دیدار مجازی رئیسان جمهوری آمریکا و چین؛ تلاش برای مدیریت رقابت

خبرگزاری آسوشیتدپرس در باره این دیدار مجازی نوشت: بایدن از پکن به دلیل نقض حقوق بشر، سرکوب اعتراض ها در هنگ کنگ، تحولات در تایوان و موارد دیگر انتقاد کرده است. در همین حال، مقامات دولت شی جین پینگ، کاخ سفید را به دلیل دخالت در امور داخلی چین مورد انتقاد قرار داده اند.
بایدن در آغاز این دیدار گفت: به نظر می رسد این وظیفه ما به عنوان رهبران چین و آمریکا است که اطمینان حاصل کنیم رقابت بین کشورهایمان به جای رقابت ساده و مستقیم، به درگیری عمدی یا ناخواسته منحرف نشود.
اگرچه بایدن علاقه مند به دیدار با شی جین پینگ به صورت حضوری است اما رئیس جمهوری چین از زمان آغاز همه گیری کرونا کشور خود را ترک نکرده است.
کاخ سفید این دیدار مجازی را به عنوان بهترین گزینه بعدی برای یک گفت و گوی  صریح در مورد طرف وسیعی  از تنش ها در روابط معرفی کرد.
رئیس جمهوری چین نیز اعلام کرد که دو طرف باید ارتباطات خود را بهبود دهند.
شی جین پینگ و جو بایدن زمانی که در سمت معاون رییس جمهوری قرار داشتند، سفر با یکدیگر را تجربه کرده اند.
رئیس جمهوری چین خطاب به بایدن گفت: آماده همکاری با شما هستم تا به اجماع برسیم، اقدامات فعال انجام دهیم و روابط چین و آمریکا را در مسیری مثبت به سمت جلو پیش ببریم.
مقامات چینی اعلام کرده اند که تایوان مساله اصلی در گفت و گوی میان روسای جمهوری چین و آمریکا خواهد بود.
در چند ماه اخیر تنش میان آمریکا و چین بر سر مساله تایوان افزایش یافته است.
ژائو لی جیان سخنگوی وزار خارجه چین روز دوشنبه گفت: مساله تایوان به حاکمیت و تمامیت ارضی چین مربوط می شود و همچنین یکی از منافع اصلی چین است. تایوان مهمترین و حساس ترین مساله در روابط چین و آمریکا است.
کاخ سفید اعلام کرده است بایدن به سیاست "چین واحد" آمریکا که تایوان را به عنوان بخشی از خاک چین به رسمیت می شناسد اما اجازه برقراری روابط غیر رسمی و دفاعی را با تایوان می دهد، پایبند خواهد بود.
بر اساس گزارش ها، این دیدار ساعت 19 و ۴۵ دقیقه شامگاه دوشنبه برگزار شد که در دقایق اولیه آن تعدادی از خبرنگاران حضور داشتند و پس از آن، مذاکرات بصورت خصوصی ادامه یافت. مقامات آمریکایی انتظار دارند این گفت‌وگو ساعت‌ها به طول انجامد.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا همزمان با انجام این دیدار در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: من در حال دیدار با رئیس جمهور چین هستم تا رقابت بین کشورهایمان را به طور مسئولانه مدیریت کنم. هدف این است که صریح و مستقیم با او صحبت و اطمینان حاصل کنم که رقابت به درگیری منحرف نمی شود.

کارشناسان می گویند این دیدار مجازی یک رویداد مهم دو جانبه با تمرکز بر چین و آمریکا است و برای تعمیق همکاری دو کشور در مقابله با کرونا، کمک به احیاء اقتصاد جهانی، مقابله با تغییرات آب و هوایی، مسایل حقوق بشری و حتی برجام اهمیت زیادی دارد.
جن ساکی  سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده بود دو رهبر قرار است در تماس خود درباره راه‌های مدیریت مسئولانه رقابت بین ایالات متحده و جمهوری خلق چین و همچنین یافتن راه‌هایی برای همکاری با یکدیگر در حوزه هایی که دارای منافع مشترک هستند، گفت و گو کنند.
به گفته وی، بایدن اهداف و اولویت‌های ایالات متحده را روشن و شفاف با شی مطرح خواهد کرد و در مورد نگرانی‌های خود با رییس جمهوری چین، صریح و شفاف خواهد بود.
این مقام کاخ سفید گفت که تعامل رهبر با رهبر جزء حیاتی دیپلماسی است که رقابت شدید واشنگتن با پکن به آن نیاز دارد . این تعامل از نظر ما در مورد تعیین شرایط یک رقابت موثر است که در آن ما در موقعیت دفاع از ارزش های خود هستیم.
وانگ یی وزیر خارجه چین در تماس با آنتونی بلینکن همتای آمریکایی خود درباره نشست مجازی شی و بایدن گفت که مردم دو کشور و جامعه جهانی امیدوارند این نشست به نتایجی برسد که برای هر دو کشور و جهان مفید باشد.
او گفت: سران دو کشور نقش کلیدی در پیشرفت روابط چین و آمریکا دارند. دو طرف باید در یک مسیر حرکت کنند، خود را برای این دیدار آماده کنند و اطمینان حاصل نمایند که این نشست مهم با موفقیت برگزار می‌شود و روابط چین و آمریکا را به مسیر توسعه سالم و با ثبات باز می‌گرداند.
آخرین تماس تلفنی رهبران دو کشور ۹ سپتامبر برابر با ۱۸ شهریور امسال بود، پیش از آن نیز آنها در ماه فوریه با یکدیگر تلفنی صحبت کرده بودند. علاوه بر این، دو رهبر پیشتر در سال ۲۰۱۳ در پکن با هم دیدار کرده بودند، شی به عنوان رئیس جمهور و بایدن به عنوان معاون اوباما.
شی همچنین زمانی که هنوز معاون رئیس جمهوری کشورش بود، در سال ۲۰۱۲ به ایالات متحده رفته بود. او علاوه بر برگزاری جلسات رسمی در واشنگتن، با کشاورزان آیووا هم دیدار کرد و با بایدن هم چندین ملاقات داشت. آن زمان، بایدن گفت که در طول این دیدارها بیش از ۲۰ ساعت را در گفت و گوهای نسبتا خصوصی با شی گذرانده است، او گفت شی در مورد معضل های اقتصادی و سیاسی که چین با آن مواجه است، بسیار صریح بوده است.
در اواخر سال ۲۰۲۰ زمانی که بایدن در رقابت انتخاباتی بود، مساله ظهور چین به عنوان یک وزنه سنگین جهانی را کم اهمیت جلوه داد اما زمانی که وارد کاخ سفید شد بی‌تفاوتی را رها کرد و درباره "رقابت فزاینده با چین" هشدار داد.
از زمان آخرین تماس تلفنی شی و بایدن در شهریور سال جاری، چندین نقطه تنش زای جدید میان دو کشور شکل گرفته است، از جمله گسترش روابط بین قانونگذاران واشنگتن و مقامات دولتی تایوان و اعلام غیرمنتظره ائتلاف نظامی جدید بین ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا موسوم به Aukus، که با هدف مقابله با حضور نظامی رو به رشد چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه انجام می شود.
دو طرف همچنین بر سر جنگ تجاری آغاز شده توسط دونالد ترامپ، سلف بایدن در سال ۲۰۱۸، دست و پنجه نرم می کنند. به نظر می رسد آتش بس تجاری میان دو کشور در خطر است زیرا خریدهای چین از آمریکا نسبت به آنچه در فاز اول توافق آمده، کمتر است. ایالات متحده اخیراً مذاکرات خود را با چین در مورد تعهدات پکن برای خرید بیشتر کالاهای آمریکایی از سر گرفته است.
در حالی که بحث ها در مورد تعهد خرید چین رو به افزایش است، کاترین تای نماینده تجاری ایالات متحده روز جمعه تکرار کرد که کشورش به چین هشدار داده است اگر نتواند حمایت خود از صنایع داخلی را کاهش دهد، آماده است تا اقدامات تلافی جویانه انجام دهد.
تای در رویدادی که توسط چتم هاوس (Chatham House)، یک اندیشکده مستقر در لندن برگزار شد، گفت: بازگرداندن رقابت به شرایط بازار محور، بیشتر از هرچیزی از کارگران و مشاغل آمریکایی در برابر تحریف‌های چین محافظت می‌کند و آنها را قادر می‌سازد تا در زمین بازی مساوی‌تری به رقابت بپردازند.
به طور خاص او گفت که توافق آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا برای حل اختلافات بوئینگ و ایرباس، به واشنگتن و متحدانش این امکان را داده است که توجه خود را به چالش‌های مشترک ایجاد شده توسط چین معطوف کنند.
علاوه بر تجارت، آمریکا به دنبال رسیدگی به مسائل دیگری در روابط با چین از جمله مساله حقوق بشر است. در یک رویداد جداگانه که توسط شورای نیوانگلند و دانشگاه ماساچوست در روز جمعه برگزار شد، تای گفت که در طول سفر هفته آینده خود به ژاپن، کره جنوبی و هند با همتایان خود درباره سرکوب کارگران و کار اجباری در ایالت مسلمان نشین سین‌کیانگ چین بحث خواهد کرد.
ادعای سرکوب کارگران در چین منجر به تحریم های ایالات متحده بر روی کالاهایی از جمله پنبه و محصولات تولید شده از آن شده که واشنگتن معتقد است از طریق کار اجباری در استان سین کیانگ چین تولید شده اند. چین این اتهامات را رد می کند و انها را سیاسی می داند.