شگفتی و زیبایی های کوچ پرندگان مهاجر

این روزها دسته های پروازی پرندگان  آسیایی از استان های جنوبی ایران برای بازگشت به زادگاهشان خالق صحنه های شگفت انگیز از طبیعت زیبای خداوندی هستند که این پدیده انسان ها زیادی را مجذوب خود می کند.

تخمین زده شده در دنیا حدود ۵۰ میلیارد بال پرنده از حدود ۹ هزار گونه وجود دارد که تعداد زیادی از آنان مهاجر هستند و براساس آمار حدود ۵ تا ۷ میلیون بال در فصول مختلف به کشورمان مهاجرت می کنند.

براساس آمار موجود، ایران حدود ۵۳۰ گونه پرنده وجود دارد که از این تعداد قریب به ۳۲۰ گونه مهاجر هستند و برخی از آنان جزو پرندگان مهاجر داخلی و برخی جزو پرندگان خارجی محسوب می شوند.

این روزها با کاهش سوز سرما پرندگان مهاجر آسیایی که برای زمستان گذرانی به سواحل استان کهگیلویه و بویراحمد و دیگر استان های جنوبی کشور سفر کرده بودند در حال بازگشت به زادگاه خود هستند شاهد یکی از جذاب ترین جلوه های طبیعت  هستیم.

استان کهگیلویه و بویراحمد با  تعداد پرشماری رودخانه به طول یک هزار و۴۰۰ کیلومتر در نیمه دوم هر سال میزبان پرندگان آبزی و کنارآبزی آسیایی است این موجودات زیبا در دهه پایانی اسفند ماه اندک اندک عزم بازگشت به خانه و کاشانه خود می کنند.

به دلیل اختلاف دمای ۲۰ تا ۳۰ درجه ای دمای هوا در مناطق گرمسیری و سردسیری استان زمان بازگشت پرندگان متفاوت است به گونه ای که عزم کوچ پرندگان مهاجر آسیایی اسفند ماه هر سال در مناطق گرمسیری شروع شده و تا فصل بهار در مناطق سردسیری ادامه دارد.

راز و رمزهای مهاجرت پرندگان

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد می گوید:کوچ پرندگان به معنای حرکت دسته جمعی آنان از سرزمین های پست به سمت ارتفاعات و یا برعکس اطلاق می شود که واژه مهاجرت نیز به جابه جایی منظم و گسترده ای که پرندگان بین نواحی زادآوری تابستانی و زمستانی انجام می دهند گفته می شود.

جمشید عبدی پور بیان کرد: البته در دنیای پرندگان مهاجرت روزانه برای تامین غذا نیز مشاهده می شود.

وی تاکید کرد:پرندگان مهاجر مخلوقاتی شگفت‌انگیز هستند که با مطالعات فراوان هنوز کسی توضیحی قطعی از شیوه و چگونگی مهاجرت‌ آنان ندارد و این پرندگان هزاران کیلومتر را با گذر از قاره‌های مختلف طی می‌کنند.

عبدی پور عنوان کرد: کشورمان یکی از مهم‌ترین شاه راه‌های مهاجرتی پرندگان است و زیستگاه های زمستان گذرانی ارزشمندی برای گونه‌های زیادی از پرندگان مهاجر آبزی در ایران و به ویژه استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: پدیده مهاجرت پرندگان در زمانی خاص زادگاه و محل تولید مثل خود را ترک و دوباره به زادگاه خود برمی گردند.

وی تاکید کرد:گاهی تغییرات دمایی هوا، خشکسالی و بارندگی های نابهنگام باعث مهاجرت پرندگان می شود.

عبدی پور ابراز داشت: برخی پژوهشگران معتقد هستند که حداقل در مورد پرندگانی که در نیمکره شمالی زندگی می کنند دوران های یخبندان انگیزه مهاجرت به ترک زادگاه می شود اما برخی از آنان به دلیل علاقه زیادی که به وطن خود دارند به محض ملایم شدن هوا به زادگاهشان باز می گردند.

بازگشت پرندگان

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت:بازگشت پرندگان مهاجر مناطق سیبری و آسیای میانه که برای زمستان گذرانی وارد آبگیرهای استان شده بودند به زادگاهشان آغاز شده است.

جمشید عبدی پور افزود: پرندگان مهاجر بیشتر از گروه های اگرت ها، حواصیل ها، اردک ها، باکلان ها و کشیم ها هستند که با توجه به شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پوشش گیاهی مختلف و وجود زیستگاه های مناسب هر ساله آبگیرهای کهگیلویه و بویراحمد را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند.  

وی بیان کرد: رودخانه های بشار، مارون، زهره، تنگ سرخ، کبکیان، خرسان، شاه بهرام و سدهای مارون، کوثر، شاه قاسم، تالاب های برم الوان و مورد زرد زیلایی از جمله مکان هایی هستند که همه ساله از اواسط شهریور تا اواخر زمستان میزبان پرندگان مهاجر هستند.  

عبدی پور ابراز داشت: امسال پایش منابع آبی با هدف پیشگیری از  شکار غیر مجاز و پیشگیری از شیوع احتمالی بیماری های خاص از قبیل آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تمام زیستگاه های محل استقرار پرندگان مهاجر انجام شد تا این موجودات با سلامت در این مناطق ریست کنند.

کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.