کرونا فرصتی برای توسعه گردشگری سلامت و تولید صنایع دستی

به گزارش روز پنج شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، پنجمین گردهمایی گروه های دانشجویی حامی گردشگری و حافظ میراث فرهنگی با حضور رحیم یعقوب زاده رییس مرکز گردشگری علمی و فرهنگی دانشجویان ایران وابسته به جهاد دانشگاهی، حسین بختیاری مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی، محمد پناهی رییس کمیته گردشگری سلامت انجمن علمی بازاریابی ایران و ابتهال زندی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در محل مرکز جهاد دانشگاهی واحدالزاهرا (س) در تهران برگزار و برای علاقه مندان و متخصصان صنعت گردشگری،میراث فرهنگی، صنایع دستی و هنرهای سنتی به صورت آنلاین پخش شد.

 مستندات آموزش گردشگری را در فضای مجازی به اشتراک گذاشتیم

رحیم یعقوب زاده رییس مرکز گردشگری علمی - فرهنگی دانشجویان وابسته به جهاددانشگاهی کشور گفت: در شرایط کرونا و بر اساس ضرورت رعایت شیوه نامه های بهداشتی، برنامه های اردویی دانشجویی را از نظر کمی کاهش دادیم و بسیار محدود برگزار کردیم، البته در نحوه اجرا هم تغییراتی هم اعمال کردیم؛ اما در همان تعداد محدود هم کیفیت اردوها و برنامه های گردشگری را ارتقا دادیم.

وی توضیح داد: در اردوهایی که اجرا شد، حضور  شرکت کننده ها را محدود کردیم، اما از مستندسازان، خبرنگاران، عکاسان، کارشناسان و متخصصان مربوطه و اساتید استفاده کردیم و برای سایر علاقه مندانی که در بازدیدها حضور نداشتند مستند علمی و آموزشی در قالب فیلم و تیزر و بروشور و کتابچه و گزارش تدوین شد و در شبکه های اجتماعی مرکز منتشر کردیم.

رییس مرکز گردشگری جهاد دانشگاهی با اشاره به استقبال دانشجویان و اساتید از گردهمایی ادواری گروه های دانشجویی حامی گردشگری و حافظ میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: در بازدیدهایی که  از مقصد گردشگری کارگاه های آموزشی برگزار شد و از آن فیلم و مستند آموزشی تهیه و تدوین شد و از طریق سامانه مرکز و یا شبکه های اجتماعی، در اختیار دانشجویان قرار داده شد و در گردهمایی ها نمایش داده می شود.

«گردشگری سلامت» در کرونا و پساکرونا یک ظرفیت و فرصت است

محمد پناهی رییس کمیته گردشگری سلامت انجمن علمی بازاریابی ایران در ابتدای این نشست درباره مفهوم گردشگری سلامت و شرایط توسعه این بخش در دوران شیوع کرونا و پساکرونا گفت: پیش از شیوع کرونا صنعت گردشگری جهان رشد بسیار خوبی را تجربه کرد و این حوزه در سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۰ درصد رشد داشت که عدد کمی نیست، گردش مالی این حوزه از نظر توسعه و سرمایه گذاری حتی از صنعت نفت و پتروشیمی پیشتازی کرد و اگر کرونا اتفاق نمی افتاد این صنعت امسال دوشادوش نخستین صنایع ثروت ساز دنیا عرضه اندام کند.

رییس کمیته گردشگری سلامت انجمن علمی بازاریابی ایران با بیان اینکه بیش از ۵۰ کشور دنیا در صنعت گردشگری کسب درآمد می کنند، گفت: این حوزه علایق و سلایق مختلف را شامل می شود، و افراد به دنبال انواع آن هستند، در کشور ما ظرفیت های متنوع از گردشگری از اماکن مقدسه بناهای باستانی وجود دارد، از گردشگری معنوی تاریخی و فرهنگی گرفته تا ظرفیت گردشگری دریایی، اما آنچه می توان بر روی سرمایه گذاری کم ریسک و خلاق و البته همیشه پر رونق داشت، گردشگری سلامت است.

وی با اشاره به علاقه مندان بسیار جهانی برای سفر به ایران و بازدید از ظرفیت ها و جاذبه های متنوع گردشگری ایران افزود: گردشگری سلامت ایران در قله رفیع منطقه، آسیا و حتی جهان قرار دارد، و به دلایل مختلف کشور ما یکی از ستون های گردشگری سلامت جهان است. ایران یک پیشینیه بسیار کهن و تاریخی در علم طب با قدمت ۷هزار سال دارد و با همه فراز و نشیب هایی که در طول تاریخ داشتیم اما در سرامد این دانش در منطقه و جز هشت کشور صاحب تخصص و ممتاز در نظام سلامت جهان  و در این حوزه هستیم.

پناهی نخبه گری و نخبه پروری در ایرانیان امری ذاتی و نهادینه شده دانست و افزود: بسیاری از حکیمان قدیم و معاصر و جدید ایرانی در دنیا شناخته شده و صاحب سبک هستند و همین یک ظرفیت بزرگ در ایران برای گردشگری سلامت ایجاد کرده است؛ گردش مالی گردشگری سلامت سال قبل از کرونا ۱۰۰ میلیارد دلار و البته سهم ایران ۱.۲ میلیارد بوده است؛ با توجه به پزشکان برجسته در ایران و کوتاه بودن طول انتظار برای درمان بیماران در کشور و از همه مهمتر وجود زیرساخت های درمانی بخش خصوصی و همچنین مهمانپذیری و مهمان نوازی ایرانیان و خدمات پذیرایی از بیماران در زمان اقامت در بیمارستان این ظرفیت را مضاعف و  بالقوه کرده و می تواندجایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی ما شود.

رییس کمیته گردشگری سلامت انجمن علمی بازاریابی ایران گفت: گردشگری سلامت می تواند ۸ تا ۹ میلیارد دلار درامد ارز برای کشور کسب کند، شرایط کنونی برای این بخش لازم است، اما کافی نیست.

پناهی با اشاره به فعالیت گردشگری سلامت در دوران کرونا اظهار داشت: گردشگری سلامت بر خلاف خود صنعت گردشگری در دوران کرونا و پساکرونا یک ظرفیت است؛ نه تنها تهدید و بحران ساز نیست بلکه یک فرصت است. زیرساخت های موجود و ظرفیت های درمانی و پزشکی، متخصصان و بار علمی کشور در زمینه مقابله با کرونا موید همین موضوع است. گردشگری سلامت در دوران کرونا و پس از آن می تواند برای کشور درآمدزا باشد.

وی تصریح کرد: گردشگری سلامت در پساکرونا یک جهش منحصر به فرد را تجربه خواهد کرد، گستره مرزها و خدمات گردشگری متفاوت می شود و جابه جایی پزشک و بیمار تسهیل خواهد شد و یک تغییر بنیادین در افکار  قرن ۲۱ در روی آوردن به فناوری های هوشمند و نوین ایجاد می شود. آینده گردشگری بسیار درخشان و  در دستان استارتاپ ها و فناوری های نوین و نوظهور و هوشمند خواهد بود.

پناهی با بیان اینکه گردشگری سلامت در پساکرونا جهش ایده آل خواهد داشت خاطرنشان کرد: امروزه همه شهروندان جهانی با اسنفاده از فناوری های نوین ارتباطات و الکترونیک به راحتی می توانند به ظرفیت های کشورها دسترسی داشته باشند، مهم این است که بازاریابی و تبلیغ محصولات گردشگری نیز بر همین مبنا برنامه ریزی شود. دانشجویان،متخصصان و صاحبان علم از همین الان باید وارد عرصه فناری های هوشمند برای برنامه ریزی بازاریابی و توسعه گردشگری سلامت شوند.

گردشگری سلامت یعنی سفر به یک مکانی خارج از محل زندگی برای دریافت خدمات سلامت - نه خدمات درمانی- و اقامت بیش از 24 ساعت و کمتر از یک سال ؛ خدمات سلامت با خدمات درمان متفاوت است؛ سفر به منطقه کویر و یا ساحل موجب آرامش و انبساط خاطر  و شادابی می شود، که مفهوم گردشگری سلامت است.

پناهی درباره انواع و شاخه های گردشگری سلامت گفت: این حوزه شامل گردشگری پزشکی و درمانی که فردی از محلی برای دریافت درمان به منطقه ای دیگری می شود، نوع دیگر آن گردشگری طبیعت درمانی است که فرد به منطقه ای می رود و  نمک درمانی، آب درمانی، لجن درمانی، کویر درمانی انجام می دهد و از مواهب طبیعی و طبیعت برای درمان خود بهره می گیرد، اما در نوع سوم محوریت سلامت انبساط روح و روان است و برای ایجاد نشاط و شادابی دریافت حس خوب سفر می کند که این هم شاخه ای گردشگری سلامت است.

وی همچنین درباره نحوه ورود و فعالیت در زمینه گردشگری سلامت از نگاه عملکردی در دو بخش تخصص در حوزه گردشگری و در حوزه سلامت توضیح داد و از دانشجویان خواست که در هر کدام از این بخش ها خود را  به تخصص های لازم در هر دو بخش مجهز کنند؛ زبان و بنا به علاقه و توان خود تخصص های اجرایی مدیریتی و درمانی مورد نیاز این حوزه را بیاموزند، با ثبت موسسات و شرکت های مرتبط و با دفاتر خدماتی سفر و مراکز درمانی کشور ارتباط بگیرند و به حوزه گردشگری سلامت ورود کنند.

صنایع دستی و گردشگری مکمل یکدیگرند

حسین بختیاری مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی در این گردهمایی گفت: صنایع دستی و میراث فرهنگی و گردشگری آمیخته به هم، مکمل یکدیگر و غیر قابل تفکیک هستند، تصمیم گیران و سیاست گذاران کشور باید از ظرفیت های گردشگری و صنایع دستی کشور استفاده و باور کنند باید وابستگی به درآمدهای نفتی را فراموش کنند.

وی صنایع دستی و هنرهای سنتی مادر میراث فرهنگی و گردشگری کشور دانست و افزود: هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی، خالقان میراث فرهنگی در همه جای جهان هستند، جاذبه های گردشگری در همه جهان و ایران توسط هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی خلق و ایجاد می شود و این سه بخش با هم افزایی می توانند یک ظرفیت بسیار بزرگ ایجاد می کنند و برای نتیجه بخش بودن وتوسعه آن باید برنامه ریزی و راهبردهای علمی و عملیاتی توسط متولیان این حوزه ها انجام شود.

مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی اظهار داشت: به عنوان فعالان اجتماعی و دانشگاهی همه باید برای توسعه گردشگری، صیانت از میراث فرهنگی و گسترش صنایع دستی بیش از همیشه باید تلاش کنیم این رویکرد و اقدام می تواند هم منبع درآمد برای کشور باشد و هم جاذبه های بسیاری برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی و حضور در بازارهای جهانی خواهد داشت.

بختیاری افزود: صنایع دستی ایران در همه جهان شناخته شده است فرش دست باف ایران و میناکاری و سفال ایران اعتبار و شهرت جهانی دارد، اساتید این حوزه چهره های جهانی هستند. همه این ظرفیت ها برند ایران و نام ایران را در جهان دارای جایگاه شاخص کرده و تولید و بازاریابی صنایع دستی ایران را کم هزینه کرده است و می تواند ظرفیت درآمدزایی خوبی برای تولیدکننده و سرمایه گذار ایجاد کند.

رکود کرونایی فرصت طلایی برای تجدید نظر در برنامه ها و چشم اندازهای گردشگری

ابتهال زندی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و مدرس و پژوهشگر حوزه گردشگری درباره راه های موفقیت صنعت گردشگری در پساکرونا گفت: در دوران کرونا بسیاری از کسب و کارها و فعالان صنعت گرشگری، مشاغل و درآمدهای خود را از  دست دادند، البته با توجه به اخبار خوبی که از واکسیناسیون عمومی در جهان می رسد ایجاد امید شده است سال آینده شاهد کاهش جولان ویروس کرونا باشیم و صنعت گردشگری رشد مجدد خود را شروع کند.

مدرس و پژوهشگر حوزه گردشگری با نمایش چند نمودار آماری صنعت گردشگری  از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ گفت: تا قبل از سال ۲۰۲۰ آمار به شدت صعودی بوده است و همیشه پیش بینی میشد از نظر آماری صنعت گردشگری در یک جایگاه طلایی قرار خواهد گرفت اما متاسفانه شیوع کرونا کاری با صعنت گردشگری و هتل داری با رکورد و خسارت بی سابقه مواجه کرد.

زندی بازگرداندن اعتماد به گردشگران را گام اول برای آغاز مجدد و احیای صنعت گردشگری دانست و گفت: البته اعتمادزایی در بازاهای هدف گردشگری بسیار سخت خواهد شد گردشگران صنعت گردشگری به همین راحتی به شرایط قبل از ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بر نمی گردد، گردشگران پساکرونا تا چندین سال شیوه نامه های بهداشتی را دقیق و حساس رعایت می کنند، آمار شیوع بیماری را در مقاصد گردشگری را کنترل خواهند کرد اقدامات مدیران و مسئولان شهرها و روستاهای مقصد خود را جست و جو می کنند که چگونه توانسته اند ویروس را کنترل کنند.

وی رکود در صنعت گردشگری را نیز به عنوان یک فرصت برای فعالان صنعت گردشگری تحلیل کرد و افزود: این رکود می تواند به فعالان این حوزه بدهد که اهداف و راهبردها و برنامه های خود را مورد بازبینی قرار دهند، بسیاری از صاحبان تاسیسات گردشگری همواره علاقه مند بوده اند که یک اصلاحات و اقدامات جدید انجام بدهند اما فصل سفر و فرصت نداشتند را بهانه می کردند و  شلوغی ها را و کمبود وقت و تعداد زیاد گردشگر را بهانه برای تعویق تجدید نظر در برنامه های خود عنوان می کردند.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: با استفاده از فرصت طلایی رکود کرونایی فعالان گردشگری می توانند راهبردهای بازاریابی خود را تغییر دهند، بسیاری از تاسیسات گردشگری، برنامه های بازایابی خود را که عموما مبتنی بر شیوه های سنتی است باید تغییر دهند و هم اکنون بهترین فرصت برای هتل ها و دفاتر خدماتی است تا رویکرد خود را تغییر دهند. همیشه یک گونه از سفر رواج داشته اما اکنون می توان به بازارها و ممحصولات متنوع فکر کنند برنامه های خود را به روز کنند.

زندی افزود: گردشگری داخلی همواره موضوع بحث همه کارشناسان بوده است اما هرگز به آن توجه نشده است اکنون با فرصتی که کووید۱۹ پیش روی طراحان بسته های گردشگری قرار داده است این مدل گردشگری در پساکروا رونق خواهد گرفت و نسبت به سفرهای برون مرزی استقبال بیشتری خواهد داشت.

وی تصریح کرد:کرونا همچنین فرصت بازسازی و نوسازی زیرساخت های آسیب دیده را ایجاد کرده است، هتل های و مراکز پذیرایی اکنون با فراغ بال می توانند تاسیسات خود را مرمت کنند دفاتر خدماتی می توانند نیروهای خود را آموزش دهند،صنعت گردشگری می تواند در این شرایط می تواند نفس بکشد و برای خیز مجدد در پساکرونا آماده شود.

مدرس و پژوهشگر حوزه گردشگری بیان کرد: فرهنگ استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بهره مندی از فناوری الکترونیک در برقراری ارتباطات شبکه ای و هم اندیشی های وبیناری از میراث و فرصت هایی است که در دوران کرونا ایجاد شد شاید اگر ویروس کرونا نبود شاید هرگز به گردشگری مجازی و گردشگری الکترونیک این چنین بها نمی دادیم.

«مرکز گردشگری» نقطه ثقل فعالیت های جهاد دانشگاهی است

زهرا نقی زاده سرپرست ﺟﻬﺎدداﻧﺸﮕﺎﻫﯽ واﺣﺪ اﻟﺰﻫﺮا(س) به عنوان میزبان این گردهمایی، از حضور اساتید گردشگری و صنایع این برنامه تشکر کرد و افزود: بیش از ۱۸۸۰ بازدید کننده از مباحث و هم اندیشی امروز به صورت آنلاین استقبال و بازدید کردند.

وی به اقدامات انجام شده در حوزه فرهنگی و علمی به ویژه در بخش گردشگری در جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) افزود: در چند سال گذشته رشد کمی و کیفی مناسبی در مجموعه فعالیت برنامه مرکز گردشگری و همچنین این واحد انجام شده است، فعالیت ها به روز شده و با نیازهای علمی و فرهنگی جامعه اساتید و دانشجویان همسان سازی شده و همخوانی دارد که با استقبال هم مواجه شد.

سرپرست ﺟﻬﺎدداﻧﺸﮕﺎﻫﯽ واﺣﺪ اﻟﺰﻫﺮا(س) مرکزی گردشگری را نقطه ثقل فعالیت های جهاد دانشگاهی عنوان کرد و گفت: این مرکز می تواند نقطه اتکایی برای جذب بیشتر دانشجو باشد و با رویکردهای جدیدی که به موضوع گردشگری ایجاد کرده است توانسته است سایر دانشجویان در رشته های مختلف به سمت فعالیت های گردشگری جذب شوند و اکنون اغلب دانشجویان علاقه مند هستند در برنامه های تفریحی و گردشگری مرکز که بیانگر تسویق بو ترویج به روحیه خودباوری و علاقه به ایران است حضور داشته باشند.

در این نشست همچنین برخی از کارشناسان، اساتید و دانشجویان از واحدهای دانشگاهی از استان های سراسر کشور در ارتباط صوتی و تصویری، نقطه نظرات، سوالات و چالش های پیش روی صنعت گردشگری و برخی ایدها و راه کارها را مطرح و اساتید و کارشناسان در این نشست به ابهامات و سوالات پاسخ دادند.