افول سبک زندگی سالم در عصر دیجیتال

به گزارش ایرنا، دانشجوی دختری که جلوی کلاس نشسته می‌پرسد استاد مگر می‌شود با توسعه و گسترش فناوری‌های ارتباطی جلوی تغییر سبک زندگی را گرفت باید قبول کنیم سبک زندگی سالم در جامعه تحت تاثیر شبکه‌های مجازی رخت بسته است. دانشجوی پسری که در ردیف دوم کلاس نشسته می‌گوید استاد تغییر سبک زندگی نتیجه مدیریت غلط فرهنگی است. حجاب کمرنگ شده ولنگاری بین جوانان رواج یافته،سنت‌ها و ارزش‌های دینی و اسلامی هم که رنگ باخته است.

با توجه به توسعه و گسترش شبکه‌های اجتماعی می‌توان گفت که تغییر سبک زندگی محصول جهانی شدن است هیچ کس منکر این نیست که تغییر سبک زندگی متاثر از رسانه‌ها بویژه شبکه‌های اجتماعی است. از ترویج نگهداری سگ‌های خارجی مانند بادی، چیپ، دیکسی و غیره در خانه تا بغل کردن آن در پارک‌ها و خیابان‌ها از سوی برخی جوانان، از رواج تک فرزندی تا افزایش طلاق،  از عمل جراحی بینی تا تغییر جنسیت، از شلخته پوشی دختران و پسران تا بی حجابی و بدحجابی همه و همه متاثر از محتوای پیام‌های تبلیغاتی بلاگرها، اینفلوئنسرها و شاخ‌های اجتماعی است که در جامعه‌ شیوع یافته است.

امروزه نسل جوان که از آن به عنوان نسل دیجیتال یاد می‌شود بیشترین تاثیر را از شبکه‌های اجتماعی در امور زندگی می‌گیرد. نوع پوشاک و خوراک آنها متاثر از فضای وب تغییر یافته بطوریکه شلخته‌پوشی و پوشیدن لباس‌های غیر متعارف با لوگوها و نوشته‌های خارجی در بین نسل دیجیتال تبدیل به مد شده است.

روزگاری جوانان عکس پدر و مادر و یا بستگان نزدیک خود را در کیف دستی، لابه‌لای کتاب و یا کتابخانه‌های خود نگه می‌داشتند امروز تصاویر و عکس‌های لاکچری، سلبریتی‌های سینما، فوتبال و خوانندگان موسیقی جای آنها را پر کرده تا جایی که اگر به گوشی موبایل آنان سرک بکشی تاثیرات شبکه‌های اجتماعی در پروفایل و یا پیج‌های شخصی آنها به وضوح مشخص می‌شود.

فضای مجازی جای ارزش و ضد ارزش را تعدیل نموده بطوریکه بسیاری از ضد ارزش‌ها در فضای وب به عنوان ارزش به کاربران ارائه می‌شود بنابراین برای جلوگیری از این آسیب‌ها در بین جوانان و نوجوانان، آگاه سازی آنان از مضرات فضای وب امری ضروری است.

تحقیقات نشان می‌دهد تغییر سبک زندگی متاثر از استفاده نادرست شهروندان از رسانه‌های دیجیتال است بر اساس این تحقیقات افرادی که از رسانه‌های مکتوب و تلویزیون استفاده می‌کنند، سبک زندگی‌شان عوامانه و افرادی که از رسانه‌های دیجیتالی بیشتر استفاده می‌کنند سبک زندگی آنها مدرن و نخبه گرایانه است.

کارشناسان رسانه معتقدند بین سبک زندگی و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد در حال حاضر تغییر سبک زندگی در خانواده‌های مرفه به مراتب بیشتر از خانواده‌های متوسط و یا دهک پایین است و دلیل اصلی آن پایبندی خانواده‌های متوسط و یا دهک‌های پایین به سنت‌ها و ارزش‌های حاکم در جامعه است.

شبکه‌های مجازی امروزه جزو لاینفک ساختار ارتباطی و در عین حال یکی از مهم‌ترین عوامل دگرگونی در سبک زندگی است که از نحوه صحبت افراد گرفته تا طرز آرایش و لباس پوشیدن و ساعت خواب و استراحت را تحت‌الشعاع قرار داده است.

رسانه‌های دیجیتال علاوه بر سبک زندگی، صنعت مد، صنعت تجملات، صنعت خرافات و صنعت اوقات فراغت را بشدت تحت تاثیر خود قرار داده‌ است. از طرفی شبکه‌های اجتماعی توانستند ارزش‌ها و تحول ارزشی یا نظام ارزشی جدیدی را پدید آورند. تحولی که ارزش‌ها و نظام ارزشی جدید را در الگوهای فرهنگی رفتاری افراد جلوه گر می‌سازد.

طبق نظر ماکس وبر ویژگی اصلی سبک زندگی انتخابی بودن آن است اما انتخابی که در محدوده ساختارهایی قرار می گیرند که احتمال تحقق آن را محدود می‌کنند. درست مانند تصمیم‌گیری برای ازدواج که اگر چه انتخاب با خود شخص است اما تحت ساز و کار و نظم اجتماعی صورت می‌پذیرد و شخص در انتخاب خود درگیر قید و بندهای جامعه می‌شود.

از دیدگاه این جامعه شناس آلمانی، هر گروه منزلتی از اعضای خود انتظار دارد سبک زندگی خاصی را دنبال کنند. نقش تعیین کننده سبک زندگی چنان است که هر گونه سبک بخشیدن به زندگی یا از درون گروه‌های منزلتی آغاز می‌شود یا به وسیله آنها تداوم می‌یابد.

یعقوب شاددل