به گزارش ایرنا، تفنگداران بی تفنگ، حافظان بی حفاظ، حافظان بی دفاع، سربازان بی ادعای طبیعت و .... نام هایی هستند که در تعبیر محیط بانان محیط زیست به کار رفته است.
محیط بانان در خط مقدم دفاع از عرصه های ملی، زندگی خود را برای حفاظت از گونه های گیاهی و جانوری در معرض نابودی به خطر می اندازند.
محیط بانان در سرما، گرما، باران، برف در مقابل هرگونه تهدیدی برای حیوانات بی دفاع، سینه سپر می کنند و در این راه با متخلفان مسلح و متجاوزان درگیر می شوند.
شکارچی های متجاوز به طبیعت و حیات وحش، رو در روی محیط بانان بی دفاع بدون هیچ استرس و هراسی از عواقب اقدام خود، دست روی ماشه می برند.
همین چند روز پیش بود که شهادت ۲ محیط بان زنجانی توسط شکارچیان در کانون توجه رسانه ها و افکار عمومی قرار گرفت.
این محیط بانان بی دفاع ۱۶ فروردین ماه امسال در حین تعقیب و گریز شکارچیان غیرمجاز بر اثر درگیری و شلیک گلوله از سوی این متخلفین، آسمانی شدند.
بر اساس آخرین گزارش ها شهید مجلل مجرد و شهید هاشمی دارای همسر و یک فرزند پسر هفت ساله است و اکنون نیز همسرش باردار است که متاسفانه این شهید گرانقدر نتوانست تولد فرزند دوم خود را ببیند.
چنانچه محیط بانان نباشند هیچ گونه ای در طبیعت در امان نخواهد ماند و رو به انقراض می روند پس تداوم چرخه حیات نیازمند حفظ و حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی است.
درباره محیط بانان
کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: محیط بانان سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی ،کارمند دولتی محسوب می شوند اما با توجه به شرایط کاری وضعیتی شبیه نیروهای انتظامی دارند.
هادی سینایی افزود: طبق استاندارد های جهانی به ازا هر هزار هکتار یک محیط بان در عرصه کار حفاظت را انجام میدهد اما، به دلیل کمبود محیط بان،اکثر استان ها با یک چهارم یا یک پنجم استاندارد این کار را انجام میدهند.
وی ادامه داد: به این معنا که هر محیط بان ،باید کار چهار یا پنج نفر را انجام دهد.
کمبود محیط بان مشهود است
مدیرکل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: به ازای هر چهار هزار هکتار یک محیط‌بان در استان وجود دارد در حالی که طبق استانداردهای جهانی هر محیط‌بان یک هزار هکتار را باید تحت پوشش حفاظتی و مسئولیتی خود داشته باشد.
سید اسدالله هاشمی افزود: با توجه به شمار محیط بانان استان کهگیلویه و بویراحمد هم اکنون هر محیط بان چهار برابر استاندارد جهانی عرصه حفاظتی زیر پوشش دارد.
وی تصریح کرد: هم اکنون این استان با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده با کمبود نیروهای محیط بان روبه روست.
هاشمی اظهار داشت: بیش از ۸۰ محیط بان کار حفاظت از محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد را برعهده دارد.
وی ابراز کرد: ۱۳ منطقه پارک ملی، حفاظت شده و مناطق شکار ممنوع در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که از این تعداد ،هفت منطقه حفاظت شده و پنج منطقه شکار ممنوع است.
هاشمی ادامه داد: این محیط بانان به رغم مشکلات موجود از جمله گستردگی وظایف، کمبود تجهیزات، کوهستانی بودن استان، آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع مناطق تحت مدیریت و پراکندگی مناطق محیط بانان این استان برای حفاظت و صیانت از مناطق تحت حفاظت و گونه های جانوری از جان و دل مایه می گذارند.
وی با بیان اینکه محیط بانان کهگیلویه و بویراحمد به صورت شبانه روز مشغول رصد و پایش منطقه هستند، تصریح کرد: محیط بانان در صورت مشاهده تخلف زیست محیطی بر اساس قانون برخورد خواهند کرد.
خطرات پیش روی محیط بانان
کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: محیط بانان همواره با خطرات بالقوه ای از جمله درگیری های مسلحانه، مواجهه با تله های انفجاری و آتش سروکار دارند که هر لحظه ممکن است به از دست دادن جان یا قطع عضوشان بینجامد، برهمین اساس می طلبد قوانین حمایتی آنها در اولویت کاری دولت ها قرار گیرد.
سینایی ابراز داشت: براساس قانون محیط بانان مامور کشف و تعقیب جرائم در حوزه کاری خود هستند و وظیفه دارند ،از فرار متهم جلوگیری کرده و متعرض را به مقامات ذیصلاح تحویل دهند و همین امر هم اغلب باعث ایجاد درگیری ها می شود .
وی عنوان کرد: عده ای معتقد بودند افزایش جرائم باعث کاهش شکار خواهد شد.
این کارشناس محیط زیست ادامه داد: در سال ۹۸ جرائم افزایش پیدا کرد ،اما شواهد نشان داد که این اقدام تاثیر مثبت داشت اما آنطور که توقع می رفت بازدارنده نبود .
سینایی گفت: باید گفت شکار نوعی اعتیاد است که نباید از کنار آن به راحتی عبور کرد.
وی ابراز داشت: متاسفانه تخلفات شکار به اندازه سایر تخلفات قبیح شمرده نمی شود.
کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: درگیری میان شکارچیان مسلح و محیط بانان همواره بوده و این درگیری ها ادامه دار خواهند بود.
وی افزود: در این درگیری ها گاهی معترضان به طبیعت و اکثرا محیط بانان (۱۴۳شهید) جان خود را از دست داده اند.
اگر این محیط بانان از جلیقه ضد گلوله استفاده می کردند و یا دارای امکانات نظامی و امنیتی بیشتری بودند این آمار کاهش پیدا می کرد.
در سال‌های گذشته در این استان محیط بان محکوم به اعدام در کهگیلویه و بویراحمد با بخشش اولیای دم از زندان آزاد شدند.
این ۲ محیط بان کهگیلویه و بویراحمدی اسعد تقی زاده در سال ۸۶ و غلامحسین خالدی در سال ۸۹ به جرم قتل شکارچیان به زندان افتادند و تا پای چوبه دار رفتند اما هر ۲ نفر آنان آزاد شدند.
با وجود همه این خطرات و مشکلات قوانین وضع شده برای حمایت از محیط بانان کافی نیست و تاکنون نتوانسته حامی مناسبی برای آنها در بحران ها باشد.
اما عوامل بسیاری هستند که می تواند راه را برای محیط بانان هموار تر کرده و حداقل بحران های پیش روی محیط بانان را کاهش دهند.
چالش های محیط بانان
این کارشناس محیط زیست ادامه داد: محیط بانان مجهز به سلاح هستند ،اما دغدغه عواقب بعد از استفاده که گاهی باعث شده محیط بان تا پای چوبه دار رفته ،حبس های طولانی مدت کشیده و گاها از نظر مادی بسیار متضرر شده اند،
وی بیان کرد: از طرف دیگر،در عمل دست سازمان در حمایت های لازم چه ازنظر مادی و چه از نظر قانونی آنطور که انتظار می رود باز نیست ، باعث شده محیط بانان نتوانند به درستی از آن استفاده کنند ، درآن طرف قضیه، متخلفان به راحتی قادر به استفاده از سلاح هستند .
سینایی ابراز داشت: متخلفان از تجهیزات پیشرفته تر و به روز تری برخوردار هستند ،تجهیزات محیط بانان اغلب قدیمی تر هستند.
وی تصریح کرد: کمبود محیط بان در گشت و کنترل ها ؛گاهی مشاهده شده گشت، کنترل و پایش مناطق با ۲ محیط بان انجام می گیرد، این اقدام خود خطرساز بوده ،ضمن اینکه متعرض را در درگیری فیزیکی با محیط بان جسورتر می کند.
هر ایرانی یک محیط بان است
جمشید عبدی پور محیط بان کهگیلویه وبویراحمدی نیز گفت: هر فرد ایرانی که در این کشور زندگی می کند بر اساس اصل ۵۰ قانون اساسی یک محیط بان محسوب می شود.
وی افزود: بر اساس اصل ۵۰ قانون اساسی حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی وظیفه عمومی تلقی می شود و اگر همه افراد مسائل زیست محیطی را رعایت کنند بخشی از بار سنگین مشکلات از روی دوش محیط بانان کاسته خواهد شد.
عبدی پور بیان کرد: مهم ترین نیاز این سازمان کمبود نیروی انسانی است که نه تنها در کهگیلویه و بویراحمد بلکه در دیگر استان ها نیز احساس می شود.
وی عنوان کرد: از دیگر مشکلات محیط بانان می توان به کمبود وسایل نقلیه و امکانات لازم، پایین بودن حقوق و دوری از خانواده اشاره کرد.
محیط بان کهگیلویه و بویراحمدی گفت:محیط بان به سبب شیفت های کاری بسیار وقت خود را در طبیعت می گذارند و کمتر در کنار خانواده خود هستند در این استان شیفت های کاری آن ها ۶ روز در طبیعت و چهار روز با خانواده خود هستند.
وی ابراز داشت: محیط بانان موقع حضور در مناطق و زیستگاه ها تمام مشکلات خود را فراموش می کنند و با عشق از عرصه ها محافظت می کنند.
عبدی پور تصریح کرد: اگر محیط بانان به کارشان عشق نداشته نباشند کار برای آن ها بسیار مشقت بار است.
وی گفت: برخی مواقع در هنگام گشت وقتی با اعضای بدن گونه های حیات وحش چون آهو، کل و بز و قوچ و میش و غیره روبرو می شویم مثل این است که یکی از اعضای خانواده ام به این مصیبت دچار شده است.
چه عواملی در کاهش خطرات پیش روی شکارچیان موثر خواهند بود؟
کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: عدم اطلاع و جهل به قوانین ،مقررات و میزان جرائم حقوقی و کیفری شکار در سطح بالاتری قرار می گیرد که می طلبد صدا و سیما و رسانه ها نقش پررنگتری را ایفا کنند.
هادی سینایی ابراز داشت: متناسب نمودن پاسخ های کیفری بویژه جرائم نقدی با جرائم ارتکابی و کاهش مدت زمان رسیدگی به تخلفات زیست محیطی در مراجع قضایی یکی دیگر از عوامل بازدارنده خواهد بود.
وی بیان کرد: مشارکت وسیع تر جامعه به همراه دولت برای پیشگیری از وقوع جرم و ترویج تماشای حیات وحش بجای اعطای مجوزهای شکار باعث می شود افراد نسبت به محیط زیست اطراف خود علاقمند شوند .
سینایی ابراز داشت: اقدامات حمایتی و مراقبتی ، تامین تجهیزات به روز ،افزایش تعداد محیط بانان مطابق با استاندارد جهانی و توپوگرافی منطقه می تواند در کاهش اینگونه اتفاقات نقش بسزایی داشته باشد.
استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای داده است.
هم اینک هفت منطقه حفاظت شده با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.
کهگیلویه وبویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.
در رأس آنها پارک ملی دنا و منطقه حفاظت شده دناست که با وسعتی معادل ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار دارای ۱۵۵ گونه جانوری پرنده، ۲۴ گونه جانوری پستاندار، ۲۰ گونه آبزی و ۳۹ خزنده است.
منطقه حفاظت شده دنا یکی از غنی‌ترین مناطق زیستی از لحاظ تنوع گیاهی و جانوری در ایران و دنیاست که در سال ۲۰۱۰ میلادی از سوی سازمان یونسکو به عنوان اولین ذخیره گاه بعد از انقلاب، دهمین ذخیرگاه بیوسفری ایران و پانصد و پنجاهمین ذخیره‌گاه دنیا به ثبت رسید.
نظر شما