شعبان؛ ماه مناجات با پروردگار

ماه شعبان، ماه ذکر و مناجات و اشک و توسل و تضرع و توجه به خداست. امام خامنه‌ای فرمودند: وارد ماه شعبان شدیم، ماه عبادت، ماه توسل، ماه مناجات... فصل مناجات با خدای متعال، فصل مرتبط کردن این دل‌های پاک با معدن عظمت، با معدن نور؛ این را قدر باید دانست.(۱۳۹۲/۳/۲۲)

 معظم له همچنین فرمودند: ماه شعبان، ماه رمضان؛ فرصت‌های بزرگی است. این دعاهایی که در این ماه‌ها وارد شده است، راه را برای ما باز می‌کند... این دعاها با بلیغ‌ترین زبان، یاد می دهند به ما که از خدای متعال چه بخواهیم و با خدا چه جوری حرف بزنیم. همین مناجات شعبانیه، فقراتی که از اول تا آخر این دعا هست، هرکدام از این‌ها یک دریایی از معرفت است. (۱۳۹۴/۳/۶)
امام خمینی رضوان الله تعالی علیه فرمودند: مناجات شعبانیه از مناجات‌هایی است که اگر انسان دنبالش برود و فکر در او بکند، انسان را به یک جایی می‌رساند. آن کسی که این مناجات را گفته و همه ائمه هم به حسب روایت می‌خواندند، این‌ها، آن‌هایی بودند که وارسته از همه چیز بودند. مع ذلک آن طور مناجات می‌کردند. (۱۳۶۴/۲/۱۶)

رهبر معظم انقلاب در جایی دیگر فرمودند: شاید در ماه شعبان، بتوانیم با ذخیره‌ای که از این ماه گرفته‌ایم، آن مناجات پر سوز و گداز و پر مضمون را با نفس حقیقی بخوانیم - نه فقط الفاظ آن را مرور کنیم - و حقیقتا از دل، با زبان آن مناجات، با خدا حرف بزنیم. (۱۳۷۱/۱۰/۲۳)

 معظم‌له در یادداشتی نوشتند: مناجات ماثوره ماه شعبان که روایت شده اهل بیت علیه السلام بر آن مداومت داشتند - یکی از دعاهایی است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن، با مضامین بسیار والا و سرشار از معارف عالی ای همراه است که نظیر آن را در زبان های معمولی و محاورات عادی نمی‌توان یافت و اساسا با آن زبان قابل ادا نیست. این مناجات، نمونه کاملی از تضرع و وصف حال برگزیده‌ترین بندگان صالح خدا با معبود و محبوب خود و ذات مقدس ربوبی است. هم درس معارف است، هم اسوه و الگوی عرض حال و درخواست انسان مومن از خدا.

امام خمینی رضوان الله تعالی علیه فرمودند: مناجاتی که در ماه شعبان هست و من در نظر ندارم که در هیچ یک از ادعیه گفته شده باشد که ادعیه مال همه ائمه است. این دعای شعبان، مناجات شعبان، مناجات همه‌ی ائمه است و در این، مسائل بسیار هست، معارف بسیار هست و ادب اینکه انسان چه جور باید با خدای تبارک و تعالی مناجات کند. (۱۳۶۷/۱/۱)

 در جایی دیگر فرمودند: مناجات شعبانیه از دعاهایی است که من غیر از این دعا ندیدم که روایت شده است همه‌ ائمه این دعا را، این مناجات را می‌خواندند. این دلیل بر بزرگی این مناجات است که همه‌ ائمه این مناجات را می‌خواندند(۱۳۶۲/۳/۷) یا از مناجات شعباینه به عنوان مناجاتی کم نظیر یاد کردند. (۱۳۶۶/۱/۲۵)

امام خامنه‌ای فرمودند: مناجات شعبانیه یک تحفه‌ای است که در اختیار ما قرار داده شده است. خب ما دعا خیلی داریم، همه‌ این دعاها هم پر از مضامین عالی است، اما بعضی یک برجستگی خاصی دارند. من از امام بزرگوار رضوان الله تعالی علیه سئوال کردم، گفتم در میان این دعاهایی که از ائمه علیهم السلام رسیده است، شما به کدام دعا بیشتر علاقه‌منداید و دلبسته‌اید؟ فرمودند به دعای کمیل و مناجات شعبانیه، به این دو دعا. امام یک دل متوجه به خدا بود. اهل توسل بود. اهل تضرع بود. اهل خشوع بود. اهل اتصال با مبدا بود؛ وسیله بهتر در چشم او، این دو دعا بود. دعای کمیل و مناجات شعبانیه. وقتی انسان مراجعه می‌کند به این دو دعا، دقت می‌کند، می‌بیند چقدر هم شبیه‌هم‌اند این دو دعا، شباهت‌های زیادی به هم دارند؛ مناجات انسان خاشع، مناجات انسان متوکل به خدا. (۱۳۹۲/۳/۲۲)

معظم‌له همچنین فرمودند: اتفاقا هر دو دعا هم مال ماه شعبان است؛ دعای کمیل که می‌دانید اصلا ورود اصلی‌اش برای شب نیمه شعبان است. مناجات شعبانیه هم که از ائمه نقل شده، متعلق به ماه شعبان است. سخن این دو دعا به هم نزدیک است؛ هر دو عاشقانه است. (۱۳۸۳/۷/۱۳)

باید به این مناجات عاشقانه و عارفانه و عابدانه و عالمانه‌ شعبانیه توجه کنیم. در این ماه بزرگ از وقت‌ها استفاده کنیم و با تلاوت آن و توجه به مضامین عالی مناجات شعبانیه؛ به خدای عزیز و مهربان نزدیک‌تر شویم. 

امام خامنه‌ای تاکید کردند: تدبر و توجه به این مضامین و الفاظ و انس با مناجات شعبانیه، برای یک یک کسانی که می‌خواهند به وظایف بزرگ خود عمل بکنند، واجب و لازم و ضروری است. (۳۶۸/۱۲/۱۰)