آیا کووید ۱۹ با بیماری‌های شناختی از جمله آلزایمر مرتبط است؟

به گزارش پایگاه خبری ساینس‌دیلی، از آغاز همه‌گیری کووید ۱۹، بسیاری محققان به دنبال کشف اثرات ماندگار این عفونت بر اندام‌های مختلف بدن به ویژه مغز هستند.

مطالعات جدید محققان بیمارستان کلیولند در آمریکا با ترکیب هوش مصنوعی و مجموعه داده‌ها نشان می‌دهد عفونت کووید ۱۹ اثرات ماندگاری بر مغز دارد و می‌تواند با بیماری‌های شناختی از جمله آلزایمر مرتبط باشد. در ادامه محققان مکانیسمی را کشف کردند که نشان می‌دهد عفونت کووید ۱۱ چگونه  به علائمی مشابه آلزایمر در مغز منجر می‌شود. این مطالعه نشان می‌دهد اثرات ناشی از ویروس SARS-CoV-۲ بر مغز، حتی پس از رفع کامل عفونت نیز ادامه دارد.

در این مطالعه ارتباط بین کووید ۱۹ و التهاب عصبی و آسیب عروق مغز مورد بررسی دقیق قرار گرفتند. این مطالعه نشان می‌دهد عفونت SARS-CoV-۲ به طور قابل توجهی نشانگرهای آلزایمر را که در التهاب مغز نقش دارند تغییر می‌دهد و عامل‌های ویروسی به طور گسترده در سلول‌های موجود در سدخونی مغز بیان (expressed) می‌شوند. سد خونی مغز یک غشای تقریبا غیر قابل نفوذ است که رگ‌های خونی مغز را احاطه می‌کند و از ورود ذرات مضر به رگ جلوگیری می‌کند.

این مطالعه در درک روش‌های موثر برای پیشگیری از آسیب‌های مغزی و بیماری‌های شناختی مانند آلزایمر در مبتلایان به کرونا بسیار مهم است.  

آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل است. اصطلاح زوال عقل فقط شامل از دست‌دادن حافظه نیست، بلکه ناهنجاری‌های دیگری را در حوزه شناختی از قبیل مهارت زبان، جهت‌یابی و مسیریابی، تعاملات اجتماعی و مهارت‌های برقراری ارتباط نیز شامل می‌شود.

یکی از مهمترین دلایل بروز آلزایمر، تجمع پلاک‌های پروتئین آمیلویید در مغز است. آمیلویید یک اصطلاح عمومی برای پروتئین‌هایی است که به طور طبیعی در بدن به وجود می‌آیند. در مغز افراد سالم، این پروتئین نابود می‌شود؛ ولی در مغز افراد مبتلا به آلزایمر، تجمع می‌یابد.

آخرین آمار منتشر شده از سازمان جهانی بهداشت در مورد زوال عقل
- زوال عقل سندرمی است که به انحطاط تفکر، حافظه، ‌رفتار و انجام فعالیت‌های روزمره منجر می‌شود.
 - گرچه زوال عقل بیشتر در دوران سالمندی عارض می‌شود، ولی این اختلال یک بخش طبیعی از پیری نیست.
-  در حال حاضر حدود ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا هستند و هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون نفر به این آمار افزوده می‌شود.
- آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل است.
- زوال عقل یکی از مهمترین دلایل ناتوانی و وابستگی سالمندان در سراسر جهان است.
- زوال عقل نه تنها تاثیر جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی بر مبتلایان دارد،‌ بلکه خانواده و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ویروس کرونا عامل بیماری کووید ۱۹ از اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین مشاهده و در مدت کوتاهی در همه جهان منتشر شد؛ به طوری که سازمان بهداشت جهانی در اسفند ۹۸ (فوریه ۲۰۲۰) بروز پاندمی (همه‌گیری جهانی) این بیماری را تأیید کرد.

ویروس کرونا با دست آلوده یا عطسه، سرفه و حتی قطرات تنفسی از طریق دهان، بینی و چشم به افراد منتقل می‌شود. تنگی نفس، خستگی و بدن درد، اختلال در بویایی و چشایی و مشکلات گوارشی از جمله علائم بیماری کووید ۱۹ است. بیش از ۸۰ درصد مبتلایان به ویروس نیز دچار بیماری خفیف می‌شوند.

جهش ویروس کرونا در انگلیس، بزریل، هندوستان و آفریقا که موجب افزایش سرایت، بیماری‌زایی و مرگ و میر آن شده، نگرانی‌های جدیدی را در جهان به وجود آورده است.
انگلیس اولین کشور اروپایی بود که واکسیناسیون را آغاز کرد و آن را سریع‌تر از سایر کشوها پیش برد.

نتایج این مطالعه در نشریه Alzheimer’s Research & Therapy منتشر شده است.