ضرب آهنگ تلاش و کارآفرینی در روستای مرندیز بجستان خراسان رضوی

روستاها به عنوان محورهای استراتژیک کشاورزی، تامین فرآورده های غذایی جامعه و منبع بسیار ارزشمند از عوامل و منابع انسانی، اقتصادی و طبیعی با توجه به منابع و ظرفیتهای خود در تامین نیازهای جامعه نقش بسیار دارند ولی به دلیل فراهم نبودن بسترها و زیرساختهای لازم بخشی از جمعیت این مناطق به مناطق شهری مهاجرت می کنند که موجب افزایش مشکلات و حاشیه نشینی می‌شود.

کارآفرینی و ایجاد اشتغال در بخشهای کشاورزی و غیرکشاورزی در روستاها می تواند علاوه بر افزایش سطح رفاه روستاییان، از مهاجرت آنان به شهرها جلوگیری کند و موجب کاهش بیکاری، افزایش بهره وری افراد و منابع و افزایش درآمد روستاییان شود.

در این میان قالیبافی از جمله فعالیتها و هنرهایی است که هویت و اصالت ایرانی در آن موج می زند و هنر فرش ایرانی دنیایی از نقش و نگار است که با دستان هنرمندان قالیباف نقش می پذیرد.

در روستای مرندیز شهرستان بجستان ضرب آهنگ همت و تلاش برای تولید فرش دستباف به عنوان یک کالا و هنر اصیل ایرانی به گوش می رسد و نقش تار و پود آن با دستان هنرمند قالیبافان این روستا در هم تنیده می شود.

روستای مرندیز با قابلیتهای خود که لقب دهکده فرش استان خراسان رضوی را گرفته است، نمونه واقعی اجرای اقتصاد مقاومتی است به طوری که هم اکنون ۸۰ درصد جمعیت زنان این روستا به قالی بافی اشتغال دارند.

در شرایطی که هنرهای اصیل نظیر قالیبافی در برخی نقاط به فراموشی سپرده شده یا بسیار کم رنگ شده است، تولید فرش دستباف در روستای مرندیز شهرت جهانی دارد و به عامل مهمی برای اشتغال،کارآفرینی، توسعه و رونق اقتصادی منطقه تبدیل شده است.

قالیبافی در روستای مرندیز بجستان ۷۰ سال قدمت دارد و سالانه پنج هزار و ۶۰۰ مترمربع فرش دستباف با دستان توانمند بانوان این روستا بافته شده و دو هزار و ۸۰۰ متر مربع آن به سایر کشورها از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می شود و بقیه در بازارهای داخلی به فروش می رسد.

دهیار روستای مرندیز بجستان به خبرنگار ایرنا گفت: قالی بافی به یکی از هنرهای مورد علاقه اهالی از جمله بانوان این روستا تبدیل شده و نقش مهمی در توسعه و رونق اقتصادی و اشتغال روستاییان دارد.

محمدرضا محمدپور افزود: تولید فرش دستباف در روستای مرندیز قدمت بسیار دارد ولی از حدود ۷۰ سال قبل به عنوان عامل مهمی در اشتغال اهالی در کنار کشاورزی و دامداری مورد توجه قرار گرفته و در سالهای قبل تولید فرش به دلیل ضعف در بازاریابی و تناسب نداشتن با ذائقه مشتری بازار خاصی نداشت ولی طی چند سال اخیر نقش مهمی در کارآفرینی و اشتغال مردم روستا ایفا می کند.

وی ادامه داد: بسیاری از فرشهای تولیدی روستای مرندیز بجستان به خارج کشور صادر می شود و با حمایت دستگاههای اجرایی، مسوولان ذیربط و صندوق کارآفرینی امید تولید فرش در این روستا طی سالهای اخیر رونق گرفته است.

دهیار روستای مرندیز گفت: بیشتر فرشهایی که در گذشته در این روستای تولید می شد به صورت قالیچه با طرح بلوچی و با متراژهای کم بود ولی هم اکنون ۱۶۰ دار قالی در این روستا وجود دارد که به صورت متوسط پنج بافنده در هر یک از آنها مشغول بافت فرش هستند و فرشهایی از ۶ متر مربع و بیشتر در آنها تولید و به بازار مصرف ارسال می شود.

وی افزود: فرش روستای مرندیز به شهرت جهانی دست یافته و تقاضاهای بسیار از سایر کشورها و به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس برای این فرشها وجود دارد.

مدیر عامل یکی از شرکتهای تعاونی فرش دست باف روستای مرندیز بجستان هم گفت: قالی بافی به یکی از فرصتهای مهم اشتغال و کارآفرینی در این این روستا تبدیل شده و برخی روستاییان از ۵۰ تا ۶۰ سال قبل به صورت خانوادگی در این زمینه فعالیت دارند و این شغل از بزرگترها برای آنان به یادگار مانده است.

فاطمه صفا افزود: اهالی این روستا با وجود ظرفیتهای زیاد در زمینه فرش دستباف با مشکلات فراوان در روند تولید آن برخوردارند و نیازمند حمایت بیشتر مسوولان هستند.

وی کمبود سرمایه، نقدینگی و مواد اولیه را از جمله تنگناهای تولید فرش دستباف در روستای مرندیز برشمرد و ادامه داد: هم اکنون بافندگان به دلیل سرمایه ناکافی و تامین مواد اولیه برای تولید فرشهای بعدی مجبورند به محض اتمام کار بافت فرش آن را به قیمتهای کمتر به فروش برسانند در حالی که اگر نمونه های فرشهای تولیدی در تنوع های مختلف برای مدتی در قالب  فروشگاههایی در معرض دید خریداران قرار داده شود در جذب مشتری بهتر، نقش موثر دارد.

این تولید کننده فرش، نبود بیمه بافندگان را از سایر مشکلات تولیدکنندگان فرش دستباف روستای مرندیز ذکر کرد و گفت: فعالان تولید فرش دست در این روستا با وجود سختیهای بسیار در تولید از مزایای بیمه برخوردار نیستند در حالی که بیمه موجب دلگرمی آنان در ادامه فعالیت می شود.

وی افزود: استاندارد نبودن فضای کارگاهها نیز از دیگر مشکلات این بخش به شمار می رود و تسهیلات اندک تخصیصی جوابگوی تجهیز کارگاهها و تعمیر تجهیزات مورد نظر نیست.

رییس اداره صنعت، معدن و تجارت بجستان هم به خبرنگار ایرنا گفت: روستای مرندیز این شهرستان از مناطق بسیار مستعد استان خراسان رضوی در تولید فرش دستباف به شمار می رود و قالیبافی با هویت این روستا عجین شده است.

مهدی طاحونه بان افزود: بالغ بر ۸۰ درصد بانوان روستای مرندیز بافنده فرش هستند به همین دلیل این روستا به عنوان دهکده فرش دستباف استان خراسان رضوی لقب گرفته است و سه شرکت تعاونی فرش دستباف با مجموع اشتغال زایی ۷۰۰ نفر در این روستا فعالیت دارد و حدود ۲۰ درصد مردم این روستا در این حرفه مشغول کار هستند.

وی ادامه داد: شیوع کرونا بیشتر مشاغل تولیدی را تحت تاثیر قرار داده و قالیبافی هم از این قاعده مستثنی نبوده است بطوریکه فروش و بازاریابی به یکی از عمده‌ترین تنگناهای تولید کنندگان فرش دستباف بجستان تبدیل شده است.

رییس اداره صنعت، معدن و تجارت بجستان تولید فرش متناسب با سلیقه مشتری و بازار فروش و متناسب با طرحهای روزآمد را از جمله راهکار برون رفت از این مشکلات دانست.

وی نبود بیمه را از مشکلات مهم فعالان فرش دستباف این شهرستان ذکر کرد و گفت: تامین اجتماعی از سال ۱۳۹۲ بافندگان جدید را زیرپوشش قرار نمی دهد و پیگیریهایی برای رفع این معضل در دست اقدام است.

فرماندار بجستان هم با اشاره به نقش معین‌های خرد در ایجاد اشتغال پایدار در این شهرستان گفت: یکی از ظرفیت‌های مهم شهرستان در حوزه‌ فرش دستباف است و با عنایت به ظرفیتهای بجستان از جمله روستای مرندیز با برنامه ریزی موثر از این ظرفیت برای کارآفرینی و رونق اقتصادی استفاده می شود.

حسین ابراهیمی کردیانی افزود: هم اکنون دو نفر از سرمایه‌گذاران و تعاونی‌های فعال روستایی در قالب طرح مثلث توسعه اقتصادی با ۱۲۰ دار قالی برای ۳۰۰ نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند.

وی ادامه داد: مدیر عامل شرکت تولید فرش دستباف امید فردای مرندیز با جدیت و تلاش مستمر از یک بافنده ساده به معین اقتصادی شهرستان بجستان تبدیل شده و با ایجاد ۵۰ کارگاه قالیبافی، پشتیبان ۲۰۰ بافنده فرش در این شهرستان است و با برگزاری کلاسهای آموزشی در تعدادی از روستاهای شهرستان زمینه اشتغال را برای بانوان روستای مرندیز و روستاهای بخش مرکزی فراهم کرده است.

روستای مرندیز با چهار هزار و ۸۰۰  نفر جمعیت در ۳۵ کیلومتری  شمال شرقی شهرستان بجستان واقع است.

مرکز شهرستان ۳۵ هزار نفری بجستان با دو بخش مرکزی و یونسی در ۲۷۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.