تغییر نگاه ریاض به دمشق و انتظار روزهای بهتر در منطقه

منابع خبری گزارش داده اند که یک هیئت سعودی به ریاست «خالد الحمیدان»، رئیس دستگاه اطلاعات عربستان دوشنبه گذشته برای دیدار با "بشار اسد" رئیس جمهور سوریه و "علی مملوک" رئیس امنیت ملی این کشور به دمشق سفر و با آنها دیدار و گفت وگو کرده است.

روزنامه رأی الیوم به نقل از منابع بلندپایه دیپلماتیک در سوریه گزارش داده که در این دیدار، توافق شده است تا پس از عید سعید فطر این هیات دوباره به دمشق بازگردد و گفت وگوهای طولانی مدتی را آغاز کنند؛ به موجب این توافق، سفارت عربستان در دمشق به عنوان اولین گام برای ازسرگیری روابط میان عربستان و سوریه در همه زمینه ها، بازگشایی خواهد شد.

هیات سعودی همچنین تأکید کرده که ریاض از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و حضور در کنفرانس سران عرب در الجزایر در صورت برگزاری استقبال می‌کند.

منابع دیپلماتیک سوری تأکید کرده اند که این دیدار نتیجه بخش بوده و یخ روابط میان دو کشور پس از سال ها خصومت مقامات ریاض در حال آب شدن است.

در همین راستا روزنامه گاردین هم به نقل از یک مقام سعودی گزارش داده که یکی از مسئولان دستگاه اطلاعات عربستان و سوریه در دمشق با یکدیگر دیدار کرده اند، اما تا این لحظه هنوز بیانیه‌ای رسمی از طرف عربستان یا سوریه در تایید یا رد این خبر صادر نشده است.

"عبدالباری عطوان" سردبیر "رأی الیوم" نیز در گفت وگو با شبکه لبنانی "الجدید" این گزارش‌ها را تأیید و گفته است که احتمالا سفارت عربستان در دمشق، پس از عید سعید فطر به طور رسمی افتتاح خواهد شد و در مراسم افتتاحیه، "امیر فیصل بن فرحان آل سعود" وزیر خارجه عربستان حضور خواهد داشت.

عطوان، گشایش در روابط عربستان و سوریه را به دیدار مسئولان سعودی و ایرانی در عراق مربوط دانسته و تأکید کرده که در این دیدار دیدگاه‌های دو طرف نزدیک شده و راه را برای بازگشت روابط سعودی با سوریه هموار کرده است.

کارشناسان مسایل منطقه معتقدند که خبر سفر هیات عالی رتبه امنیتی سعودی به دمشق و دیدار این هیات با مقامات سوریه در راستای سخنان سه شنبه گذشته "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان می باشد که گفته بود «به دنبال روابط خوب با ایران هستیم».

بن سلمان در هشتم اردیبهشت ماه در گفت وگو با شبکه تلویزیونی العربیه عربستان با تغییر رویکرد خود نسبت به تهران تصریح کرده بود که «ایران همسایه ماست و امیدواریم که روابط خوبی با آن داشته باشیم».

وی افزوده بود، «نمی خواهیم ایران در شرایط سختی قرار داشته باشد، بلکه می خواهیم ایران کشوری شکوفا باشد و توسعه یابد، ما در ایران و آنها در عربستان منافع دارند و (این خواسته) ما برای آن است تا منطقه و جهان به سوی رشد و شکوفایی حرکت کند.

بن سلمان همچنین تصریح کرده بود که دو کشور منافع مشترک و متقابلی برای پیشرفت و بهبود منطقه و جهان دارند.

با آغاز بحران سوریه در اسفند ۱۳۸۹ و پس از مدتی تبدیل آن به جنگ بین المللی و اعزام تروریست هایی از بیش از یکصد کشور جهان به سوریه، رژیم صهیونیستی و کشورهای آمریکا، انگلیس، ترکیه، قطر و عربستان در کنار تروریست های قرار گرفتند و از آن زمان تاکنون خسارت های زیادی به مردم سوریه وارد کردند.

روابط ریاض – دمشق به دنبال جنگ سوریه و درخواست‌های پی ‌درپی‌ ریاض مبنی بر عزل رئیس‌جمهور سوریه و حمایت از تروریست ها تیره شد و عربستان پس از اخراج سفیر دمشق در سال ۲۰۱۲ و بستن سفارت خود در دمشق روابط خود با سوریه را قطع کرد.

در مقابل، جمهوری اسلامی ایران با آغاز بحران سوریه در مقابل جریان استکباری – صهیونیستی و در کنار حکومت دمشق قرار گرفت و با حماسه سازی نیروی قدس سپاه و رزمندگان جبهه مقاومت اسلامی به فرماندهی شهید سپهبد حاج "قاسم سلیمانی"، کشور سوریه را از دست تروریست های تکفیری و به ویژه گروه تروریستی داعش نجات داد و هم اینک فقط حدود ۵ درصد خاک سوریه در تصرف گروه های تروریستی باقی مانده است.

با بازپس‌گیری عمده خاک سوریه از اشغال تروریست‌ها و قطعی شدن عدم سقوط دولت دمشق، و همچنین شکست تروریست ها، بسیاری از کشورهای عربی همچون عربستان برای برقراری روابط دیپلماتیک با دمشق ابراز تمایل کردند.

دولت امارات نیز در ششم دی ۱۳۹۷، سفارت خود را در سوریه بازگشایی کرد و یک هفته پس از آن بحرین هم دست به اقدام مشابه زد، در ۱۴ مهر ۱۳۹۹ نیز سفیر عمان استوارنامه خود را تقدیم «ولید معلم» وزیر خارجه فقید سوریه کرد و از آن پس روند تغییر نگرش کشورهای عربی نسبت به سوریه تغییر کرد.

در یکسال گذشته سیاست مقامات سعودی در قبال عراق که حمایت از گروه تروریستی داعش بود نیز تغییر کرده و ریاض در حال سرمایه گذاری در این کشور می باشد.

منطقه به ویژه کشورهای اسلامی هم اکنون منتظر تغییر رویکرد عربستان درباره یمن و پایان جنگ تحمیلی به این کشور و همچنین تغییر عملی رویکرد مقامات ریاض نسبت به ایران هستند تا کشورهای منطقه با کمک و همدلی هم بتوانند امنیت خود و منطقه را تامین و دست قدرت های استکباری را از سر مسلمانان کوتاه کنند.

به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران مسایل منطقه، مطمئنا اگر تغییر رویکرد مقامات عربستان در مساله جنگ سوریه رخ دهد و ریاض دشمنی خود با حکومت دمشق و صنعا و دیگر کشورهای منطقه کنار بگذارد، روزهای خوشی برای مردم کشورهای اسلامی و منطقه در پیش خواهد بود.