آموزش حضوری در سال تحصیلی جدید؛ خواسته معلمان و نیاز دانش‌آموزان

همانند بخش های گوناگون جامعه، دستگاه تعلیم و تربیت نیز پس از شیوع فراگیر و جهان شمول ویروس کرونا، دچار آسیب جدی شد و با تصمیم دست اندکاران برای در امان ماندن جامعه بزرگ معلمان و دانش آموزان، رویکردهای جدیدی به جای آموزش حضوری در مدارس کشور در نظر گرفته شد.

تغییر ناگهانی سبک آموزش از حضوری به آنلاین، نبود زیرساخت های لازم برای ارائه دروس و چگونگی تعامل دانش آموز و معلم، آشنا نبودن اجزای آموزش با نحوه ارائه کتاب های درسی به دانش آموزان و در مقابل چگونگی پرسش از معلمان برای رفع اشکال، در دسترس نبود امکانات شرکت در کلاس های آنلاین برای همه دانش آموزان به خصوص در مناطق محروم، هدف گذاری مسوولان آموزش و پرورش برای کاهش آسیب کرونا به آموزش کشور را دستخوش خدشه کرد تا جایی که کاظمی سرپرست وزارت آموزش و پرورش در سفر اخیر به گلستان اعلام کرد که دانش آموزان به سبب دوری از مدرسه آسیب های جدی فراوانی دیده اند به طوری که شاهد افزایش ترک تحصیل و افت شدید آموزشی هستیم.

یکی از دغدغه های جدی کارشناسان و همچنین والدین دانش آموزان، چگونگی برگزاری آموزش درسال تحصیلی پیش رو است که به نظر می رسد با توجه به تمهیدات اندیشیده شده، امکان برگزاری حضوری آن دور از دسترس نخواهد بود.

به گفته سخنگوی یونیسف اگرچه دولت ها بر سر دوراهی اعمال اقدامات سختگیرانه بهداشتی برای مقابله با بحران شیوع کرونا و یا کاهش و لغو محدودیت های ناشی از آن مانده اند، اما تعطیلی مدارس باید آخرین محدودیت اعمال شده و بازگشایی مدارس اولین اولویت در راستای لغو محدودیت های کرونایی باشد.

جیمز الدر افزود: روشن است که مدارس ابتدایی و متوسطه از عوامل اصلی شیوع ویروس کرونا نبوده اند، بنابراین بازماندن کودکان و نوجوانان از تحصیل خسارات جبران ناپذیری به بار آورده و عواقب منفی پایداری به دنبال دارد.

اختلال یادگیری نتیجه تغییر سبک آموزش

استادیار دانشگاه گلستان گفت: فراهم نبودن زیرساخت لازم برای آموزش مجازی مشکلاتی از قبیل عدم تمرکز در ارائه و دریافت درس، کم شدن مدت آموزش و ناتوانی والدین در راهنمایی فرزندان در منزل به همراه داشت.

هیوا محمودی اظهار داشت: یکی از ابزاری که پس از شیوع کرونا برای فراگیری آموزش آنلاین میان دانش آموزان رواج بیشتری یافت، گوشی هوشمند و تبلت بود اما استفاده بیش از حد از این ابزار همراه با کاهش نظارت والدین، دانش آموزان را سمت فضای مجازی کم کاربرد کشاند و علاوه بر دوری آن ها از فضای درس و تحصیل با کاهش رابطه دانش آموزان با یکدیگر و معلمان به اضطراب بیشتر آنان انجامید.

این استاد روانشناسی با تاکید بر نقش آموزش حضوری در کاهش تعلل و افزایش پیشرفت تحصیلی ادامه داد: آموزش حضوری برای دانش آموز به ویژه در مقاطع تحصیلی ابتدایی و متوسطه اول بسیار ضروری است، چون باعث افزایش تمرکز، دقت و توجه به مطالب درسی می شود.

وی افزود: با افزایش آموزش مجازی ناشی از شیوع کرونا، اغلب دانش آموزان زمان کمی را به انجام تکالیف درسی اختصاص می دهند که ادامه این شرایط به تعلل‌ورزی ( تعویق انداختن فعالیت های تحصیلی توام با اضطراب) کودکان و نوجوانان منجر می شود که بهترین راهکار آن بازگشایی مدارس بعد از واکسیناسیون و افزایش آموزش حضوری است.

استادیار دانشگاه گلستان گفت: یکی دیگر ازآسیب های آموزش مجازی، اختلال یادگیری مانند نارساخوانی و نارسانویسی ناشی از کمبود توجه و تمرکز دیداری و شنیداری است که نشان می دهد آموزش مجازی نتوانسته توجه و تمرکز دانش آموزان را تقویت کند.

از خودبیگانگی تحصیلی؛ ثمره آموزش های مجازی

محمودی اظهار داشت : در آموزش مجازی معلم نظارت کافی روی تکالیف دانش آموزان ندارد و همین عامل باعث افت تحصیلی شده نتیجه ای جز از خودبیگانگی تحصیلی، کاهش انگیزه درس خواندن و فرسودگی آموزشی به همراه نخواهد داشت.

استادیار دانشگاه گلستان گفت: برای افزایش انگیزه در زمان تدریس و آموزش مجازی می توان از آموزش حضوری توسط والدین و همچنین آموزش حضوری نیمه وقت با تعداد کم دانش‌آموز در مدرسه و کنترل تکالیف برای افزایش سرزندگی تحصیلی استفاده کرد.

وی با اشاره به آسیب آموزش مجازی در بلند مدت افزود: کاهش تمرکز روی دروس، کم شدن حوصله برای ماندن در جلسه مجازی، کاهش انگیزه برای تداوم تحصیلی، مشکلات بینایی به دلیل استفاده زیاد از گوشی هوشمند و تبلت و ناآشنایی والدین از جمله مشکلات و مخاطرات فضای مجازی برای دانش آموزان است.

محمودی تصریح کرد: حضور در مدرسه مزایای بسیاری از جمله افزایش ارتباط، افزایش انگیزه، کاهش گوشه گیری کودک، سرزندگی برای تحصیل و افزایش رقابت میان دانش آموزان  دارد و از طرف میزان توجه و تمرکز کودکان و نوجوانان را در کلاس درس بالا می برد.

تغییر سبک آموزشی با مجازی شدن تدریس

عضو هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی گلستان نیز گفت: با توجه به شیوع گسترده بیماری کووید ۱۹، آموزش مجازی بیش از ۹۰ درصد تدریس کشور را در برگرفته و باعث تغییراتی در سبک آموزشی مدارس گردید.

مریم صفری با اشاره به معایب تدریس مجازی بیان کرد: بسیاری از دانش آموزان و خانواده ها و حتی معلمان با آموزش های مجازی، برنامه ها و نرم افزارهای آن آشنایی ندارند و به دلیل جدید بودن شیوه تحصیل و تدریس بر پایه روش ها و محتوای بسته های مجازی با مشکلات متعددی در مراحل گوناگون تحصیل مواجه شدند.

 خستگی دانش آموزان از تحصیل در فضای مجازی

وی با اشاره به دلزدگی و خستگی دانش آموزان از شیوه مجازی تحصیل بیان کرد: استفاده مستمر و انفرادی دانش آموز از آموزش مجازی به یقین منجر به خستگی و دلزدگی از تحصیل در دانش آموز و حتی والدین آنها می شود و علاوه بر آن با تغییر در سبک زندگی، دانش آموزان را کم تحرک و چاق می کند.

به گفته وی در پایه های پایین تر مانند کلاس های ابتدایی که بچه ها سواد خواندن و نوشتن ندارند، والدین مجبور به شرکت در کلاس های آنلاین هستند که ادامه دار بودن این شرایط و ضرورت چشم پوشی پدر و مادرها از برخی کارهای ضروری خانه هنگام شرکت در این کلاس‌ها، آستانه تحمل خانواده ها را تا حد زیادی کم کرده است.

وی بیان کرد: ممکن است برخی دانش آموزان به سبک زندگی آنلاین و دور از محیط مدرسه عادت کنند و علاقه ای به سیستم های حضوری تدریس نداشته باشند که می تواند مسیر متفاوتی را در زندگی آنها ایجاد کند.

مشکل تعامل دانش آموزان با گسترش تحصیل مجازی

این استاد علوم تربیتی گفت: تمایل به فردگرایی در دوران شیوع ویروس کرونا بیشتر شده و خیلی از دانش آموزان تمایل به فعالیت انفرادی با تکیه بر قابلیت تبلت و موبایل پیدا کرده‌اند که نتیجه آن غلبه روحیه فردگرایی بر اجتماع محوری است که تعاملات اجتماعی دانش آموزان را در آینده دچار مشکل خواهد کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی گلستان با اشاره به برخی محاسن آموزش مجازی گفت: ایجاد محیط های یادگیری برای دانش آموزان در فضای مجازی باعث افزایش تفکر انتقادی، خلاقیت، کار گروهی و مشارکتی در دانش آموزان می شود.

وی بیان کرد: دانش آموزان با داشتن یک گوشی و یا تبلت و اتصال به اینترنت می تواند در هر مکانی بدون محدودیت از آموزش مجازی استفاده کند که توسعه زیر ساخت های آن به یقین تقویت همه جانبه دانش آموز را به همراه خواهد داشت.

کاهش رشدشناختی دانش آموز با آموزش مجازی

کارشناس آموزشی و پژوهشی مدارس دخترانه سما در گلستان هم گفت:  از مهم ترین و اساسی ترین معایب شیوع کرونا برای دانش آموزان به حداقل رساندن حضور فیزیکی در مدارس بود.

خدیجه مظهری‌زنور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت:  دور شدن از آموزش های گروهی و غالبا دروس معلم محور، خستگی دانش آموز به دلیل نداشتن تنوع فعالیت های گروهی، افزایش وزن به دلیل نشستن زیاد دانش آموزان در خانه از جمله معایب سبک آموزشی مجازی است.

 کارشناس آموزشی و پژوهشی مدارس دخترانه سما گفت: در سبک تحصیلی جدید به دلیل‌ شیوع ویروس کرونا، بسیاری از خانواده های کم درآمد از شرکت در کلاس های آنلاین و فضای مجازی محروم شدند که استرس، فشارهای روحی و روانی برای معلمان، دانش آموزان و والدین را به همراه داشت.

مظهری‌زنور ادامه داد : فراهم نشدن امکان حضور همه دانش آموزان در کلاس های آنلاین عدالت آموزشی به خصوص برای کودکان و دانش آموزان ساکن مناطق محروم را دچار چالش کرد که نتیجه آن ترک تحصیل و ناامیدی آموزشی در این افراد بود.

وی اظهار داشت: در آموزش مجازی بسیاری از دانش آموزان با کاهش عزت نفس، کاهش روحیه گروهی و  تنبلی روبرو شدند که رفع این مشکلات علاوه بر ضرورت رشد شناختی دانش‌آموزان به حضور آنان در مدارس و بازگشت شیوه تحصیل به مدرسه محوری احتیاج دارد.

مظهری‌زنور افزود: در جریان آموزش امکان تعطیلی وجود ندارد اما تطبیق یافتن با شرایط به خصوص در زمان شیوع کرونا، به پیاده‌سازی سیستمی قوی، تولید نرم افزارهای ملی، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در زمینه فضای مجازی، افزایش سیستم آموزش ترکیبی و بالارفتن آگاهی افراد از سیستم های مجازی نیاز دارد که در آن انواع مهارت‌های فناوری در نظر گرفته شود.

استاد دانشگاه های آزاد اسلامی گلستان هم گفت: تغییر سبک آموزشی در زمان شیوع ویروس کرونا معایبی چون افت یادگیری بخاطر نبود بسترهای مناسب آموزش مجازی، ضعف ارزشیابی تحصیلی، نداشتن همکاری و کارگروهی در آموزش دانش آموزان، نداشتن ارتباط موثر معلمان با دانش آموزان، افت تحرک بدنی و چاقی، مشکلات ستون فقرات، بینایی، حواس پرتی مجازی، افت خلاقیت و شادابی علمی و پژوهشی معلمان و دانش آموزان را به دنبال داشت.

دکتر حسن سرایلو به ایرنا گفت: همچنین صرفه جویی در زمان و وقت، دوری از ارتباطات نامناسب با همسالان بوِیژه در تفاوت های فرهنگی زیاد، کاهش هزینه های جاری آموزشی مانند سرویس های آمد و شد، کاغذ و کتاب، رشد و بهینه سازی فرایند سواد رسانه و تلاش جهت مدیریت بحران های مجازی در بستر شرایط حاد کرونایی از جمله محاسن آموزش در فضای مجازی است.

وی خواستار تلاش برای واکسینه سازی معلمان، دانش آموزان و خانواده ها جهت بهره مندی هر چه بیشتر از کلاس های حضوری، آموزش مستمر برای بالا بردن سطح ایمنی بدن با رشد جسمی و روحی آنها، فراهم نمودن بستر مناسب برای برگزاری کلاس های برخط و آموزش معلمان حرفه ای برای تدریس در کلاس های مجازی در قالب کارگاه های آموزشی شد.

تاثیر تغییر سبک آموزشی بر تغذیه دانش آموزان

 رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان نیز با اشاره به تغییر سبک آموزشی مدارس و تاثیر آن بر تغذیه کودکان گفت: در نگاه اول تعطیلی برخی مدارس می تواند به قطع فرایند توزیع اقلام غیر مجاز خوراکی کمک کند اما تعطیلی مدارس خطر کم تحرکی، چاقی و در ادامه بیماری های غیر واگیر و ضعف عضلانی اسکلتی را برای دانش آموزان به همراه خواهد داشت.

فرهاد لشکر بلوکی با اشاره به تغییر سبک آموزشی با محوریت سلامت دانش آموزان در زمان بحران هایی همچون شیوع ویروس ها افزود: با توجه به تورم قیمت مواد غذایی بخشی از مواد غذایی ارزشمند و مصرف روزانه خانوار جزو خوراکی های لوکس قرار گرفته و سفره خانوار را محدود کرده که این امر می تواند به کاهش وزن جامعه از جمله دانش آموزان منجر شود.

واکسیناسیون معلمان گلستانی پنجره ای برای شروع سال تحصیلی با سبکی جدید

معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش گلستان با اشاره به جایگاه هشتم استان در واکسیناسیون فرهنگیان گفت: تاکنون بیش از ۸۴ درصد فرهنگیان و کارکنان آموزش و پرورش استان در مقابل ویروس کرونا واکسینه شدند.

رضا طبرسا در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: طرح واکسیناسیون در ۱۷ مرکز تجمیعی و غیر تجمیعی ویژه فرهنگیان در گلستان ادامه دارد و تاکنون بیش از ۲۲ هزار معلم و کادر اداری آموزش و پرورش استان دز اول این واکسن را تزریق کردند.

وی از واریز سرانه بهداشتی به حساب مدارس قبل از شروع سال تحصیلی خبر داد و افزود:  این سرانه برای تامین زیرساخت‌های بهداشتی مدرسه پرداختد شده که مدیران مدارس باید با این اعتبار نسبت به خرید و تهیه مواد بهداشتی و ضد عفونی کننده اقدام کنند.

بیش از ۸۵ درصد دانش آموزان گلستانی ثبت نام شدند

معاون آموزش ابتدایی و مسئول ستاد ثبت نام آموزش و پرورش گلستان گفت:با پیگیری های انجام شده بیش از ۸۵ درصد دانش‌آموزان این استان برای سال‌ تحصیلی جدید ثبت نام کرده و نام نویسی بقیه دانش آموزان نیز در حال انجام است.

سیده هما عقیلی به آمادگی آموزش و پرورش گلستان برای آغاز سال تحصیلی به شکل حضوری و یا تلفیقی از حضوری و غیر حضوری اشاره کرد و گفت: برای همه گزینه‌ها آمادگی کامل وجود دارد و مدیران مدارس باید شرایط لازم را برای حضور دانش‌آموزان یا تحصیل آنها به شکل غیرحضوری و یا تلفیقی فراهم کردند.

وی اظهار داشت: بحران شیوع کرونا موجب ترک تحصیل هزار و ۲۰۰ دانش آموز شد که با پیگیری های انجام شده از این تعداد ۶۰۰ نفر جذب مدارس شدند و تلاش برای جذب بقیه این دانش آموزان در دستور کار قرار دارد.

وی  با اشاره به اهمیت ثبت نام دانش آموزان پیش دبستانی، افزود: خانواده‌ها با توجه به اهمیت دوره پیش دبستانی و تاثیر این دوره بر کاهش ترک تحصیل، تکرار پایه در دوره ابتدایی و جلوگیری از افت تحصیلی شدید در پایه های بالاتر به ویژه در مناطق دوزبانه استان گلستان نسبت به ثبت نام فرزندان خود اقدام کنند.

گلستان ۲ هزار و ۶۱۷ مدرسه با ۱۵ هزار و ۶۵۹ کلاس درس دارد که برای سال تحصیلی آینده در این مدارس ۳۹۶ هزار و ۲۳۱ دانش آموز مشغول علم آموزی می شوند.

به گزارش ایرنا، ویروس کرونا عامل بیماری کووید ۱۹ از اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین مشاهده و در مدت کوتاهی در جهان منتشر شد؛ به طوری که سازمان جهانی بهداشت در اسفند ۹۸ (فوریه ۲۰۲۰) بروز پاندمی (همه‌ گیری جهانی) این بیماری را تأیید کرد، این ویروس با دست آلوده یا عطسه، سرفه و حتی قطره های تنفسی از طریق دهان، بینی و چشم به افراد منتقل می‌شود. 

جهش ویروس کرونا در انگلستان، آفریقا و هندوستان که موجب افزایش سرایت، بیماری‌زایی و مرگ و میر آن شده، نگرانی‌های جدی را در جهان به وجود آورد.

کارشناسان همچنان توصیه می کنند، مردم برای در امان ماندن از این ویروس، اصول سه گانه شست و شوی دست ها، فاصله گذاری اجتماعی و فیزیکی، اجتناب از ترددها و استفاده از ماسک را باید بیش از گذشته مورد توجه قرار دهند.