سیستم تصویربرداری از مغز بدون محوشوندگی درایران ساخته شد

به گزارش روز چهارشنبه ستاد توسعه علوم وفن آوری های شناختی،حمید لطیفی مدیرگروه "نوروفوتونیک" دانشگاه شهید بهشتی گفت: این میکروسکوپ قادر است تصویربرداری را دقیق تر و با جزییات بیشتر انجام دهد و با ذخیر سازی تصاویر هر صفحه سه بعدی نمونه را شبیه سازی کند.

وی گفت: میکروسکوپ هم‌کانون بر خلاف میکروسکوپ های مرسوم که تصویر را با مقداری محوشدگی نمایش می دهند، تصویری بدون محوشدگی و  با وضوح تشکیل می دهد و این کار با حذف نورهای رسیده از صفحاتی غیر از صفحه تشکیل کانون میکروسکوپ انجام می شود.

این محقق افزود: دستگاه ساخته شده در آزمایشگاه تصویربرداری گروه نوروفوتونیک دانشگاه شهید بهشتی برای اولین بار چیدمانی بومی از این میکروسکوپ را فراهم کرده است و نرم افزار داده برداری و تحلیل و همچنین بسیاری از قطعات این میکروسکوپ توسط محققان ایرانی طراحی و ساخته شده است.

به گفته او نمونه آزمایشگاهی این دستگاه به اتمام رسیده و نمونه نیمه صنعتی آن درمرحله تکمیل است.

مدیرگروه نوروفونونیک دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: با تلاش محققان و مختصصان عضو این گروه سه سیستم  "تصویربرداری اسپکل لیزری"، " تصویربرداری نوری سیگنال ذاتی" و "تصویربرداری پتانسیل غشای سلولی با استفاده از رنگدانه‌های حساس به ولتاژ " در آزمایشگاه تصویربرداری گروه نوروفوتونیک طراحی و ساخته شد که همگی در یک دستگاه واحد ادغام شده و نمونه نیمه صنعتی آن با نام تجاری BrainSurfer قابل عرضه و استفاده برای تحقیقات زیستی و علوم شناختی است.

این متخصص ایرانی در خصوص ویژگی و کاربرد سیستم تصویربرداری اسپکل لیزری اظهار داشت: قابل رویت ساختن و مشاهده تغییرات جریان خون دینامیک در بافت برای محدوده  بزرگی از کاربردها و بیماری ها مخصوصا در حین عمل جراحی اهمیت فراوانی دارد، بطوری که  اگر در حین جراحی رگی مسدود و سریعا گشوده نشود می تواند آسیب دیدگی رگ یا مخاطرات برگشت ناپذیر بافت را به دنبال داشته باشد.

وی گفت: این مشکل زمانی برجسته تر می­ شود که بافت مورد نظر مغز باشد زیرا خون کاستی زیاد می­تواند باعث نقص های عملکردی بعد از جراحی شود و مونیتور کردن جریان خون در حین جراحی مغز و اعصاب اطلاعات فیزیولوژیکی مهمی را مهیا کرده و می­تواند خروجی نهایی بسیاری از عملکردها را بهبود ببخشد.

لطیفی در ارتباط با سیستم تصویربرداری نوری سیگنال ذاتی نیز می گوید: تصویربرداری اپتیکی از سیگنال‌های ذاتی، با اندازه گیری تغییرات وابسته به فعالیت ذاتی در بازتابش نور از بافت، نقشه‌ی مغز را ترسیم می‌کند. تغییرات فیزیولوژیکی فانکشنال همچون افزایش حجم خون، تغییرات اکسیژن هموگلوبین و تغییرات در پراکندگی نور منجر به تغییرات در بازتابش ذاتی بافت می‌شود که برای نقشه ‌برداری فانکشنال از مغز استفاده می‌شود.

وی درخصوص سیستم تصویربرداری پتانسیل غشای سلولی با استفاده از رنگدانه‌های حساس به ولتاژ نیز می افزاید: امروزه با رشد روز افزون تکنولوژی‌های تصویر برداری، بررسی فرآیندهای سلولی سادگی بسیار بیشتری یافته است. یکی از کاربردهای جدید و بسیار جذاب در تصویربرداری، تصویربرداری از فعالیت‌های سلولی، علی‌الخصوص فعالیت سلول‌های عصبی (نورون‌ها) می‌باشد. با استفاده از نسل جدید دوربین‌های علمی، این امکان برای محققان فراهم شده است که به کمک رنگدانه‌هایی که پاسخ فرکانسی بالایی دارند، بتوانند سلول‌های عصبی را رنگ آمیزی کرده و فعالیت آن‌ها را مشاهده کنند.