کند.
رییس شورای اسلامی شهر تهران گفت: نقش حبیبی در دولت موقت و دولت‌های دفاع مقدس، سازندگی و اصلاحات، نشان دهنده شخصیت تخصصی و غیرجناحی و سیاسی ایران بود که در تمام فصول و ۵ دولت متفاوت یکی از اعضای شاخص هیات دولت بود و هیچ گاه مواضع خود را به منافع جناحی و غیرملی گره نزد.
وی افزود: مهندس بازرگان، شهید بهشتی، آیت الله هاشمی رفسنجانی، رهبرانقلاب و آقای خاتمی از جمله شخصیت‌هایی بودند که با حبیبی سابقه همکاری و ارتباط نزدیک داشتند و در نخستین انتخابات ریاست جمهوری حزب جمهوری اسلامی از حبیبی حمایت کرد.
هاشمی ادامه داد: حوصله و دقت حبیبی در پیگیری مصوبات دولت و تاکید او بر اینکه وزرا حرفهایشان را بدون سانسور بزنند، در نوع خود مثال زدنی بود. ایشان همزمان دبیری هیات دولت را هم بر عهده داشت و باید گفت حبیبی نقش موثر و بدون سر و صدایی در جمهوری اسلامی داشت.
رییس شورای شهر تهران اظهار کرد: اگر هم اکنون فردی شبیه ایشان را داشتیم، بدون شک مصوبات دولت کنونی هم اجرایی می‌شد. در ابتدای شکل گیری مجمع تشخیص مصلحت نیز ایشان بدون نیرو دبیرخانه مجمع را اداره می‌کرد که بعد از آمدن آقای رضایی تعداد نیروهای آنجا ۲۰ تا ۳۰ برابر شد.
هاشمی افزود: حبیبی علاقه وافری به ایران و توسعه و آینده ایران داشت و از این رو سال‌های پایانی عمر سراسر خدمتش را صرف تلاش در بنیاد ایرانشناسی کرد.
وی اضافه کرد: یکی از چهره‌هایی که در خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی بسیار مورد اشاره قرار گرفته، حبیبی است به ویژه آن‌که ایشان معاونت اول رییس جمهوری در هشت سال دولت سازندگی را برعهده داشتند و با توجه به حجم انبوه تلاش‌های دولت، مسئولیت ساماندهی به اموراداری دولت و پیگیری‌های حقوقی و قانونی فعالیت‌های گسترده دولت سازندگی برعهده ایشان بود و آیت الله هاشمی رفسنجانی با اطمینان از تخصص، پاکدستی و سلامت شخصیت حبیبی، امور زیادی را به ایشان به عنوان معاون اول خود تفویض کرده بود.
رییس شورای اسلامی شهر تهران افزود: در سال ۱۳۷۵ و در آستانه هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، پیام‌های زیادی از طرف برخی نهادهای قدرت به حبیبی جهت نامزدی در انتخابات ارسال می‌شد که ایشان با مشورت آیت الله هاشمی رفسنجانی برای پیشگیری از تفرقه و تقسیم رای بین دو جریان فعال در انتخابات، تصمیم به عدم نامزدی گرفت و این تصمیم تاثیر قابل توجهی در رقم خوردن حماسه دوم خرداد داشت و آقای خاتمی هم در دولت نخست خود با همین دیدگاه ایشان را به سمت معاون اول رییس جمهوری منصوب کرد.
هاشمی ادامه داد: مرحوم حبیبی چهره‌ای ارزنده در تاریخ انقلاب اسلامی محسوب می‌شود و گرچه در سال‌های پایانی عمر و پس از درگذشت ایشان خدمات برجسته‌اش کمتر توسط رسانه‌ها و دستگاه‌های مسئول مورد توجه و تبلیغ قرار گرفت اما نامی ماندگار در تاریخ ایران برجا گذاشته است.
هاشمی در پاسخ به این سوال که چرا حبیبی به عنوان معاون اولی ریاست جمهوری در زمان آیت الله هاشمی رفسنجانی انتخاب شدند، گفت: رابطه هاشمی با حبیبی رابطه‌ای قدیمی بود و من در ۱۴ سالگی یعنی سه سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در فرانسه حبیبی را دیدم که همراه آیت الله هاشمی بود و از طرفی ایشان به واسطه شناخت خوبی که از قانون اساسی و حضور در شورای نگهبان داشت و از همه مهمتر تخصصی که دارا بود، بهترین انتخاب برای این پست بود و ویژگی بارز حبیبی هم این بود که تفکرش فراجناحی بود.
رییس شورای شهر تهران با بیان اینکه باید قدر بزرگانمان را بدانیم و منش و روش‌های آنان را تحلیل کنیم، گفت: این بزرگان سرمایه‌های اجتماعی ما هستند و نباید تفکر جناحی مانع شناساندن این بزرگان به آیندگان شود. تفکرات جناحی نباید سبب شود حتی در سالگرد درگذشت این شخص بزرگ، نامی از وی حتی در صداوسیما برده نشود.
انتقاد رهیده از عملکرد نهادهای فرهنگی و صداوسیما در قبال حبیبی
شفیقه رهیده همسر مرحوم حسن حبیبی به بیان برخی ویژگی‌های شخصی آن مرحوم پرداخت و با انتقاد از عملکرد نهادهای فرهنگی و صداوسیما در قبال چهره‌هایی نظیر حبیبی گفت: کوتاهی‌ها در برابر شخصیت‌های برجسته بسیار است، در حالی که با شناساندن این چهره‌ها می‌توان عرق ملی و عشق به کشور و انقلاب را به جوانان منتقل کرد و جوانانی مانند آنان تحویل گرفت که بی‌ادعا و بی نام و نشان برای دفاع از ناموس و خاک و کشورشان، زندگی خود را فدا کردند.
وی گفت: حبیبی آنقدر نسبت به ایران حساس بود که اوایل انقلاب به دلیل تلاش‌هایش درباره ایرانشناسی به او می‌گفتند غربزده. اما بعدها مشخص شد راهی که او در بنیاد ایرانشناسی پی گرفته، بی‌راه نبوده است.
رهیده درباره کاریکاتورهای پرتعداد مجله گل آقا اظهار کرد: مرحوم کیومرث صابری(گل آقا) از دوستان بسیار نزدیک حبیبی بود و نشریه ایشان با کسب نظر مستمر از خود دکتر، کاریکاتور ایشان را می‌کشید. حبیبی در این راه خود را سپربلا کرد تا به همه ملت ایران و به ویژه جوانان بگوید باید مسئولان را در رده‌های مختلف به نقد بکشید و از آنها پاسخ بخواهید.
همسر حبیبی با بیان این که همسرش عملا زندگی خصوصی همانند دیگران نداشته است، افزود: او و امثال او با بسیاری از کسانی که این سال‌ها مسئولیت دارند، تفاوت‌های بسیاری داشت. در استفاده از بیت‌المال خیلی حساس و امانتدار بود. زمانی در حال راه اندازی کارخانه‌ای در نزدیکی تهران بودم که همه‌اش برای هلال احمر بود، ولی به من بسیار تهمت زدند که اینها اموال من است و علت هم این بود که طوری بالای سر کار می‌ایستادم که انگار ارث پدری‌ام است و اینطور دلسوزی می‌کردم.
وی ادامه داد: یک روز کنار جاده ماشینم خراب شد و با دفتر حبیبی تماس گرفتم که برای من یک ماشین بفرستند، اما ایشان در برابر اصرارهای من گفتند از همان جایی که مامور هستید ماشین بخواهید، ریاست جمهوری برای شما ماشین ندارد. امروز با دیدن ریخت و پاش‌ها، هم خجالت‌زده می‌شویم و هم از اینکه امانتدار بودیم، احساس غرور می‌کنیم.
رهیده گفت: خاطرم هست ایشان از خست هاشمی رفسنجانی در پرداخت حقوق به وزرا گله داشت و یک بار با ایشان پشت تلفن بحث می‌کرد. بعد از پایان صحبتشان پرسیدم حرف آقای هاشمی چیست؟ گفتند می‌گویند وزرا در سفرها نیاز به هتل ندارند و می‌توانند به ساختمان استانداری‌ها بروند و نیاز بیشتری ندارند. این از روحیه کویری هاشمی ناشی می‌شد که تلاش داشتند کار دولت با کمترین هزینه انجام شود. این روحیات را با امروز مقایسه کنید.
حجت الاسلام سید محمود دعایی به عنوان آخرین سخنران این نشست، ضمن بیان خاطراتی از مرحوم حبیبی گفت: ایشان تلاش‌های بسیاری در جهت شناساندن ایران کرد که از آن جمله رها کردن پست‌های سیاسی و دولتی در دولت دوم خاتمی برای تاسیس بنیاد ایرانشناسی بود.
مدیر روزنامه اطلاعات افزود: خداوند به حبیبی عنایت زیادی داشت و ایشان بزرگان زیادی را در زندگی‌اش دید از جمله مصدق، آیت الله طالقانی و بزرگان دیگر. در نهضت ملی مصدق مراد او بود و بعد طالقانی و در دوره انقلاب، مراد، الگو و پیشوایش امام خمینی (ره) بود و بعد از امام نیز، شایسته‌ترین پناه ایشان، رهبر انقلاب بود.
وی افزود: وقتی با مشورت آیت الله موسوی اردبیلی از طرف مهندس موسوی برای وزارت دادگستری پیشنهاد شد، برخی مخالفان جبهه ملی با توجه به سابقه حضور حبیبی در جبهه ملی به مخالفت با او برخاستند، اما حبیبی در مقابل این مخالفت‌ها در مجلس چنان دفاعیه عارفانه و عاشقانه‌ای کرد و به زیبایی گفت که من دنبال چیزی نیستم و نمی‌خواهم جای کسی را بگیرم و آماده خدمت هستم، که این دفاعیه در تاریخ رای اعتمادهای مجلس، تاریخی و ماندگار شد و یکی از بالاترین آرا را در مجلس گرفت.
رییس موسسه اطلاعات ادامه داد: پایان زندگی ایشان بسیار زیبا و مثال زدنی است. تنها دارایی ایشان همین میراث بنیاد ایرانشناسی بود که به یادگار گذاشت. حتی منزلش نیز به نام همسرش بود و هیچ نداشت و گاهی می‌گفت من باید به همسرم اجاره بدهم. زندگی ایشان با همسرش بسیار عاشقانه و شیداگونه و توام با وفاداری بود و انسان از دیدن این زندگی، دچار رشک می‌شد و در اواخر عمر یک بار که به دیدنش رفتم، اشکش جاری شد و گفت شرمنده همسرم هستم.
به گفته دعایی، حبیبی در سال‌های پایانی عمر با وجود سه بار دیالیز در هفته تاکید داشت در میعادگاه عاشقانه‌اش یعنی بنیاد ایران شناسی حضور یابد. در دوره آخر که در بیمارستان بود، یک کتاب جامعه شناسی را به اتمام رساند و انتشارات اطلاعات آن را چاپ کرد. من با خوشحالی کتاب را به همراه حق التالیف آن در پاکتی برای او بردم که لبخندی زد و گفت این هم پول حلالی برای کفن و دفنم.
نظر شما