سلامت مردم در تیررس تبلیغات شهری

در حالی که قانون همچنین مقررات، تبلیغات مخاطره آمیز برای مضر سلامت جامعه را ممنوع کرده، تابلوها و بنرهای این گونه آگهی ها در خیابان‌های شیراز با رنگ و لعاب ویژه و جذاب بالا رفته است.

با رقابت شدید تولیدکنندگان و اشتیاق مردم برای خرید،صنعت تبلیغات بیش از هر زمانی دیگر در این دوره با بهره از علوم مختلف از روانشناسی گرفته تا ارتباطات و هنر برای جلب توجه مردم وارد میدان شده است.

از این رو روزانه هزاران پیام تبلیغاتی بصری و صوتی به مخاطبان در فضای واقعی و مجازی منتقل می شود و صنعت تبلیغات و اطلاع رسانی اکنون یکه تاز مدیریت افکار عمومی است.

به اعتقاد بسیاری از متخصصین امر، تبلیغات محیطی فراتر از مزایای اقتصادی از بعضی جنبه ها معضلی برای شهرها محسوب می شود که ازجمله این موارد به نابسامانی بصری و تبلیغ کالاهای مضر سلامت می توان اشاره کرد که اثرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی جامعه بجا خواهد گذاشت.

به استناد قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و بر اساس ماده ۷ بند «ج» قانون، هرگونه تبلیغات خدمات و کالاهای آسیب رسان به سلامت موضوع ماده ۴۸ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بر اساس تشخیص و اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان ملی استاندارد ایران از سوی همه رسانه‌ها و یا تابلوهای تبلیغاتی سطح شهر که در معرض دید عموم قرار دارد ممنوع است.

براساس استانداردهای ملی و در فهرست نهایی کالاها و اقدامات آسیب رسان به سلامت به جهت منع تبلیغات در سال ۱۳۹۹ ،نام فرآورده های گوشتی و غذاهای آماده مصرف مانند انواع سوسیس و کالباس، ژامبون، انواع سمبوسه و فلافل آماده با روش غوطه وری در روغن،پنیر و تاپینگ پیتزا، انواع ساندویچ و پیتزا حاوی سوسیس و کالباس ، انواع نوشیدنی گازدار و طعم دار رنگی و بی رنگ و میوه ای و کولا با یا بدون قند ،نوشابه انرژی زا، نوشیدنی مالت (ماءالشعیر) طعم دار و انواع نوشیدنی های میوه ای گازدار و بدون گاز با محتوای آب میوه ۲۵ درصد دیده می شود.

انواع شربت میوه ای و غیر میوه ای ،فرآورده های یخی خوراکی، انواع پودر نوشیدنی خوراکی، روغن های مصرف خانوار از نوع نیمه جامد، انواع سس پرچرب (مایونز،سس سالاد و سس سفید) با چربی بیش از ۳۰ درصد ،انواع فرآورده های سرخ شده در روغن بر پایه سیب زمینی و غلات ( چیپس سیب زمینی و غلات) انواع اسنک،، انواع فرآورده های حجیم شده بر پایه ذرت، انواع پفک ، شیرینی های تر، فرآورده های کاکائویی، تافی و آبنبات با یا بدون قند ، سیگار و دخانیات، کالاهای آرایشی و داروهایی با احتمال سوء مصرف از دیگر کالاهایی است که در این فهرست وجود دارد و تبلیغ آنها ممنوع است.

با وجود اینکه تمام این محصولات و کالاهای ذکر شده جز موارد ممنوع برای تبلیغ است اما با گذر از خیابان های شیراز به وفور تبلیغ این کالاها در اقسام مختلف و ابعاد گوناگون از بیلبردهای عظیم شهری گرفته تا تابلوهای کوچک سر در مغازه و فروشگاه ها با رنگ و طرح های جذاب به چشم می خورد.

بی توجهی به اخطارها

با وجود اینکه یک ماه(از ابتدای بهمن ۹۹) از اخطار دانشگاه علوم پزشکی شیراز مبنی بر جمع آوری تابلوهای شهری در شیراز و فارس می گذرد اما تاکنون هیچگونه اقدم عملی در این باره صورت نگرفته است،موضوعی که از سخنان مدیران شهری شیراز کاملا مشهود است.

معاون خدمات شهری شهرداری شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: یکی از زشتی‌های بصری کلانشهر شیراز تابلوهای تبلیغاتی این شهر است.

محمدرضا محمدحسن پور با بیان اینکه در این حوزه شاهد بهم ریختگی در سطح شهر شیراز هستیم افزود: یکی از وظایف شهرداری های مناطق یازده‌گانه شیراز ساماندهی تابلوهای تبلیغاتی و شهری است.

وی ادامه داد: سلسله جلساتی درباره ساماندهی تابلوهای شهری در حوزه تخلفات شهری برگزار شده که بزودی و از هفته آینده بصورت جدی در رابطه با ساماندهی و جمع آوری تابلوهای کسبه و بازاریان که مزاحمت های بسیاری به لحاظ بصری و زیبایی برای شهر دارند اقدام خواهد شد.

فقط شهرداری مسئول نیست

معاون خدمات شهری شهرداری شیراز در ادامه به تبلیغات مضر به سلامت شهروندان اشاره کرد و گفت: در ورودی شیراز از سمت شرق و از ابتدای بلوار خلیج فارس تا میدان گل سرخ این شهر قصابی هایی وجود دارد که با تابلوهای نابسامان گوشت را کیلویی ۴۰ هزار تومان به مردم می فروشند در حالی که گوسفند زنده کیلویی حدود ۶۰ هزار تومان قیمت دارد و مشخص نیست چه گوشتی به مردم در این گونه واحدها عرضه می شود و هیچ نوع برخوردی با این واحدها نمی شود.

او تنها شهرداری را در حوزه ساماندهی تابلوهای شهری و سلامت مردم مسئول نداست و افزود: دستگاه های دیگری نیز در این زمینه مسئولیت دارند که باید پای کار آمده تا سلامت جسمی، بصری و روحی شهروندان بیش از گذشته تامین شود.

محمدحسن پور بیان کرد: کارگروه‌ مشترکی با بعضی دستگاه های اجرایی و ارگان ها در شیراز تشکیل شده تا این بخش با جدیت بیشتری ساماندهی و با متخلفین برخورد شود.

مجازات ها بازدارنده نیستند

وی ادامه داد: در حوزه تابلوهای شهری و تبلیغاتی توجه به این نکته ضروری است که اگر تخلفی در این خصوص صورت گیرد و حتی با آن نیز برخورد شود مجددا این متخلفین به تکرار تخلف روی می آورند چون مجازاتها در این باره بازدارنده و پشیمان کننده نیست.

وی در پاسخ به سوالی در این باره که اکنون چه موانعی برای ساماندهی تابلوهای تبلیغاتی در شیراز وجود دارد و یا نیاز به چه نوع همکاری از سوی دستگاه‌ها و ارگان‌های دیگر وجود دارد گفت: دستگاه های مختلفی در این خصوص وظیفه دارند و باید به وظایف شان عمل کنند.

معاون خدمات شهری شهرداری شیراز که معتقد است در خصوص تابلوهای مضر شهری در این کلانشهر نابسامانی‎های زیادی وجود دارد اما از نام بردن دستگاه هایی که از انجام وظایفشان در این رابطه سرباز می زنند خودداری و سکوت کرد.

شورای شهر کجاست؟

بر اساس ماده ۷۱ قانون شوراها نظارت بر امور بهداشت حوزه شهر بر عهده شورای شهر است و با توجه به اهمیت و حساسیت تامین و ضمانت تندرستی و سلامت آحاد جامعه و به منظور کمک به امنیت و ایمنی مواد غذایی ، بهداشتی و دارویی و مصرفی، اطلاع رسانی صحیح و اشاعه و ارتقای فرهنگ استفاده از مواد مصرفی سالم و استاندارد،مدیریت شهری شیراز در این باره وظیفه دارد.

در حالی که شورای شهر و شهرداری شیراز موظف است از تبلیغ خدمات ، کالاها و مواد مصرفی تهدید کننده سلامت شهروندان بر اساس فهرست اعلامی از سوی وزارت بهداشت در اماکن عمومی کلانشهر شیراز جلوگیری به عمل آورد و متخلفین از طریق پیش بینی شده مورد پیگرد قانونی قرار دهد اما گویا تاکنون مدیران شهری شیراز در این مقوله دخالت نکرده‌اند.

رییس کمیسیون سلامت،محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر شیراز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: تاکنون طرح و برنامه ای درباره ساماندهی تابلوهای شهری کلانشهر شیراز از نظر مضر بودن نوع تبلیغات بر سلامت جسمی شهروندان این شهر در دستور کار شورای شهر شیراز قرار نداشته است.

علی ناصری افزود: بزودی این موضوع به کمیته فنی کمیسیون سلامت،محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر شیراز ارجاع داده می شود تا پس از بررسی ، در صورت امکان بتوان آن را در دستور کار این کمیسیون قرار داد.

دانشگاه علوم پزشکی شیراز: تبلیغات کالاهای آسیب‌رسان به سلامت جمع‌آوری شود

برخی تابلوهای شهری در شیراز و فارس پوشیده از تبلیغات کالاهایی است که بر سلامت افراد تاثیر منفی می گذارد که مشاور عالی و جانشین معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز یکم بهمن ماه ۹۹ به این موضوع واکنش نشان داد و بر ممنوعیت این نوع تبلیغات و لزوم جمع‌آوری آن‌ها تاکید کرد.

عبدالحسین فرح بخش، ابتدای بهمن ۹۹ در نشست کمیته منع تبلیغ کالاهای آسیب رسان به سلامت اظهار داشت: بر اساس قانون، تبلیغ کالاها و اقدامات آسیب رسان سلامت در رسانه ها  و تابلوهای شهری ممنوع است.

وی با یادآوری اینکه بیماری های غیر واگیر به ویژه سکته قلبی و سکته مغزی رتبه نخست و سرطان دومین علل مرگ و میر را به خود اختصاص می دهند افزود: یکی از مهمترین عوامل این بیماری ها، تغذیه ناسالم است و از طرفی همگی به وفور شاهد تبلیغ انواع فست فود، نوشیدنی و آبمیوه صنعتی در بیلبوردها و تابلوهای شهر شیراز و استان فارس هستیم.

فرح بخش با بیان اینکه این گونه مواد غذایی جاذبه بسیاری برای کودکان، نوجوانان و جوانان و خانواده دارند و تبلیغات گسترده آنها سبب افزایش کشش و تقاضا برای مصرف این مواد است، افزود: وزارت بهداشت بر اساس قانون، وظیفه تولیت سلامت جامعه را بر عهده دارد و یکی از وظیفه های وزارت بهداشت این است که هر سال، لیست کالاهای آسیب رسان به سلامت را مشخص و موارد منع تبلیغ را اعلام کند.

این مقام مسوول در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: بر اساس قانون، تبلیغ کالاها و اقدامات آسیب رسان سلامت در رسانه ها ممنوع است و این کالاها همه ساله از سوی کارگروهی متشکل از وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد تعیین و ابلاغ می شود.

وی با اعلام تعیین مجازات و معرفی فرد متخلف به دستگاه قضایی در صورت برای اجرا نشدن این قانون، اضافه کرد: با توجه به مصوبه کارگروه اجتماعی، فرهنگی، سلامت، زنان و خانواده استان مقرر شد با تشکیل کمیته ای، تمام رسانه های تبلیغاتی پیش از نمایش هرگونه تبلیغ مرتبط با سلامت، تایید اعضای این کمیته را دریافت کنند.