ازن را دریابیم

در نخستین دهه ۷۰ میلادی برای اولین بار محققان دریافتند که انتشار کلروفلوئوروکربن‌ها «CFC‌» که مواد شیمیایی به‌ کار رفته در یخچال‌ها، افشانه‌ها و مواد شوینده است باعث تخریب لایه ازن می‌شود در نتیجه مقدار زیادی اشعه فرابنفش مضر به زمین خواهد رسید.

در سال ۱۹۸۵ وجود حفره لایه‌ ازن بالای قطب جنوب کشف و مشاهده شد که این حفره هرسال بزرگ‌تر و عمیق‌تر می‌شود؛ منظور از حفره این است که در آن منطقه چگالی ازن که در حالت معمولی بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ دابسون (واحد اندازه‌گیری چگالی ازن) است کمتر شده و در بعضی مناطق تا ۲۰۰ دابسون کاهش نشان می‌دهد.

این آسیب دنیا را بر آن داشت تا فکری به حال این سپر حفاظتی کند که بر این اساس در سال ۱۹۸۵ حدود ۲۸ کشور برای ساماندهی لایه ازن در وین جمع شدند و تصمیماتی را برای حفاظت از این لایه اتخاذ کردند و قرار شد همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه آغاز شود، دو سال بعد یعنی در سال ۱۹۸۷ پروتکل مونترال با مشارکت ۴۶ کشور جهان تصویب شد، بر اساس این پروتکل مواد مخرب لایه ازن شناسایی و راه‌های کاهش انتشار آن‌ها اعلام شد، دولت ایران نیز در سال ۱۹۸۸ به این پروتکل پیوست.

در ادامه این تلاش‌ها در سال ۱۹۹۴ کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل، پذیرفتند تا روزی را برای حفاظت از لایه ازن نامگذاری کنند، به این ترتیب روز ۱۶ سپتامبر را به‌عنوان روز جهانی حفاظت از لایه ازن تعیین کردند که بعد از آن هر سال در این روز به فراخور شرایط یک موضوع را برای بررسی انتخاب می کنند.

امسال نیز برنامه محیط زیست ملل متحد (یونپ) در صدد است مسابقه هنری با عنوان «ازن و آب و هوا» (Ozone۲Climate) را در منطقه آسیا و اقیانوسیه برگزار کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست، بر اساس فراخوان دریافتی از دبیرخانه کنوانسیون وین، یک مسابقه بزرگ هنری در سطح منطقه آسیا و اقیانوسیه و در دو رده سنی زیر ۱۶ سال و بالای ۱۶ با هدف ترویج ارتباط بین حفاظت از لایه ازن و تغییر اقلیم و همچنین دستآوردهای حاصل از پروتکل مونترال توسعه دادن عزم و اراده و حمایت دایمی مردم برای حذف مواد مخرب لایه ازن و کاهش گازهای هیدرو کلرو کربن (HFC) در سال جاری برگزار می شود.

برنامه محیط زیست ملل متحد (یونپ) از طریق برنامه حمایتی پایبندی اقدام ازن (CAP)، به دفتر ملی ازن (NOU) در کشورهای ذکر شده در ماده ۵ به طور دایمی کمک مالی می کند تا اطلاعات و آگاهی عموم مردم راجع به پروتکل مونترال در مورد مواد مخرب لایه ازن و همچنین الحاقیه کیگالی راجع به کاهش گازهای گلخانه ای و هیدروفلوئورکربن ها (HFCs)  را در جهت بهبود وضعیت اقلیم ارتقا دهد. این حمایت کشورهای ماده ۵ را شامل خواهد شد که نسبت به برنامه ریزی و برگزاری بزرگداشت روز جهانی ازن اقدام می کنند.  

شانزدهم سپتامبر توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی حفاظت از لایه ازن نامگذاری شده و پیشینه آن به ۱۶ سپتامبر ۱۹۸۷ همزمان با امضاء پروتکل مونترآل بر می گردد.

بزرگداشت روز جهانی ازن هر ساله در سراسر جهان اتفاق می افتد تا اهمیت حفاظت از لایه ازن و دستاوردهای اجرای پروتکل مونترآل برای عموم ارائه شود، امسال نیز روز جهانی ازن توسط یونپ با حمایت کشورهای آسیا و اقیانوسیه، یک مسابقه یک ساله هنری در منطقه آسیا و اقیانوسیه را پیش بینی کرده است. این فعالیت منطبق با مباحث مطرح شده در جلسات موضوعی مجازی شبکه جنوب آسیا - جنوب شرقی آسیا و شبکه کشورهای جزیره ای پسیفیک (PIC) در سال ۲۰۲۱ است.

به همین منظور طبق فراخوان دریافتی از دبیرخانه کنوانسیون وین، یک مسابقه بزرگ هنری در سطح منطقه آسیا و اقیانوسیه و در دو رده سنی زیر ۱۶ سال و بالای ۱۶ با هدف ترویج  ارتباط بین حفاظت از لایه ازن و  تغییر اقلیم و همچنین دستآوردهای حاصل از پروتکل مونترال  توسعه دادن عزم و اراده و حمایت دایمی مردم برای حذف مواد مخرب لایه ازن و کاهش گازهای هیدرو کلرو کربن (HFC) در سال جاری برگزار می شود.