به گزارش ایرنا، میراث فرهنگی استان اصفهان از ابتدای شکل‌گیری توسط بنیان‌گذار مرمت علمی کشور زنده‌یاد باقر آیت‌الله زاده شیرازی در قلب بافت تاریخی،در محله شهشهان اصفهان و در خانه تاریخی قزوینی‌ها پایه‌گذاری شد تا به تعبیر کارشناسان سنگری مستحکم برای دفاع از میراث فرهنگی استان اصفهان باشد، به واقع می‌توان این خانه را بخش مهمی از شناسنامه شکل‌گیری اداره میراث فرهنگی استان اصفهان دانست.
بعد از شکست طرح انتقال معاونت صنایع دستی به اصفهان در دولت های نهم و دهم و انتقال اداره کل میراث فرهنگی اصفهان از خانه قزوینی‌ها و آسیب‌های ناشی از آن حالا خبرها حاکی از آن است که بخش‌هایی از این خانه تاریخی قرار است به بخش خصوصی جهت فعالیت صنایع دستی واگذار شود.
آنچه موجب نگرانی کارکنان و برخی کارشناسان میراث فرهنگی شده این است که خانه قزوینی‌ها باید به عنوان اولین سنگر میراث فرهنگی اصفهان که توسط زنده یاد آیت‌الله‌زاده شیرازی بنیان نهاده شد به جایگاه اولیه خود بازگردد.
به باور آنها استقرار میراث فرهنگی در این خانه تاریخی و پیوند آن با آیت‌الله زاده شیرازی، هویت و شناسنامه نهاد میراث فرهنگی اصفهان محسوب می‌شود که با این اقدام رنگ می‌بازد.
پایگاه حفاظت از میراث فرهنگی اصفهان در قلب بافت تاریخی
خانه قزوینی‌ها در قلب بافت تاریخی اصفهان قرار دارد، از در شمالی مسجد جامع عتیق اصفهان که خارج شویم و از کوچه امام جمعه به سمت خیابان ابن سینا حرکت کنیم، پس از عبور از کنار خانه تاریخی "ناجی" و خانه تاریخی "شهید اول" به دو خانه ارزشمند رو در روی هم در ۲ سمت کوچه می‌رسیم ؛ خانه تاریخی "زمان وزیر" و خانه تاریخی "امام جمعه" که این دومی یکی از باارزش‌ترین خانه‌های تاریخی شهر اصفهان و از زمان قاجار به یادگار مانده است.
در ادامه مسیر پس از عبور از کنار یکی از ورودی‌های خانه قزوینی‌ها به یک دو راهی می‌رسیم، مسیر سمت راست به مدرسه امامیه و بقعه بابا قاسم منتهی می‌شود و مسیر سمت چپ به مسجد تاریخی صفا و سپس به میدان شهشهان که یک میدانگاه محله‌ای باصفا با درختان کاج سایه‌گستر است می‌رسد.
در سمت غرب این میدان، مقبره شاه علاءالدین محمد از عرفای قرن نهم هجری قمری قرار گرفته که محله شهشهان نامش را از آن گرفته است و در سمت جنوب میدان، ورودی خانه "قزوینی‌ها" است که چند دهه پیش محل آمد و شد استادکاران، معماران، صاحب نظران و علاقه‌مندان و مراجعین متعدد بود و کیا و بیایی داشت و تنها پایگاه حفاظت از میراث فرهنگی استان اصفهان به شمار می‌آمد.
خانه قزوینی‌ها با چندین حیات، بیرونی و اندرونی، حوضخانه، ۵ دری، تالار آئینه‌کاری، ارسی‌های رنگارنگ و تزئینات منحصربه فرد جزو اولین خانه‌های تاریخی بود که به همت استادان و استادکاران میراث فرهنگی با کاربری جدید پا به میدان گذاشته بود تا راهنما و مشوق صاحبان خانه‌های تاریخی برای حفظ ، مرمت شود.
در این پایگاه با راهبری باقر آیت‌الله زاده شیرازی طرح آزادسازی و احیای بازارهای اطراف میدان نقش جهان، طرح آزادسازی و احیای باغ های صفوی چهارباغ عباسی، طرح عرصه و حریم محور تاریخی فرهنگی شهر اصفهان و ده‌ها طرح مرمت و احیای دیگر شکل گرفت و دوران طلایی میراث فرهنگی استان اصفهان را طی چندین دهه رقم زد.
بی‌اعتنایی به گذشته با اعتبار بنیان اولیه میراث فرهنگی اصفهان
علیرضا خواجویی از کارشناسان ارشد و مسئول ثبت و حریم میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا درباره آنچه موجب نگرانی کارشناسان از واگذاری بخش‌هایی از خانه تاریخی قزوینی‌ها به بخش خصوصی شد به بازخوانی سرنوشت یک دهه اخیر مقر اولیه میراث فرهنگی اصفهان پرداخت.
از نگاه وی سازمان میراث فرهنگی به دنبال طرح تمرکز زدایی از پایتخت و در قالب انتقال سازمان‌های دولتی از تهران در سال ۸۹ به عنوان اولین و آخرین سازمان دولتی، قربانی این طرح عجولانه و غیرکارشناسانه شد.
خواجویی به ایرنا گفت: به دنبال این تصمیم معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی به اصفهان انتقال یافت و با پشتیبانی سازمان در خانه قزوینی‌ها در محله شهشهان استقرار یافت. این موضوع سبب جابجایی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان از مکان اصلی خود شد تا با وارد آوردن صدمات جبران ناپذیر که حاصل این جابجایی بود از معاونت حفظ و احیا که به شیراز انتقال یافته و سبب نابودی کتب و مدارک و اسناد بسیار با اهمیت سازمان شده بود عقب نماند.
وی افزود: متاسفانه پس از شکست طرح انتقال و بازگشت معاونت‌ها به تهران برغم انتظار و خواست کارمندان و دوستداران میراث فرهنگی، میراث فرهنگی اصفهان به خانه پدری خود بازنگشت و در یک مکان استیجاری که هیچ نوع سنخیتی با نوع فعالیت آن نداشت مستقر شد که نوعی بی‌اعتنایی به گذشته با اعتباری بود که طی چندین دهه تلاش و کوشش بی‌شائبه کارمندان میراث‌فرهنگی بدست آمده بود.
به روایت خواجویی میراث فرهنگی استان اصفهان از ابتدای شکل‌گیری با انتخابی درست در قلب بافت تاریخی، در محله شهشهان اصفهان و در خانه ارزشمند قزوینی‌ها توسط بنیان‌گذار مرمت علمی کشور ، باقر آیت‌الله زاده شیرازی پایه‌گذاری و چون سنگری مستحکم مدافع و نگهدارنده میراث فرهنگی استان اصفهان شد.
وی در این رابطه یادآور شد: تاثیرات حضور شیرازی و گروه نخبه‌ای که از استادکاران، معماران و کارشناسان تشکیل داده بود در حفاظت ، مرمت و نگهداری آثار تاریخی استان اصفهان بی‌بدیل و انکارناپذیر است.
این کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی اصفهان درباره اهمیت حفظ خانه قزوینی‌ها به عنوان پایگاه و بنیان اولیه میراث فرهنگی استان اصفهان افزود: مکان شکل‌گیری هر تشکل فرهنگی و فعالیت مستمری که پیشینه تاریخی آن فعالیت را شکل می‌دهد هویت و شناسنامه آن تشکل محسوب می‌شود و به طور معمول برای ادامه‌دهندگان آن فعالیت، مکان و بانیان آن تشکل از اهمیت خاصی برخوردار هستند.
وی در ادامه گفت: ویژگی‌های فرهنگی همچون روحی در کالبد مکان نفوذ می‌کند و در آن تجلی می‌یابد. هنوز خاطره حضور استادکاران ، معماران مبرز همچون پاک‌نژادها، اولیکی‌ها، مصدق‌زاده‌ها، سنمارها وده‌ها استاد مجرب و کم‌نظیر دیگر با فضای خانه تاریخی قزوینی‌ها عجین است.
خواجویی افزود: حرف و حدیث‌های حاتم بخشی خانه قزوینی‌ها و واگذاری آن به بخش خصوصی جهت فعالیت صنایع دستی که با پافشاری معاون سابق صنایع دستی استان اصفهان در سال گذشته صورت پذیرفت موجب نگرانی بیشتر در میان کارکنان میراث فرهنگی شده است.
این کارشناس و همفکرانش امید دارند تا با محترم شمردن جایگاه بانیان میراث فرهنگی و با استقرار اداره کل میراث فرهنگی در سنگر اولیه خود، میراث فرهنگی در مسیر کسب اعتبارات گذشته گام بردارد.
پیگیری خبرنگار ایرنا برای گفت و گو با مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان درباره واگذاری بخش‌هایی از خانه قزوینی‌ها به بخش خصوصی و فعالیت صنایع دستی در آن و همچنین آنچه درباره اعتبار این بنیاد اولیه میراث فرهنگی استان اصفهان انتظار می‌رفت بی‌نتیجه ماند.
استان اصفهان به عنوان قطب گردشگری کشور دارای ۱۰۷ شهر و یکهزار و ۹۳۴ روستاست؛ بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی در این استان شناسایی شده و یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام های میدان امام (نقش جهان)، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده است.
نظر شما