پروتئین‌درمانی راهکارِ جدید درمان گلوکوم

به گزارش روز پنجشنبه گروه آموزش ایرنا از پایگاه خبری نیچر، ۶۰ میلیون نفر در سراسر جهان به آب سیاه مبتلا هستند. مطالعات نشان می‌دهد آب سیاه ریشه ژنتیکی دارد و ممکن است تا پایان عمر علامتی نداشته باشد. بر اثر افزایش فشار داخل چشم، اعصاب بینایی انتقال دهنده تصاویر به مغز آسیب می‌بینند و بینایی به مرور کاهش می‌یابد. این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به نابینایی شود. معمولا بیماری درمراحل اولیه بدون علامت و درد است، بنابراین به افرادی که در خانواده سابقه این بیماری را دارند و افراد میانسال و سالمند و بیماران مبتلا به دیابت توصیه می‌شود به طور دوره‌ای و حداقل سالی یک‌بار توسط چشم‌پزشک چکاپ شوند.

محققان همواره به دنبال روش‌های درمانی کارآمد برای این اختلال هستند. محققان دانشگاه نورث وسترن به تازگی موفق به توسعه یک درمان پروتئینی با استفاده از ویرایش ژن شدند.

در این روش محققان با تزریق یک پروتئینی جدید، با دوام و غیر سمی به نام Hepta-ANGPT۱  به مدل‌های حیوانی مبتلا به گلوکوم توانستند ژن‌های جهش‌یافته عامل گلوکوم را جایگزین و گلوکوم را درمان کنند. این روش هیچ عارضه جانبی به همراه ندارد.

در ادامه با استفاده از بیوانفورماتیک و داده‌های توالی RNA به دنبال درک و شناسایی مسیرهای گلوکوم برای اهداف درمانی جدید هستند. محققان برای استفاده از پروتئین درمانی باید بتوانند به روش‌های موثری برای تحویل پروتئین دست یابند.

آب سیاه زمانی اتفاق می افتد که فشار مایع داخل چشم افزایش یابد و این مایع آن طور که باید در چشم گردش نکند. به طور طبیعی بین قرنیه و عدسی چشم مایعی به نام زلالیه وجود دارد که از مویرگ‌ها ترشح می‌شود و تامین‌کننده مواد غذایی و اکسیژن برای عدسی و قرنیه است و از طرفی مواد زاید را از طریق خون دفع می‌کند. زلالیه همراه با زجاجیه فشار درونی چشم را ثابت نگه می‌دارد و شکل کروی چشم را حفظ می‌کند.

در صورتی‌ که در تصفیه زلالیه اختلالی به‌وجود آید و مایع به همان سرعتی که ترشح می‌شود بازجذب نشود، فشار چشم افزایش می‌یابد و عارضه آب‌سیاه رخ می‌دهد. علاوه بر عوامل ارثی، عفونت شدید چشم، مواد شیمیایی، بیماری‌های التهابی و انسداد عروق خونی داخل چشم نیز از عوامل غیر شایع آب سیاه هستند. بیماری آب سیاه معمولا هر دو چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما ممکن است در یک چشم شدیدتر باشد.

بر اساس آمار انجمن جهانی گلوکوم، انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۴۰ میلادی، ۱۱۱.۸ میلیون نفر در سراسر جهان به این عارضه مبتلا شوند.

انواع گلوکوم
- گلوکوم زاویه باز
این حالت شایع‌ترین نوع بیماریست. در این حالت مکانیسم بازجذب مایع زلالیه کاملا طبیعی است؛ ولی گردش مایع در چشم طبیعی نیست.

- گلوکوم زاویه بسته  
شیوع این حالت در آسیا بیشتر از غرب است. در این حالت بازجذب مایع چشم به دلیل باریک بودن بیش از اندازه زاویه عنبیه و قرنیه به درستی صورت نمی‌گیرد. این حالت علاوه بر آب سیاه، می تواند منجر به دوربینی و آب مروارید شود.

چه افرادی بیشتر در معرض آب سیاه قرار دارند؟
-افراد بالای ۴۰ سال
-بیماران مبتلا به دیابت
-افرادی که در خانواده سابقه ابتلا به دیابت دارند
-استفاده از برخی داروهای استروئیدی مانند پردنیزولون
-ضربه ناگهانی به چشم
-افرادی با دید ضعیف

 مهمترین علایم گلوکوم چیست؟
-کاهش یا از دست دادن بینایی
-دیدن هاله در اطراف نور متمرکز مانند چراغ
-قرمزی چشم
-چشم درد
-تهوع یا استفراغ
نتایج این مطالعه در نشریه Nature Communications منتشر شده است.