به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، پشت سرگذاشتن دهه نخست آذر ماه شور و هیجان تپش رویدادها و جشنواره‌های مختلف تئاتری کشور از چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، بیست‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک نوجوان و سومین جشنواره تئاتر ملی سردار آسمانی را نه تنها به گوش اهالی تئاتر که به تمام شیفتگان و دلدادگان هنرهای نمایشی کشور می‌رساند.
جشنواره‌هایی که بعد از دو سال وقفه به سبب شیوع کرونا با آرام‌تر شدن شرایط بار دیگر امید می‌رود تا با همان شور و حال سابق برگزار شوند.
حال با پشت سرگذاشتن ۱۴ آذر ماه ۱۴۰۰ شاهد آغاز به کار بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی به میزبانی پایتخت هستیم. جایی که شیفتگان و دلدادگان آیین‌های سنتی، روایت‌ها و خرده روایت‌های نمایشی را از هر سوی پایتخت به قلب تپنده تئاتر ایران (تئاترشهر) و پهنه فرهنگی و هنری رودکی در همسایگی این مجموعه و جنب تالار وحدت جلب می‌کند.
در این میان تلاش مسئولان و متولیان تئاتر کشور جهت افزایش بودجه این هنر در راستای تحقق عدالت فرهنگی و تلاش برای بازگرداندن ظرفیت ۱۰۰درصدی تماشاخانه‌ها و سالن‌های تئاتری برای میزبانی از مخاطبان، کام و جان اهالی تئاتر، مخاطبان آثار نمایشی و مدیران تالارهای نمایشی را طراوتی نو و جانی تازه بخشیده است.
بر همین اساس از مهم‌ترین تیتر اخبار حوزه هنرهای نمایشی از ۱۲ تا ۱۵ آذر ماه می‌توان به نمایش ایرانی؛ همگرا با هویتِ ایران اسلامی و هم‌ندار با هویت ملی، بی میلی دانشکده‌های تئاتر به آموزش هنر ایرانی، دلیل برگزاری برخط جشنواره و کاهش یک میلیاردی بودجه آن، آرزوی به دل مانده شکل‌گیری بنیاد و پژوهشکده نمایش آیینی، اهدای تندیس جلال ستاری به برترین پژوهشگران حوزه نمایش‌های آیینی، رونمایی از پنج کتاب حوزه نمایش‌های آیینی و سنن نمایشی، تلاش برای بازگشت ظرفیت ۱۰۰درصدی به سالن‌ها، آغاز ارزیابی و داوری آثار دومین جایزه سرو، معرفی هیأت بازبینی بخش تئاتر خیابانی فصل‌واره فرهنگی و هنری ایثار، سفر تماشاخانه سیار کانون با «رینارد روباهه» به هرمزگان و بازگشت علی ژکان به تئاتر با «خلوت بی همایون» اشاره کرد.
نمایش ایرانی، همگرا با هویتِ ایران اسلامی و هم‌ندار با هویت ملی
قادر آشنا مدیر کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی نوشت: تئاتر و نمایش ایرانی همگرا با هویتِ موردنظر ایران اسلامی، هم‌مدار با مولّفه‌های قوام‌بخش فرهنگ مردمی و میراث ملی ماست.
آشنا دربخش دیکری از این پیام آورده است: این گونه‌ی هنری، یقینا وامدار ارتباط عمیق و زیرمتنی حیات فرهنگی و اجتماعی ساکنان این خاک، با گنجینه آیین‌های نمایشی ایرانیان است و زیرساخت اطمینان‌بخشی برای نمادهای تکامل‌یافته و هویت هزاران ساله ساکنان این سرزمین سربلند.
بنابراین، آنچه امروزه در مفهوم آیین‌ها و باورهای ایرانی به دست ما رسیده؛ نتیجه و برآمد جریان زلال و مستمری است که از پیچاپیچ تاریخ و حوادث مختلف اجتماعی گذشته بر این ملت، تا اینک پیش‌آمده و همچون میراثی بی‌بدیل، به عنوان امانتی نفیس به دست ما رسیده است. امانت و میراثی آنچنان پرارج و قابل اتکا که به راستی و درستی می‌تواند عاملِ پویایی جامعه امروز ما و بازتولید و رشد هنرهای ملی اقلیم فرهنگی ما باشد.
بی میلی دانشکده‌های تئاتر به آموزش هنر ایرانی
داوود فتحعلی‌بیگی دبیر بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی در نشست خبری این رویداد که سیزدهم آذر در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد گفت: این رویداد تنها رویداد نمایشی است که هنرمندان از طیف‌های مختلف در آن حضور دارند. تنها جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی است که در بطن خود کودک نقال هفت‌ساله تا هنرمند هشتادساله و پیش‌کسوت عرصه تعزیه را جای داده و این نشانه فراگیری نمایش‌های آیینی و سنتی در فرهنگ ایرانی است.
در بخش آموزش نمایش‌های آیینی و سنتی فقیر هستیم. دانشکده‌های تئاتری به آموزش هنر ایرانی در قلمرو نمایش کوچک‌ترین بهایی نمی‌دهند و این در شرایطی است که بسیاری پیش‌کسوتان این عرصه را یا به دلیل فقدان یا بازنشستگی و خانه‌نشینی از دست داده‌ایم و خلأ حضور این هنرمندان را هنوز با جوانان تحصیل‌کرده و دوره‌دیده به دلیل بی‌توجهی دانشکده‌های تئاتری به گونه نمایش‌های آیینی و سنتی نتوانسته‌ایم پر کنیم.
دلیل برگزاری برخط جشنواره و کاهش یک میلیاردی بودجه آن
فتحعلی‌بیگی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا مبنی بر چرایی برگزاری بخش نمایش‌های صحنه‌ای به شکل بر خط با وجود بهبود شرایط نسبی جامعه در سایه تسریع روند واکسیناسیون گفت: این یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی بود که در جلسه شورای سیاست‌گذاری زمانی اتخاذ شد که کشور در اوج شرایط پیک پنجم کرونا قرار داشت و با توجه به احتمال‌هایی که برای شیوع پیک ششم داده می‌شد این خطرپذیری را از خود دور کرده‌ایم و تصمیم گرفتیم نمایش‌های بخش صحنه‌ای را به‌صورت برخط به مخاطبان ارائه دهیم.
وی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ایرنا مبنی بر بودجه جشنواره گفت: بودجه‌ای که ما برای جشنواره در نظر گرفته بودیم ۳ میلیارد تومان بود که در نهایت ۲ میلیارد آن محقق شده و جشنواره بیستم با این بودجه کار خود را به پایان خواهد رساند.
آرزوی به دل مانده شکل‌گیری بنیاد و پژوهشکده نمایش آیینی
محمدحسین ناصربخت قائم مقام دبیر بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی در نشست خبری این رویداد که سیزدهم آذر در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد گفت: ناصربخت با ابراز تاسف از آنکه طرح شکل‌گیری بنیاد آیین‌های نمایشی و پژوهشکده نمایش‌های سنتی و آئینی هنوز با وجود سال‌ها مطالبه در حد آرزو باقی مانده‌است خاطرنشان کرد: امید ما به سپردن این میراث در قالب فعالیت هنرمندان دلسوز و پیش‌کسوت این عرصه به نسل جوان است.
نسل بعد از ما که قطعا سکان‌دار هدایت این جشنواره خواهند بود به قضاوت خواهند نشست و امیدواریم تلاش‌های ما را دریابند. همچنین توجه‌شان به حوزه پژوهش با محوریت نمایش‌های آیینی و سنتی در دیدگاه آنان تنها مختص به این جشنواره نباشد و در تمام روزهای سال ادامه داشته باشد.
اهدای تندیس جلال ستاری به برترین پژوهشگران حوزه نمایش‌های آیینی
حمیدرضا اردلان مدیر هشتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیینی نیز در این نشست درباره اهدای تندیس جلال ستاری به برگزیدگان بخش سمینار نمایش‌های آیینی و سنتی گفت: زنده‌نام جلال ستاری (۱۳۱۰ تا ۱۴۰۰) پژوهشگر برجسته ایرانی است که دامنه شهرت او مرزهای بین‌الملل را پشت سر گذاشته است. پس ارائه این جایزه در حوزه بین‌الملل اعتباری برای هنر نمایش آیینی و سنتی کشورمان و این جشنواره به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: امسال نیز مطابق رسوم گذشته به یک پژوهشگر ایرانی و دو پژوهشگر خارجی حاضر در هشتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی تندیس جلال ستاری به‌عنوان افراد برگزیده اهدا خواهد شد.
رونمایی از پنج کتاب حوزه نمایش‌های آیینی و سنن نمایشی
در نشست خبری بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی همچنین از پنج کتاب دفتر تعزیه، دفتر تقلید، دفتر شبیه‌نامه، دفتر پژوهش و کتاب مجموعه مقالات برگزیده هفتمین سمینار نمایش‌های آیینی و سنتی رونمایی شد.
داود فتحعلی‌بیگی و مهدی دریایی مولف دفتر شبیه‌نامه، مهدی دریایی نویسنده دفتر تعزیه، مهدی صفاری‌نژاد و داریوش نصیری نویسندگان دفتر تقلید و حمیدرضا اردلان تدوینگر کتاب مجموعه مقالات هفتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی بودند.
بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی از ۱۴ تا ۲۱ آذر ماه به دبیری داود فتحعلی‌بیگی برگزار خواهدشد.
تلاش برای بازگشت ظرفیت ۱۰۰درصدی به سالن‌ها
قادر آشنا مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به آن که از آغاز شیوع ویروس کرونا در کشور همانند دیگر نقاط جهان در حوزه فعالیت تالارها، سالن‌ها و تماشاخانه‌های تئاتری بنا را بر استفاده از ظرفیت ۳۰ تا ۵۰ درصدی سالن‌ها برای رعایت هرچه بیشتر شیوه‌نامه‌های بهداشتی قرار دادیم گفت: خوشبختانه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و عزم جدی دولت‌مردان در سایه تسریع روند واکسیناسیون شاهد گام برداشتن کشور به سمت ایمنی نسبی هستیم.
وی ادامه داد: همین مساله باعث شده طی یکی دو هفته اخیر تلاش‌هایی را برای استفاده از ظرفیت صددرصدی سالن‌های تئاتری مانند دوران پیش‌از کرونا با حذف محدودیت‌های کرونایز مدنظر قرار دهیم. رایزنی‌های ابتدایی در این شاخه در حوزه مدیریت کلان تئاتر صورت گرفته است.
نگاه ستاد ملی مقابله با کرونا و همچنین مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای حذف محدودیت‌های کنونی در حوزه هنرهای نمایشی و گام برداشتن به سمت استفاده از ظرفیت کامل سالن‌ها و تماشاخانه‌ها نگاهی مثبت است. طی یکی دو روز آینده و در روزهای نخست هفته پیش رو جلساتی را با مسئولان وزارت بهداشت و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا خواهیم داشت تا بتوانیم گام خود را برای برداشتن محدودیت‌های تئاتری به شکلی جدی‌تر و با دستورالعمل‌های نهادهای بالادستی اجرایی کنیم.
آغاز ارزیابی و داوری آثار دومین جایزه سرو
مشاور عالی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس از آغاز ارزیابی و داوری آثار رسیده به دبیرخانه دومین جایزه سرو خبر داد.
مقدس توحید معصومی با اعلام این خبر گفت: با توجه به اتمام مهلت ارسال آثار به دبیرخانه دومین جایزه سرو، مرحله ارزیابی و داوری این آثار توسط تیم های داوری به زودی آغاز خواهد شد و اسامی نامزدها در چهار بخش نمایشنامه‌نویسی، کتب پژوهشی، مقالات چاپ شده و تئاتر تلویزیونی به زودی از طریق روابط عمومی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در اختیار رسانه ها و علاقمندان قرار خواهد گرفت.
معصومی با اشاره به آنکه پس از اعلام نهایی نامزدها در چهار بخش ذکر شده، از برگزیدگان در مراسمی تقدیر به عمل خواهد آمد افزود: در بخش تله تئاتر ۳۷ اثر، در بخش نمایشنامه‌نویسی ۱۲۸ اثر و در بخش پژوهش و مقالات ۲۹ اثر به دبیرخانه ارسال شده است.
انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدسِ بنیادِ فرهنگیِ روایتِ فتح در راستای اهداف و سیاست‌های خود و به منظور تجلیل از هنرمندان فعال تئاتر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دومین دوره جایزه سرو را مختصِ تئاتر تلویزیونی و آثار مکتوب مربوط به دهه ۹۰ را برگزار می کند.
معرفی هیأت بازبینی بخش تئاتر خیابانی فصل‌واره فرهنگی و هنری ایثار
اعضای هیات بازبینی بخش تئاتر خیابانی نخستین فصل‌واره فرهنگی و هنری ایثار با حکم مدیر کل اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران و دبیر این فصل‌واره معرفی شدند.
بر این اساس طی احکامی جداگانه از سوی عبدالله مرتضوی، وحید فخر موسوی، رحمان هوشیاری و محمد لارتی به عنوان هیات بازبینی بخش تئاتر خیابانی نخستین فصل‌واره فرهنگی و هنری «ایثار» معرفی شدند.
نخستین فصل‌واره استانی فرهنگی و هنری ایثار به همت اداره‌کل بنیاد شهید و امور ایثارگران و اداره‌کل امور هنری بنیاد شهید به دبیری عبدالله مرتضوی از ۱مهر آغاز شده و اختتامیه آن روز ۲۳ آذر برگزار می‌شود.
سفر تماشاخانه سیار کانون با «رینارد روباهه» به هرمزگان
نمایش رینارد روباهه به کارگردانی احمد تیموری در تماشاخانه سیار کانون پرورش فکری برای کودکان و نوجوانان هرمزگانی اجرا می‌شود.
این نمایش نوشته آرتور فاکویز و ترجمه مریم سلطانیان از ۱۴ تا ۲۳ آذر ۱۴۰۰ در شهرها و جزایر استان هرمزگان اجرا خواهد شد. سپیده و سحر زینلی، هاشم خلیلی و احمد تیموری بازیگران این نمایش هستند.
بنا به اعلام کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ رینارد روباهی است که با شوخی‌های افراطی و دروغگویی، حیوانات جنگل را به ستوه آورده است. از این‌رو حیوانات جنگل دادگاهی برای رسیدگی به شکایت‌هایی که از او دارند تشکیل می‌دهند. دادگاه یک سال به رینارد فرصت می‌دهد تا دست از کارهایش بردارد. و...
برنامه‌های تماشاخانه سیار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شامل قصه‌گویی، اجرای تئاتر و پخش فیلم‌های سینمایی و انیمیشن‌های کانون خواهد بود. تماشاخانه‌های سیار کانون با هدف تحقق عدالت فرهنگی و کاهش آسیب‌های اجتماعی در شهرها و روستاهای مختلف کشور به‌ویژه مناطق کم‌برخوردار به اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری برای اوقات فراغت کودکان و نوجوانان می‌پردازد.
بازگشت علی ژکان به تئاتر با «خلوت بی همایون»
نمایش خلوت بی همایون به نویسندگی مهدی معبودی و کارگردانی علی ژکان از کارگردانان شناخته شده و صاحب سبک سینمای ایران از ۱۴ آذر ساعت ۱۸:۳۰ در سالن ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر به صحنه می‌رود.
افشین زارعی، ژاکلین آواره، علی برجی، محمد پویا، شاپور کلهر، حسن همتی و مریم قنبری در این نمایش ایفای نقش می‌کنند.
در خلاصه داستان خلوت بی همایون آمده است: در نبود شاه، یکی از زنان حرمسرا باردار می‌شود و حشمت؛ خواجه‌باشی دربار موظف است که موضوع را پیگیری کند.
علی ژکان متولد ۱۳۲۹ در تهران است و از سال ۱۳۴۷ دوره بازیگری را در گروه هنر ملی وزارت فرهنگ و هنر گذراند سپس به بازی در تئاتر روی آورد و در نمایش‌هایی چون سگی در خرمن جا، استثناء و قاعده، آنکه گفت آری و آنکه گفت نه، قصه حریر و مرد ماهیگیر، تامارزوها در جنگل به ایفای نقش پرداخت.
بعد از انقلاب با ساخت فیلم مادیان در سال ۱۳۶۸ به شهرت رسید و خود را به عنوان یکی از کارگردانان صاحب سبک در سینمای ایران معرفی کرد. از دیگر آثار مشهور و شناخته شده وی در عرصه کارگردانی سینمای می‌توان به آثاری چون اولین امضا برای رعنا، چهره به چهره، عیسی می‌آید، سایه به سایه و دخترک کنار مرداب اشاره کرد.
نظر شما