جنگ اوکراین نوشداروی صنایع تسلیحاتی بحران زده آمریکا در دوره کرونا

جنگ اوکراین موهبتی برای رونق صنایع تسلیحاتی ایالات متحده بوده است به گونه‌ای که حتی شرکت‌های بزرگ ساخت سلاح در این کشور اکنون اعلام‌ می‌کنند قادر به پاسخگویی به حجم انبوه سفارشات واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی نیستند.

دلایل گوناگون سیاسی و ژئوپلیتیک برای آغاز تهاجم روسیه به اوکراین برشمرده‌ می‌شود. با اینحال برخی حامیان تئوری توطئه به شکل بدبینانه‌ای استدالال‌ می‌کنند ضعف مالی و ورشکستگی احتمالی صنایع تسلیحاتی در آمریکا یکی از دلایلی بود که «جو بایدن» رئیس جمهوری ایالات متحده را مجاب ساخت تا با تحریک مسکو زمینه را برای آغاز جنگ آماده کند.
وقوع این بحران موجب شد که بسیاری از کشورهای اروپایی ضمن اختصاص کمک‌های تسلیحاتی به کی‌یف، به فکر تقویت نیروهای مسلح خود بیفتند. در این چاچوب بهترین گزینه برای آن‌ها، رجوع به صنایع و سلاح های ایالات متحده بود.
شرکت‌های نظامی آمریکا ۲.۵ میلیارد دلار برای لابی‌گری هزینه کردند و ۲۸۵ میلیون دلار نیز کمک‌ تبلیغاتی به اعضای کلیدی کنگره انجام دادند

جالب اینجاست صنعت تسلیحات در آمریکا از مدت‌ها قبل برای جذب سرمایه گذاری‌های گسترده تلاش‌ می‌کرد اما تهاجم روسیه به اوکراین به این انجمن فرصت جدیدی داد تا روش و بهانه برای دریافت سرمایه را تغییر دهد.
مدیران این صنعت استدلال‌ می‌کنند برای محافظت از توانایی ایالات متحده و ناتو به منظور پاسخگویی به این جنگ و درگیری‌های احتمالی در آینده،  صنایع نظامی به حمایت گسترده نیاز دارد.
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که طبق گزارش نهادهای بین المللی بودجه نظامی ایالات متحده از مجموع بودجه نظامی ۱۱ ارتش بعدی در صدر فهرست جهانی بیشتر است.
 

درخواست صنایع تسلیحاتی آمریکا برای جذب سرمایه‌گذاری بیشتر در حالی مطرح می‌شود که بودجه نظامی ایالات متحده از مجموع بودجه نظامی ۱۱ ارتش بعدی در صدر فهرست جهانی بیشتر استجنگ اوکراین فرصت بی‌بدیل برای صنایع تسلیحاتی آمریکا

به اعتقاد برخی کارشناسان، صنعت تسلیحات آمریکا جنگ در اوکراین را به عنوان یک معدن طلا می‌بیند.
به نوشته تارنمای «In These Times» صاحبان و فعالان این صنعت ادعا می‌کردند که شروع همه‌گیری در اوایل سال ۲۰۲۰، تعطیلی و اختلالات زنجیره تامین، آن‌ها را در معرض خطر و زیان شدیدی قرار داده، به شکلی که امنیت ملی و آمادگی نظامی ایالات متحده را هم به خطر انداخته است.

«انجمن صنایع دفاع ملی» (NDIA) اکنون تهاجم روسیه به اوکراین و افزایش هزینه نظامی کشورها و ناتو برای بازدارندگی در مقابل روسیه را عاملی برای احیای خود و افزایش چند برابری منافع‌ می‌پندارد، ضمن آنکه گفته می شود جنگ اوکراین قادر است کل این صنعت را از بحران نجات دهد.

چندی قبل گزارش سالانه NDIA در مورد ​میزان آمادگی صنایع دفاعی با عنوان ​«علائم حیاتی» منتشر شد که تصریح‌ داشت صنعت نظامی به دلیل پیامدهای همه‌گیری کووید-۱۹، که به طور چشمگیری زندگی شهروندان آمریکایی و همچنین تجارت جهانی را مختل کرد، در وضعیت وخیمی قرار دارد. شرایط به اندازه‌ای نامناسب شد که دیگر پنج شاخص از هشت علامت حیاتی این صنعت نمره قبولی دریافت نکردند.

NDIA تاکید داشت که بر اساس معیارهای خود دریافته است که این صنعت به سرمایه‌گذاری و مدرن سازی برای سودآفرینی نیاز مبرم دارد.
 

 سیل سفارش برای تسلیحات جدید

مدتی قبل پنتاگون ضمن میزبانی از مدیران هشت تولیدکننده برتر تسلیحات در آمریکا، با آن‌ها در مورد ظرفیت این صنعت برای تامین نیازهای تسلیحاتی اوکراین در صورتی که جنگ با روسیه سال‌ها ادامه یابد، گفت‌وگو کرد. خبرگزاری «رویترز» در ارتباط با افزایش سفارش صنایع نظامی آمریکا از زمان شروع جنگ اوکراین نوشت، از آنجاکه تقاضا برای خرید تسلیحات آمریکایی پس از آغاز جنگ اوکراین افزایش یافته است تردیدهایی در زمینه تامین سلاح و همچنین برنامه ریزی برای یک جنگ طولانی تر به وجود آمده است.

پنتاگون معتقد است مفیدترین سلاح‌ها سامانه‌های کوچک‌تری مانند موشک‌های ضد تانک جاولین و موشک‌های ضدهوایی استینگر هستند که واشنگتن و متحدانش آن‌ها را هر روزه به اوکراین ارسال می‌کنند. استفاده زیاد و میزان اثربخشی این تسلیحات در میدان نبرد موجب علاقه‌مندی بیشتر کشورها به تولید و ذخیره آن‌ها شده است.

«لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا به تازگی اعتراف کرد کمک‌های عظیم به اوکراین به جای پایان دادن به جنگ برای تضعیف روسیه طراحی شده است

کاخ سفید چندی قبل اعلام کرد تنها دریک دوره ۴ هفته‌ای پس از آغاز حمله روسیه بیش از ۱.۷ میلیارد دلار کمک امنیتی شامل بیش از ۵۰۰۰ جاولین و بیشتر از ۱۴۰۰ استینگر را به اوکراین فرستاد.

به گفته وزارت دفاع آمریکا شرکت های لاکهید مارتین، بوئینگ، L۳ Harris Technologies، Raytheon Technologies، BAE Systems، HII، General Dynamics و Northrop Grumman برای دومین بار در سه ماه گذشته در چنین نشستی شرکت کردند.

میزان سفارش‌ها به اندازه‌ای بالا رفته است که وزارت دفاع آمریکا هم وارد عمل شد، به نوشته پایگاه اطلاع رسانی «Defense News» پنتاگون در تلاش است تا صنعت تسلیحاتی آمریکا را با افزایش فزاینده تقاضا برای اوکراین همسو کند.

حجم افزایش تقاضا به اندازه‌ای بالا رفته است که باوجود تلاش مقامات برای افزایش ظرفیت تولید تسلیحات در پاسخ به درگیری‌های روسیه و اوکراین، شرکت‌ها همچنان با مشکلات زنجیره تامین و نیروی کار درگیر هستند.

به گفته «بیل گرین‌والت» معاون وزیر دفاع در امور سیاست‌های صنعتی در دوران دولت جرج دبلیو بوش، از نظر تجربی صنعت دفاعی ایالات متحده به منظور آماده شدن برای پاسخگویی به نیازها بین ۱۸ ماه تا ۳ سال زمان نیاز دارد.

وی افزود: ایالات متحده با مشکلاتی در راه اندازی خط تولید، مسائل کارگری، زنجیره تامین، مشکل منسوخ شدن برخی قطعات و ماشین ابزار، محدودیت های زمانی برای تایید تامین کنندگان جدید و رویکردهای فنی، به علاوه زمان انتظار برای صدور بودجه و قراردادها مواجه خواهد شد.
از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، آمریکا ۲.۶ میلیارد دلار کمک امنیتی به نیروهای اوکراینی ارائه کرد که بیشتر آن از انبارهای نظامی ایالات متحده تامین شده استطبق آخرین گزارش رسانه‌ای، از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، ایالات متحده ۲.۶ میلیارد دلار کمک امنیتی به نیروهای اوکراینی ارائه کرد که بیشتر آن از انبارهای نظامی ایالات متحده تامین شد. به غیر از سامانه استینگر و جاولین تسلیحاتی، صدها هواپیمای بدون سرنشین تاکتیکی، هزارن عدد اسلحه کوچک و میلیون‌ها گلوله، تعدادی هویتزر ۱۵۵ میلی متری و هزاران گلوله توپ، ده‌ها فروند هلیکوپتر نظامی و صدها نفربر و خودروی زرهی برای اوکراین درنظر گرفت.

جنگ اوکراین تحولی دلخواه برای صنایع تسلیحاتی آمریکا

بحران اوکراین نه تنها موجب شد ده‌ها میلیارد دلار هزینه‌ نظامی جدید به خزانه بزرگترین پیمانکاران تسلیحاتی آمریکا سرازیر شود، بلکه این صنعت اکنون به ‌عنوان مدافع آزادی و دموکراسی مورد تمجید قرار می‌گیرد. اندیشکده «کوئینسی» در تحلیل خود یکی از پیامدهای بحران اوکراین را که از قضا مورد پسند برخی صنایع آمریکا هم واقع شد، تولید اسلحه و اعتباردهی به این صنعت دانست.

طبق این گزارش آخرین باری که این صنعت به چنین جایگاه بی‌نظیری دست یافت، در دوره جنگ جهانی دوم بود که به عنوان زرادخانه دموکراسی به یکی از ستون‌ها در مقابله با فاشیسم تبدیل شد.
 

اگرچه دولت بایدن کمک ده‌ها میلیارد دلاری را برای اوکراین تصویب کرد اما در واقع وی با تبدیل خود به یک رئیس جمهور جنگی به صنایع تسلیحاتی کشورش کمک کرد

«گرگ هیز» مدیرعامل شرکت تسلیحاتی آمریکایی ریتون، به تازگی در مصاحبه‌ای  با مجله «هاروارد بیزینس ریویو» با تکرار موضوع فوق به سودآفرینی شرکتش از بحران کنونی در شرق اروپا پرداخته و می‌گوید: ما برای ساخت این سیستم‌ها و سلاح‌ها عذرخواهی نمی‌کنیم. واقعیت این است که آن‌ها در بازدارندگی و مقابله با تهدیدی که امروز اوکراینی‌ها با آن روبرو هستند مؤثر عمل‌ می‌کنند. من اعتقاد دارم ما در اوکراین در حال دفاع از دموکراسی هستیم و در نهایت در طول زمان شاهد مزایای تجاری آن هم خواهیم بود.

شرکت ریتون موشک ضدهوایی استینگر و شرکت لاکهید مارتین موشک ضد تانک جاولین را تولید می‌کند و واشنگتن برای ارسال سلاح به اوکراین هزاران عدد از این محصولات را سفارش داده است. پنتاگون ذخایر انبارشده خود را به اوکراین فرستاد و اکنون‌ می‌خواهد زرادخانه خود را دوباره با محصولات جدید پر کند و همین امر سودآوری ویژه‌ای برای شرکت‌های تسلیحاتی دارد. اگرچه دولت بایدن کمک ده‌ها میلیارد دلاری را برای  اوکراین تصویب کرد اما در واقع وی با تبدیل خود به یک رئیس جمهوری جنگی به صنایع تسلیحاتی کشورش کمک کرد.

مدیران دیگر شرکت‌های تسلیحاتی نیز همین اعتقاد را دارند و به صورت رسمی در رسانه‌ها از اقدامات خود و سیاست کاخ سفید استقبال‌ می‌کنند. «جیمز تایکلت» مدیرعامل لاکهید مارتین در شبکه CBS افزایش تنش‌ها در جهان را به عنوان یک فرصت تجاری بلندمدت دانست که برای شرکتش قابل توجه است.

وی عنوان داشت: ما برای درازمدت برنامه ریزی‌ می‌کنیم، وضعیت کنونی در اوکراین هم چند واقعیت مهم را برای ما برجسته کرده است. یکی این است که ما باید سیستم‌های بهتری را به تعداد کافی داشته باشیم زیرا می‌دانیم تقاضا برای تسلیحات افزایش خواهد یافت، به ویژه آنکه در آینده تهدید روسیه و چین حتی پس از جنگ اوکراین نیز افزایش خواهد یافت.

مدیرعامل لاکهید، ایران و کره شمالی را هم بی‌نصیب نگذاشت و فعالیت‌های بی‌ثبات ساز این دو کشور را هم دلیلی برای نیاز به تسلیحات بیشتر توصیف کرد زیرا آمریکا محبور می‌شود به متحدان خود تسلیحات بیشتری را عرضه کند.

رئیس جمهور آمریکا به تازگی بسته کمکی جدید ۴۰ میلیارد دلاری برای اوکراین را تصویب و با عجله به کنگره ارسال کرد. طبق جدول بیشتر از نیمی از این بسته کمک برای مقاصد نظامی و سوددهی به شرکت‌های تسلیحاتی مانند ریتون و لاکهید مارتین طراحی شده است. در کنار این مبالغ باید موارد سفارش و فروش‌های تازه به کشورهای اروپایی و اعضای ناتو را هم اضافه کرد. این یعنی یک سود بی انتها.  

مدیرعامل شرکت تولید کننده تسلیحات نظامی لاکهید مارتین آمریکا افزایش تنش‌ها در جهان را به عنوان یک فرصت تجاری بلندمدت می داند که برای شرکتش قابل توجه است

طبق تحلیل اندیشکده کوئینسی، این درست است که اوکراین برای دفاع از خود به سلاح نیاز دارد اما ارسال کمک‌ها در چارچوب سیاست دیگری در واشنگتن دنبال‌ می‌شود. همانطور که «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا به تازگی اعتراف کرد کمک‌ها به جای پایان دادن به جنگ برای تضعیف روسیه طراحی شده است. با این حال، ارسال بیش از حد و خیلی سریع سلاح، خطر تشدید درگیری و رویارویی مستقیم بین ایالات متحده و روسیه، یعنی دو کشور مجهز به سلاح هسته ای را به همراه دارد.

شرکت‌های تسلیحاتی در خدمت دیکتاتورها

پیمانکاران تسلیحاتی ایالات متحده‌ برنامه‌ریزی‌های دقیقی دارند و به خوبی می‌دانند که چگونه سلاح خود را بفروشند؛ میزان فروش آن‌ها به شدت با تحولات سیاسی ارتباط دارد ضمن آنکه زمان، تلاش و پول قابل توجهی را برای گسترش بازارهای بالقوه خود اختصاص‌ می‌دهند. آنها این کار را به ویژه با لابی کردن برای کاهش محدودیت‌ها انجام‌ می‌دهند.

در بخش دیگر تحلیل کوئینسی آمده است، شرکت‌های تسلیحاتی نه تنها کمکی به دموکراسی نمی‌کنند بلکه به عنوان یاور حکومت‌های استبدادی به زرادخانه خودکامگی تبدیل شده‌اند. یمن جایی است که ایالات متحده ده‌ها میلیارد دلار تسلیحات را به عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای مداخله مرگبار آنها فروخت و نتایج وحشتناکی را به بار آورد. هزاران غیرنظامی در حملات هوایی پرتعداد دو کشور با استفاده از تسلیحات همین شرکت‌های آمریکایی کشته شدند و میلیون‌ها نفر در آستانه قحطی به دلیل محاصره هوایی و دریایی تحت رهبری عربستان سعودی قرار گرفتند.

عفو بین‌الملل ۲۲ سازنده تسلیحات در غرب را در بروز جنایات سعودی‌ها در یمن مقصر دانسته اما هیچکدام پذیرای مسئولیت خود نیستند

عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر تاکید دارند شرکت‌های آمریکایی به بمباران‌هایی کمک کردند که اهداف غیرنظامی همچون بازار، عروسی و حتی اتوبوس مدرسه را هدف می‌گرفتند. عفو بین‌الملل ۲۲ سازنده تسلیحات را در بروز جنایات از سوی سعودی‌ها مقصر دانست اما هیچکدام مسئولیت خود را پذیرا نشدند. شرکت ریتون در پاسخ به درخواست پاسخ شفاف سازمان عفو بین الملل، این پاسخ را ارسال کرد که «به دلیل محدودیت‌های قانونی و مسائل مربوط به روابط با مشتری … ریتون اطلاعاتی را در مورد محصولات، مشتریان یا مسائل عملیاتی ارائه نمی‌کند». 

بی‌دلیل نیست که به نوشته نشریه Open Secrets که به ارتقای شفافیت دولت‌ می‌پردازد در دو دهه گذشته، شرکت‌های نظامی ۲.۵ میلیارد دلار برای لابی‌گری هزینه کردند و ۲۸۵ میلیون دلار نیز کمک‌ تبلیغاتی به اعضای کلیدی کنگره انجام دادند. 

کوتاه سخن اینکه جنگ و درگیری اگر برای مردم منطقه امنیت و دموکراسی را به بار نمی‌آورد اما برای شرکت‌های تسلیحاتی آمریکایی منبع سرشاری از پول و سرمایه را به همراه دارد که با آن‌ می‌توانند برای سال‌ها جیب خود، سرمایه گذاران و حامیان سیاسی‌شان را پر کنند و بحران سازی‌های دیگری را برنامه‌ریزی نمایند.

منابع:

https://b2n.ir/g57138

https://b2n.ir/n56705

https://b2n.ir/m22024

https://b2n.ir/s32312