توسعه امنیت غذایی در کشور نیازمند تدابیر ویژه

به گزارش ایرنا، توسعه امنیت غذایی به اعتقاد شماری از کارشناسان ضرورت اجتناب ناپذیری است که در روند خوداتکایی کشور نقش بسزائی دارد که افزایش ضریب نفوذ دانش، فناوری های نوین، اصلاح الگوی مصرف و سلامت غذا، عوامل اجتماعی، افزایش سرمایه گذاری، توسعه روستایی و مدیریت جهادی  از دیگر ثمرات آن است.

برآیند بررسی ها نشان می دهد که امنیت غذایی تا حدود زیادی به توسعه روستایی و کشاورزی پایدار، افزایش ظرفیت های مردمی و حفاظت از منابع منجر می شود و در این شرایط باید برای توسعه امنیت غذایی آن تدابیر ویژه‌ای اندیشید.

 به عقیده شماری از کارشناسان حاضر در همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی- امنیت غذایی در گرگان ، توجه به امنیت غذایی نقش مهمی در پدافند غیرعامل  دارد و گامی ارزشمند در توسعه روستایی و  کشاورزی پایدار محسوب می‌شود.

توسعه روستایی نقش کلیدی در امنیت غذایی دارد

معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی در حاشیه این همایش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در حقیقت برای استفاده مطلوب از منابع،  توسعه در بخش کشاورزی  و امنیت غذایی باید توسعه روستایی را به عنوان یکی از مهم ترین مراکز تولید قلمداد کنیم.

سید مجتبی خیام نکویی با اشاره به کمرنگ شدن توجهات به روستا به عنوان کانون های تولید بیان کرد:  سیر مهاجرت از روستا به شهر  در چهار دهه اخیر شدت گرفته به گونه ای که بالای ۷۰ درصد جامعه شهرنشین شدند، در حالی که در گذشته بیش از ۷۰ درصد روستایی بوده  که  این مسیر معکوس شده است.

وی افزود: در سال های اخیر روستاها را به عنوان کانون های تولید از بین برده و تبدیل به مصرف کنندگان کرده در حالی که  توسعه و پیشرفت در بخش کشاورزی در گرو توجه ویژه به روستاها به عنوان کانون های تولید است .
خیام نکویی خاطر نشان کرد: کارشناسان در گذشته معتقد بوده کشورهای ثروتمند می توانند غذا را به راحتی از کشورهای تولیدکننده  دریافت و خریداری کنند ولی در یک دهه اخیر کشورهای تولید کننده غذا که مازاد از نیاز خود تولید کرده از غذا به عنوان یک ابزار سیاسی برای تسلط بر کشورها استفاده می کنند.

وی با اشاره به نقش مهم اصلاح الگوی مصرف در امنیت غذایی تصریح کرد: یکی از مولفه ها برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار اصلاح سبک زندگی از منظر تغذیه و تغییر الگوی مصرف غذایی است ولی متاسفانه امروز حدود ۳۰ درصد ضایعات در بخش کشاورزی از مزرعه تا سفره خانواده هاست که اگر هر ایرانی یک دانه برنج در روز ضایعات داشته و دور ریخته شود دانه غذایی ۲۳ هزار نفر را دور ریخته و اگر هر ایرانی یک قاشق غذا و برنج را دور بریزد روزانه غذای ۵.۵ میلیون نفر را دور ریخته که متاسفانه با تامل با این مباحث متوجه تولید روزانه ضایعات شده که غذا را از انتفاع خارج و به ضایعات تبدیل کرده است.
وی افزود: در زمان حاضر در کنار اینکه تمام توان خود را برای افزایش ضریب امنیت غذایی گذاشته  باید موازی با آن الگوی مصرف خود را در جوانب مختلف از جمله برنج، روغن و مواد پروتئینی همزمان اصلاح کنیم.

رییس سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی بیان کرد: الزاما کشورها برای مستقل بودن خیلی دسترسی ساده به غذا هم نخواهند داشت هر چند بخشی از کمبود غدایی را از خارج تامین کرده ولی معلوم نبوده این معادله ادامه داشته باشد باید براساس  ظرفیت و توانمندی های موجود در تولیدات کشاورزی خودکفایی و خوداتکایی داشته که یکی از مصادیق پدافند غیرعامل به حداقل رساندن  آسیب پذیری است.

لزوم افزایش بهره وری در سطح

خیام نکویی اظهار داشت: اکنون ایران در  ۲۲ مورد از تولیدات بخش کشاورزی جایگاه دوم تا هفتم را داشته ولی با وجود قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک با میانگین بارندگی کمتر از ۲۵۰ میلی متر در سال مواجه این ظرفیت را نداشته که سطح زیر کشت را توسعه دهیم و  بهترین  و تنهاترین راه برای افزایش تولید بهره وری  در واحد سطح  برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار است.

وی افزود: انقلاب بهره وری با همین سطح زیر کشت موجود برای رسیدن به تولید مطلوب در کشور ایجاد کرده و به یقین از مسیر دانش بنیان کردن بخش کشاورزی و رسوخ دانش و فناوری به این بخش افزایش و توسعه خواهیم داشت.

امنیت غذایی یکی از مولفه های قدرت 

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی گفت: در سال های پیش رو جهان یکی از مولفه های قدرت امنیت غذایی است  و به یقین  استان گلستان به دلیل ویژگی های منحصر به فرد  نقش بسیار مهمی در تامبن امنیت غذایی کشور دارد.

غلامرضا منتظری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: استان گلستان در حکم مجموعه پدافند غیرعامل برای تامین امنیت غذایی بوده و کمک به این استان کمک به کشور است؛زیرا  در حوزه های بسیاری از جمله مرغ، تخم مرغ و دانه های روغنی چنانچه استان مشکل داشته باشد کشور با مشکل جدی مواجه می شود که لازمه  برنامه ریزی، تخصیص تسهیلات مناسب و آموزش لازم نیروهای تخصصی است.
وی اظهار داشت: گلستان براساس بررسی های شکل گرفته رتبه اول و دوم را در خیلی از حوزه های کشاورزی ،دام و طیور دارد و استان اگر مرغ و تخم مرغ  را صادر نکند تهران با چالش و مشکل مواجه می شود و  به یقین سهم و نقش گلستان بسیار بالاست و برای اینکه کاهش پیدا نکند باید در سطح ملی اعتبارات مناسبی را به استان اختصاص دهند.

روستاها عامل اصلی تولید و امنیت غذایی

وی با اشاره به نقش توسعه روستایی در امنیت غذایی تصریح کرد: امروز باید شرایط رفاهی ،فرصت های مناسب شغلی، امکانات اولیه و درمانی را در روستا فراهم کنیم تا روستاییان  به دلیل تامین معیشت آهنگ مهاجرت به شهر را در پیش نگیرد به یقین وقتی یک روستایی که عامل اصلی تولید و امنیت غذایی بوده به شهر مهاجرت کند تولید به یقین ضعیف خواهد شد. 
منتظری افزود: توجه به  آموزش، نظارت و اختصاص تسهیلات مناسب به ویژه برای صنایع خرد، خانگی و دستی در روستا باید در دستور کار مسوولان مربوطه قرار گرفته و چنانچه پیگیری نکنیم آن شیرینی امنیت غذایی به ذائقه مردم نخواهد نشسته  سازمان جهاد کشاورزی براساس مزیت نسبی روستاها باید برنامه ریزی کند.

وی اظهار داشت:  در روستا توزیع گیاهان دارویی، سیب زمینی، کشت پنبه، دامپروری،  مزیت نسبی است که باید  براساس آمایش سرزمینی به روستاها توجه کرده و به تناسب برنامه و طرحی های مناسب ابلاغ شود و برای این مهم همچنین شناسایی نیروهای کارافرین و  در اختیار گذاشتن تسهیلات لازم نقش کلیدی دارد و بی شک پیشگیری و توجه به امنیت غذایی بهتر از هزینه سنگین درمانی آینده است.

امنیت غذایی یکی از ابر چالش های امروز

همچنین دبیر دوازدهمین دوره همایش فرهنگ و مدیریت جهادی- امنیت غذایی گفت: یکی از ابر چالش‌های اساسی امروز نظام امنیت غذایی بوده که بیش از ۱۰ میلیارد دلار سالانه در حوزه مواد غذایی و نهاده ها واردات داشته که آسیب پذیری کشور را افزایش داده است.

امیر حاجی احمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در زمان حاضر سندی با عنوان امنیت غذایی برای افق ۱۴۱۰ تدوین شده که خبرگان و متخصصین دانشگاهی در تدوین سند نقش ویژه ای داشتند که چالش های امنیت غذایی شناسایی و راهکارهایی ارائه شده است.
به گفته وی این سند باید در بستر هماهنگی و عزم ملی مردم با عنوان فرهنگ و  رویکرد مدیریت جهادی تحقق پیدا کند.
به گفته وی مدیریت جهادی در سال های گذشته تجربه مفید و موفقی را نشان داده که می توان به عنوان رویکردی برای تحقق امنیت غذایی باشد.
حاجی احمدی بیان کرد:  تکنولوژی و فناوری در تولید، زمین، کار، سرمایه، مدیریت، آب، منابع انسانی، سرمایه و افزایش بهره وری امنیت غذایی نقش کلیدی داشته که متاسفانه در نفوذ دانش و بهره گیری از تکنولوژی های نوین بسیار پایین هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در بخش آب به میزان قابل توجهی غرقابی داریم، کاشت، داشت و برداشت در بسیاری مناطق به شیوه دستی و سنتی عمل کرده در حالی که امروز دنیا با فناوری های نوین بهره وری را افزایش داده و برای افزایش بهره وری ایران هم باید از تکنولوژی های نوین بهره مند شده و نفوذ دانش و تکنولوژی را افزایش دهد.
وی تاکید کرد: امنیت غذایی مولفه هایی چون قدرت خرید، دسترسی، پایداری، ثبات و سلامت غذا را در بر می گیرد ولی متاسفانه مصرف سموم و کود شیمیایی بیش از اندازه است در حالی که کشورهای اروپایی میزان استفاده از مصرف سم را به حداقل رساندند و به کشاورزی ارگانیک توجه دارند.

رییس سازمان جهاد کشاورزی گلستان گفت:در زمان حاضر امنیت غذایی  یکی از مسائل پدافند غیرعامل در هجمه جهانی ابر قدرت های کشورهای سرمایه داری به کشورهای در حال رشد و توسعه اعمال کرده است که به یقین تحریم ها را با خودباوری و اتکا به باورهای اصیل دینی و پایداری و توسعه  خنثی می کنیم و  وقتی غذای سالم و کافی تولید کرده به یقین در برابر دشمنانی که در فکر محاصره اقتصادی کشور بوده پیروز خواهیم شد.

روستاها کلید حل مشکل امنیت غذایی

مختار مهاجر  در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت:تولید مواد غذایی گره به توسعه جمعیت روستایی خورده و جمعیت روستایی در زمانی تثبیت و ازدیاد داده  می شود که روستاها توسعه پیدا کرده و امکانات در راستای تولید و فرآوری رفاهی فراهم شود.

وی بیان کرد:با توجه به وجود محدودیت منابع آبی و خاکی تنها راه تامین امنیت غذایی جامعه برای جمعیت ۱۵۰ میلیونی آینده  افزایش عملکرد در واحد سطح بوده که تکنولوژی و شرکت های دانش بنیان در راستای افزایش تولید می توانند کمک بسزایی داشته باشند تا راندمان عملکرد واحد زراعی، باغی، دام، طیور و آبزیان  افزایش تولید داشته باشد.

وی  با اشاره به نقش امنیت همگرایی افزود: در سال های گذشته با  توجه به ریز مغذی ها و مواد افزودنی به بذر افزایش عملکرد حدود یک تن در گندم و پنج تن سبب زمینی و تغذیه طیور با افزودنی ها راندمان تخم‌گذاری،تولیدشیر چربی افزایش تولید داشتیم.
مهاجر اظهار داشت: بیش از ۴۷ درصد جمعیت در روستاها اقامت داشته که برای  رسیدن به ۶۰ درصد باید الگوهای عطا آباد، وامنان و محمد آباد اتفاق افتاد که  نیازمند زیر بنای کشاورزی و اشتغال برای مهاجرت معکوس است.

وی تاکید کرد: امنیت غذایی به مشارکت مردم  گره خورده و باید در توسعه روستایی برای افزایش تولید و امنیت غذایی  تلاش کنیم و به یقین توجه به روستاها کلید حل مشکل امنیت غذایی است.

امنیت غذایی مولفه اقتدار نظام است

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در جهاد کشاورزی گلستان و دبیر همایش یاد شده گفت:یکی از مولفه های اقتدار یک نظام امنیت غذایی است که بی شک رفاهیات بدون  امنیت غدایی کاربردی نداشته و نمی تواند سلامت انسان را دنبال کند.

حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سائری در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: هم اکنون یکی از مولفه های مهم امنیت غذایی در دسترس، کافی و سالم بودن است که باید این سه مولفه در کنار هم بوده تا امنیت غذایی حاصل شود که اگر به هر کدام خدشه ای وارد آمده برای افراد جامعه مضر است و به یقین این سه مولفه حاصل نمی شود مگر با نگاه انقلابی، مدیریت کارآمد و کار جهادی تامین شود.

وی بیان کرد:  مساله مهم و کلیدی دیگر نقش اساسی و کلیدی پدافند غیرعامل در امنیت غذایی است که امروز بزرگ ترین حربه علیه کشورها تحریم ها بوده و اولین مورد بحث غذا بوده است که برای حفظ اقتدار و مقاومت در مقابل تهدیدها و تحریم های بیو تروریستی باید به امنیت غذایی توجه داشته که اگر  خدشه ای وارد شده  و نتوانیم غذای جامعه را تامین کنیم با مشکل جدی مواجه می شویم.
وی خاطر نشان کرد: در  همین راستا یکی از مهم ترین بحث مولفه های پدافند غیرعامل غذاست این می تواند کمک کند در مقابل تهدیدهای دشمن مقاوم باشیم و مجموعه جهاد کشاورزی هم نقش بسیار کلیدی داشته و به یقین یکی از رسالت های مهم جهاد کشاورزی تامین امنیت غذایی است.

استان گلستان افزون بر ۲۲۰ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی دارد.

همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی - امنیت غذایی با هدف تحقق شعار سال  طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه با حضور شماری از مسوولان کشوری، استانی، محققان و کارشناسان بخش کشاورزی در گرگان برگزار شد.