مبارزه با کرم ساقه خوار برنج در۲۷۰۰ هکتار از شالیزاهای گیلان انجام شد

مسعود الماسی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: خرداد امسال در مبارزه بیولوژیک علیه نسل اول آفت ساقه خوار برنج با استفاده از زنبور تریکو گراما، ۲۷۰ هزار عدد تریکوکارت در شالیزارها رهاسازی شده است.

وی با بیان اینکه کنترل بیولوژیک نسل دوم آفت کرم ساقه خوار برنج نیز از ماه جاری آغاز شده، بیان داشت: کاهش مصرف سموم شیمیایی، حفاظت از محیط زیست و کاهش هزینه های تولید از مهمترین مزایای اجرای طرح بیولوژیک با کرم ساقه خوار برنج است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان خاطر نشان کرد: استفاده از مواد بیولوژیک در کنترل آفات از روش‌ های مرسوم بوده و نقش بسزایی در حفظ زیست بوم، توسعه پایدار کشاورزی و نیز تولید محصول سالم و همچنین حفظ محیط زیست دارد.

وی با اشاره به اهمیت مبارزه بیولوژیک در کنترل آفات محصولات زراعی و باغی که در راستای حفظ سلامت محیط زیست و تولید محصولات غذایی سالم است، اضافه کرد:یکی از روش‌های مبارزه با آفات گیاهان زراعی استفاده ازحشرات مفید موجود در طبیعت است که این حشرات می‌توانند حشرات زیان‌آور را به نفع انسان از بین ببرند.

کرم ساقه خوار مهم ترین آفت برنج است که در فصل زمستان به صورت کرم "لارو" در علف های هرز خشک حاشیه مزارع مخفی است و در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به شفیره تبدیل می شود و پس از چند روز از شفیره ها پروانه خارج شده و با تخم گذاری روی شالی در خزانه و یا بوته های نشا شده در زمین اصلی موجب آلودگی و منجر به خسارت هایی در شالیزارها می شود.

زنبور تریکوگراما، از کوچک‌ترین زنبورهای پارازیت (آلوده کننده یا انگلی) است که با قراردادن تخم خود در داخل بدن میزبان یا تخم آفت، در طول مراحل تکاملی زندگی، با استفاده از محتویات بدن میزبان، سبب مرگ آن می‌شود.

برای کنترل بیولوژیک جمعیت آفات، امروزه گونه‌های مختلف زنبور تریکو گراما از اهمیت زیادی مخصوصاً در امر مبارزه با گونه‌های مختلف پروانه‌هایی از خانواده‌های pyralidae و Noctuidae برخوردار هستند. این امر برای پرورش، تکثیر انبوه و رهاسازی این عوامل کنترل کننده زمینه مساعدی را در سطح جهان و ایران فراهم کرده و طبق آمارهای اعلام شده بین المللی سطح زیر پوشش جهانی زنبور تریکوگراما سالانه با نوسان بین ۷۰-۲۰ میلیون هکتار مزرعه، باغ، جنگل و مرتع است و کشورهای روسیه و چین با بیش از ۱۰ میلیون هکتار کاربرد تریکوگراما در جهان، مقام اول را دارند.

زنبور تریکوگراما برای یافتن تخم میزبان در مزرعه، پروازهای کوتاهی انجام می‌دهد و با ایجاد سوراخ در پوسته تخم آفت در داخل آن ۲-۱ عدد تخم قرار می‌دهد، بعد از ۱۲-۸ روز (در دمای ۲۸-۲۵ درجه سانتی‌گراد) زنبور از داخل تخم، خارج می‌شود و هر زنبور ماده در حدود ۷۰-۴۰ عدد تخم میزبان (آفت) را پارازیت (آلوده) می‌کند.

گیلان بزرگترین تولید کننده ارقام بومی و با کیفیت برنج در کشور به شمار می آید که با ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری، رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیرکشت و رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص داده است.

بیش از ۳۱۷ هزار بهره بردار بخش شالیکاری گیلان همه ساله برای کاشت برنج اقدام می کنند، به طور معمول  ابتدا در فصل زمستان دو نوبت زمین های شالیزاری را همزمان با بارش های زمستانه شخم می زنند تا هم زمینه نفوذ آب به خاک را فراهم آورند و هم نسل آفات باقیمانده در پوشش گیاهی نابود شود، شخم زمستانه در کاهش میزان نیاز شالیزارها به آب در فصل کاشت و داشت نقش مهمی دارد.

پس از آن در نیمه اول فروردین ماه، خزانه گیری نشاء برنج آغاز می شود و از نیمه دوم فروردین تا پایان نیمه اول اردیبهشت ماه، نشاء برنج دستی یا مکانیزه به زمینی که از قبل با تیلر آماده و سپس آب تخت شده، منتقل می شود.

از نیمه دوم اردیبهشت ماه تا اواسط نیمه اول تیرماه نیز فصل داشت برنج است که در این مدت، وجین و مراقبت های گیاهی انجام می شود، از اواخر نیمه دوم تیر تا پایان شهریور ماه نیز به تناسب جدول زمان کاشت، فصل برداشت برنج در استان گیلان است که این عملیات بسته به شرایط آب و هوایی از لحاظ زمانی گاهی زودتر یا دیرتر انجام می گیرد.

ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقم‌های کیفی و ارقام گوهر و سپیدرود جزو رقم‌های پرمحصول است که در شالیزارهای گیلان کشت می‌شود. بیشترین رقم‌های کشت شده برنج در این استان، رقم‌های کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر ۸۵ درصد محصول برنج گیلان را شامل می شود.