دلایل و راهکارهای تنش آبی در کهگیلویه و بویراحمد

به گزارش ایرنا، استان کهگیلویه و بویراحمد با بارشی معادل ۱۱ میلیارد مکعب و ۸ و نیم میلیارد مکعب رواناب در رتبه سوم کشور قرار دارد.

متوسط بارندگی از مهر ماه ۱۴۰۰ تاکنون حدود ۵۴۸ میلی متر بوده که نسبت به سال قبل ۵ میلی متر بیشتر است. 

بیشترین بارش استان در ایستگاه سپیدار ۹۵۰ میلی متر و کم ترین به میزان ۲۷۷ میلی متر در ایستگاه بی بی حکیمه ثبت شده است.

در همین سالی که خشکسالی را بر آن اطلاق می کنیم میزان بارندگی استان ۲ برابر متوسط کشور بوده است.

این میزان بارندگی باید گویای تابستانی پرآب برای کهگیلویه و بویراحمدی ها باشد در حالی که این چنین نیست و همچنان مردمان این دیار با تنش آبی مواجه هستند.

آن طور که مسوولان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد می گویند ۷۰ درصد از دیمزارهای گندم مناطق گرمسیری استان به دلیل خشکسالی خسارت دیده اند.

بیشترین خسارت خشکسالی های امسال در مناطق باباکلان و بی بی حکیمه در شهرستان گچساران به میزان ۹۰درصد برآورد شده است.

کمی عجیب به نظر می رسد که استانی با دارا بودن بیش از ۱۰ درصد آب‌های سطحی کشور هم اینک با تنش و چالش آبی مواجه است.

از سوی دیگر بنا به اظهارات علی اکبر محرابیان وزیر نیرو، بیش از ۶۰ درصد آب آشامیدنی در شهرستان بویراحمد به دلیل فرسودگی شبکه‌های توزیع آب و انشعابات غیرمجاز هدر می‌رود.

این مهم نیز بر تنش آبی موجود در یاسوج مرکز استان تاثیر نامطلوبی گذاشته و مردم شهر تنها چند ساعت از روز به آب آشامیدنی دسترسی دارند. 

بیداد تنش آبی در شهرهای مختلف استان

هر ساله خشکسالی گریبان گیر بسیاری از شهرها و روستاهای استان می شود.

هم اینک نیز در شهر ها و روستاهای این استان از جمله یاسوج، مادوان کم آبی و تنش آبی احساس می شود و شرایط حاکی از آن است که روزهای سختی در پیش روی استان است.

سال گذشته پنج شهر و ۱۲۵ روستا درگیر تنش شدید آبی در استان بودند و آبرسانی با ۲۵ تانکر در مناطق روستایی و عشایری صورت گرفت.

کشت محصولات پر آب در شهرهای استان به ویژه یاسوج از جمله برنج منع شده است.

بر اساس گفته های شهرام مهدوی مطلق فرماندار بویراحمد مهم ترین بحران پیش رو در این شهرستان تنش آبی در ماه های آینده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد می گوید: در ایستگاه سپیدار بویراحمد بیش از یک و نیم برابر اروپا بارندگی داشته است.

آرش مصلح افزود: در ایستگاه های لنده، طسوج، دنا، لوداب و غیره بارش هایی که در همین سال خشکسالی به اندازه اروپاست اما اغلب مناطق استان با تنش آبی مواجه اند.

وی ادامه داد: برای نمونه بسیاری از روستاها در شهرستان باشت آب لوله کشی شان قطع است.

مصلح ابراز داشت: جالب این است که در روستای تل چگاه باشت ۶۵۰ میلی متر بارندگی ثبت شده و هنوز هم روبروی روستا برف رو روی قله های اطراف روستا قابل مشاهده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: اما متاسفانه این روستا دچار تنش آبی شده است.

چرا در استانی که در سال‌های خشکسالی ۲ برابر میانگین کشور بارندگی دارد خشکسالی هست؟

وی ادامه داد: تمام این بارش ها در ۴ ماه از سال اتفاق می افتد و دقیقا در چهار ماهی که استان هیچ نیاز آبی ندارد و یا کم تر نیاز آبی دارد.

مصلح عنوان کرد: در آن هشت ماهی که استان مصارف شرب، کشاورزی و صنعت را دارد هیچ بارشی وجود ندارد.

تمام نسخه استان در یک جمله است

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: برای نجات و عبور از این مخمصه به یک نسخه درمانگر نیاز است که باید تمام بارشی که در چهار ماه اتفاق می افتد ذخیره شود برای هشت ماهی که بارندگی وجود ندارد.

وی افزود: پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی برای این نسخه طراحی و اجرا صورت گرفته که ما حاصل آن دو سد کوثر و شاه قاسم بوده است.

مصلح تاکید کرد: همچنین یک سری طرح و پروژه در حال انجام است که مبلغ این طرح ها بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان است.

وی بیان کرد: این نشان می دهد که نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به فکر استان بوده و برنامه تدوین کرده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: برای اجرا و تکمیل این برنامه ها به اعتبارات و تلاش های بیشتر مورد نیاز است.

چه اقداماتی مهمی در استان برای رفع تنش آبی صورت می گیرد؟

معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: استان کهگیلویه و بویراحمد به علت نداشتن منبع آب پایدار و خشکسالی خسارت زیادی سال گذشته و امسال متحمل شد، به همین دلیل به فکر احداث منابع آب پایدار شدیم و برای اولین بار  در یکسال و نیم اخیر حرکت جدیدی در بحث سدسازی در درون استان آغاز شده است.

کیامرث حاجی زاده افزود: هیچ طرح عمرانی در استان حوزه راه و آب تعطیل نیست و کارهای خوبی در دست انجام است.

احداث سد تنگ سرخ

سد بزرگ تنگ سرخ که ۳۰۰ هزار نفر از جمعیت ۷۵۰ هزار نفری استان را تامین آب شرب خواهد کرد.

همچنین ۴۲۰۰ هکتار از اراضی مستعد بویراحمد، از سروک تا فیروزآباد و تمام شهرک های صنعتی اطراف شهر یاسوج را تامین آب می کند.

حاجی زاده عنوان کرد:  سد تنگ سرخ در سال ۹۰ کلنگ‌زنی شد اما به علت معارضات دولتی، مردمی و همچنین مشکل اعتباری که داشت سال‌ها راکد ماند تا اینکه در یکسال و نیم اخیر با رایزنی مسئولان استان فعال و طبق گزارش قرارگاه خاتم به عنوان مجری طرح پروژه بالغ بر ۴۲ درصد پیشرفت دارد که پیشرفت خوبی است اما به دلیل خشکسالی‌های پی در پی نیاز است که سدها سریعتر احداث شود.

معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه در صورتی که مجددا در این پروژه معارضات دولتی دیده شود، رفع خواهیم کرد گفت:  بعد از سفر رییس جمهور و پیگیری استاندار، وزارت نیرو قول داد که این پروژه جزو پروژه‌های اولویت‌دار وزارتخانه دیده شود.

پروژه دهدشت غربی 

پروژه دهدشت غربی به وسعت ۵ هزار و ۵۵۸ هکتار که امسال مناقصه آن برگزار شده است.

به گفته مسئولان شرکت آب منطقه ای استان، این مهم بزرگترین مناقصه استان به مبلغ ۴۱۷ میلیارد تومان است و از هفته آینده شروع به کار می کند.

سید عبدالعزیز موسویان فرماندار کهگیلویه در خصوص این طرح گفت: هفت سال پروژه مانده است و باید هر چه سریع تر عملیات اجرای آن آغاز شود تا مردم از مزایای آن بهره مند شوند.

آبرسانی به لیکک

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: جمعیتی حدود ۸۵ هزار نفر را تامین آب خواهد کرد و ۵۱ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در دهه فجر ۱۴۰۲ افتتاح خواهد شد 

مصلح تاکید کرد: برای این طرح پس از سفر ریاست جمهوری به استان در این یک ماه حدود ۶ کیلومتر لوله گذاری انجام و ۱۰ کیلومتر لوله فلزی از کارخانه حمل و در آنجا مستقر شده است.

وی عنوان کرد: تخصیص آبرسانی ۱۴۰۰، از سد کوثر به لیکک ۱۴۰ درصد است و این نشان می دهد که دولت به تعهدش عمل کرده است.

  

طرح آبرسانی به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده 

این طرح ۲۴۰ هزار نفر از جمعیت استان را در قالب چهار شهر و ۳۰۰ روستا تامین آب خواهد کرد.

قرارگاه خاتم در حال اجرای این طرح است.

سید عبدالعزیز موسویان فرماندار کهگیلویه در خصوص این طرح نیز گفت: قرار بود این طرح ظرف چهار سال تکمیل شود اما پس از گذشت چهار سال هنوز فاز اول آن تکمیل نشده است. 

همچنین به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد طرح دیشموک و چاروسا در رودخانه سمه برای جمعیت ۶۵ هزار نفر، طرح های کشاورزی لیشتر خیراباد برای ۷ هزار هکتار، امامزاده جعفر باشت ۱۲ هزار هکتار، اراضی هدف چمشیر ۱۲ هزار هکتار، کلنگ زنی سد سقاوه نیز در دست اجرا هستند.

مصلح ادامه داد: با تکمیل و افتتاح این طرح ها تمام جمعیت ۷۵۰ هزار نفری استان به صورت تضمین شده و اطمینان پذیری ۱۰۰ درصد از نعمت آب شرب برخوردار خواهند شد.

وی افزود: ۶۰ هزار هکتار از اراضی استان تحت پوشش آبیاری نوین قرار خواهند گرفت.

مصلح بیان کرد: چنانچه این مهم محقق شود سالیانه ۶ تریلیون تومان درآمد کشاورزی و گردش مالی ایجاد خواهد شد و به اعتقاد بنده در آن سال ها مردم تامین کننده منابع مالی بانک خواهند بود.

وی ابراز داشت: این اقدامات در حال انجام است و پس از سفر ریاست جمهوری استان به استناد آمار و پایش ها و مستندات تمام این طرح ها پیشرفت های فیزیکی متفاوتی را داشته اند.

با توجه به هدر رفت ۶۰ درصدی آب در بویراحمد، در حال حاضر ۲۲۰ میلیارد تومان برای اصلاح شبکه شهر جامع یاسوج اختصاص داده شد و پیمانکار مشخص شده و کار در حال انجام است.

کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد. 

حجم ذخیره مخازن آب شهرهای استان ۱۳۱ هزار متر مکعب است. تعداد مخازن آب مناطق شهری استان ۵۳ باب مخزن بتنی استاندارد و تعداد مشترکان آبفای شهری ۱۶۵ هزار و ۵۰۰ مشترک است. 

منابع تأمین آب شهرهای کهگیلویه و بویراحمد شامل ۶۶ حلقه چاه و هفت دهنه چشمه است و بخشی نیز از طریق سد کوثر تأمین می شود. 

طول شبکه توزیع و خطوط انتقال آب شهرهای کهگیلویه و بویراحمد هم اینک به ترتیب یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر و ۳۲۰ کیلومتر است. 

۱۱ ایستگاه پمپاژ آب در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که در شبانه روز ۱۱۲ هزار و ۵۰۰ مترمکعب آب را برای استفاده مشترکان مناطق شهری این استان پمپاژ می کنند. 

این استان با هشت شهرستان و ۱۷شهر ، نزدیک به ۷۲۰ هزار نفر جمعیت دارد.