تقویت بنیان خانواده‌ها سپری مقاوم در برابر گرایش به مواد مخدر

در دوره‌ای در فیلم‌های سینمایی یا سریال‌ها برای نشان دادند چهره یک فرد معتاد، او را خمیده با موهای ژولیده به تصویر می‌کشیدند اما این روزها مصرف مواد مخدر به گونه‌ای است که فرد بدون اینکه چهره‌ای متجاهر داشته باشد، با چهره موجه نیز ممکن است اعتیاد داشته باشد.

مصرف و شیوع مواد مخدر آثار و عوارض فراوانی به‌ویژه در حوزه‌های جسمی، روانی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی دارد که ضربه‌های جبران‌ناپذیری بر پیکره خانواده و اجتماع وارد می‌کند.

مسئولیت اجتماعی رسانه ها در آگاه سازی خانواده برای مقابله با شیوع مواد مخدر بسیار رسالت سخت و سنگینی است از این رو شرکت کنندگان در میزگرد" مسئولیت اجتماعی خانواده در مبارزه با مواد مخدر" در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مرکز چهارمحال و بختیاری از رسانه‌ها درخواست کردند به این موضوع به صورت ویژه نگاه شود.

به‌همین منظور میزگرد بررسی مسئولیت اجتماعی خانواده و عوامل اصلی شیوع مصرف مواد مخدر و اعتیاد در گروه‌های سنی مختلف با حضور امرالله عسگری مسوول یکی از کمپ‌های بهبودیافتگان مواد مخدر، سرهنگ سلیمان ریاحی رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر، حمیدرضا شیخی سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، فاطمه آقا بزرگی کارشناس پیشگیری و درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر ، غفار بهارلو رییس مرکز مشاوره اداره‌کل آموزش و پرورش و سعید بحرینی از دانش‌آموختگان و روانشناسان برگزار و راهکارهای مقابله و مبارزه با این بلای خانمان‌سوز ارائه شد.

بیماری‌های درونی و احساس تفاوت‌ها باعث خروج فرد از مسیر اصلی زندگی می‌شود

مسوول یکی از کمپ‌های بهبودیافتگان مواد مخدر در چهارمحال و بختیاری گرایش افراد به مواد مخدر را دارای علت‌ها و انگیزه‌های متفاوت دانست و گفت: وجود بیماری‌های درونی، ضعف‌ها، چالش‌ها، مشکلات زندگی و احساس تفاوت‌ها باعث می‌شود فرد از مسیر اصلی زندگی خود خارج شود.

امرالله عسگری بیماری اعتیاد را امری غریزی و موجود در درون هر فرد از بدو تولد اعلام و تاکید کرد: این بیماری در گریه کردن‌ها، خواسته‌ها و کنجکاوی‌ها متغیر است.

وی یکی از علت‌های اصلی تغییر مسیر فرد از تحصیل، خروج از مسیر اصلی زندگی و هدایت به سمت اعتیاد را کشف نشدن استعدادهای دانش‌آموزان در دوران تحصیل دانست و افزود: شناسایی دانش‌آموزان و توجه به آنان از سوی آموزش و پرورش به پیشگیری از اعتیاد آنان منجر می‌شود.

عسگری علت شیطنت‌های برخی از دانش‌آموزان در ردیف‌های آخر کلاس‌های درس را تلاش برای مطرح شدن و دیده شدن آنان اعلام و تصریح کرد: اگر استعداد من در دوران راهنمایی و یا دبیرستان کشف می‌شد، شاید هیچ‌گاه به سمت و سوی مواد مخدر نمی‌رفتم.

وی یادآور شد: برخی از آسیب‌دیدگان به‌علت بعضی از رفتارهای نادرست در مدرسه به اعتیاد کشیده شدند و در خصوص گرایش من به اعتیاد، اگر یک روحانی در آن مدرسه مستقر بود و مرا به‌درستی راهنمایی و مشاوره می‌کرد، به این راه هدایت نمی‌شدم.

این فرد بهبودیافته از مواد مخدر اظهار داشت: در برخی از خانه‌ها طوری با فرزند برخورد می‌شود که فرد حتی اگر سالم هم باشد، در شرایط بلاتکلیفی و سرگرمی، مجبور است از خانه بیرون بزند و امکان گرایش وی به اعتیاد زیاد می‌شود.

وی گفت: اما اگر خانواده‌ها آگاه باشند، شاخص‌های منفی فرزند را بشناسند و به‌جای سرزنش، وی را راهنمایی کند می‌توان فرد را از هدایت و گرایش به سمت و سوی مواد مخدر و اعتیاد کنترل کرد.

عسگری دسترسی به مواد مخدر صنعتی را راحت‌تر از مواد مخدر سنتی اعلام و تاکید کرد: این عامل باعث شده تا افراد بیشتری به‌جای مصرف مواد مخدر سنتی به سمت و سوی مواد مخدر صنعتی هدایت شوند.

وی یادآور شد: خوشبختانه داروخانه‌ها دیگر دارو را بدون نسخه در اختیار افراد نمی‌گذارند و همین عامل باعث کاهش مصرف داروهایی مانند ترامادول شده اما این در حالی است که برخی افراد هم به سمت و سوی مصرف مواد مخدری همانند گُل رفته‌اند.

مسوول یکی از کمپ‌های بهبودیافتگان مواد مخدر اظهار داشت: امروزه برخی از ساکنان آپارتمان‌ها به‌ویژه بانوان تمایل به برگزاری نشست‌های دورهمی و مصرف قلیان دارند که به‌دنبال آن کودکان هم در معرض آسیب قرار می‌گیرند.

وی مصرف قلیان، شیشه و الکل از شایع‌ترین مواد مخدر بین تعدادی از پسران و دختران نوجوان و جوان دانست و گفت: برخی از طرح‌های مفید برای مبارزه با مواد مخدر تهیه شده است اما نباید در دستگاه‌های اجرایی متولی بایگانی شود، بلکه باید از آن استفاده و بهره‌گیری شود.

عسگری به آمادگی گروه‌های ان. اِی.(NA) برای مباره با مواد مخدر و اجرای برنامه‎‌های فرهنگی این حوزه اشاره و تاکید کرد: تقویت کلاس‌های پرورشی در مدارس و بهره‌مندی از استادان باتجربه برای حوزه مبارزه با مواد مخدر نقش‌آفرین و تاثیرگذار است.

وی افزود: فعالان این عرصه می‌توانند دانش‌آموزان در معرض خطر را شناسایی و برای راهنمایی‌های وی به‌منظور جلوگیری از هدایت به سمت و سوی مواد مخدر و اعتیاد اقدام کنند.

معتادان مُجرم برابر قانون دستگیر می‌شوند

رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری نیز گفت: اگر یک معتاد تحت درمان قرار بگیرد مُجرم نیست اما معتادی که در خیابان پرسه می‌زند و باعث سرقت، مزاحمت برای مردم و آلودگی محل می‌شوند، مُجرم هستند و برابر قانون دستگیر می‌شوند.

سرهنگ سلیمان ریاحی خانواده را اصلی‌ترین عامل مرتبط با اعتیاد افراد اعلام و تاکید کرد: اگر یکی از اعضای خانواده معتاد باشد، بیشترین تاثیر را روی سایر افراد دارد.

وی افزود: برخی از معتادان به‌علت تهیه هزینه مصرف، به حمل، نگهداری و فروش مواد مخدر روی می‌آورند و یا سرقت وسایل داخل خودرو و منزل انجام می‌دهند و والدین خودشان نباید با ورود مواد مخدر به منزل و استفاده از آن، فضای خانه را برای فرزندان ناامن کنند.

این کارشناس مبارزه با مواد مخدر تفکر برخی از افراد در خصوص مصرف مواد مخدر به‌ صورت تفریحی را نادرست و اشتباه دانست و یادآور شد: همین تفکر باعث می‌شود فرد نتواند از مصرف مواد مخدر خودداری کند.

رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری در خصوص اقدامات پلیس برای مقابله با مواد مخدر در برخی محله‌های آلوده اظهار داشت: محله ۳۲ از دغدغه‌ها و نگرانی‌های مردم و مسوولان بود که در عملیات‌های ضربتی مختلف، عده‌ای از عناصر اصلی این محله در داخل و خارج از استان شناسایی و در عملیات‌های پلیسی دستگیر و مواد مخدر آنان کشف و ضبط شد.

وی گفت: عملیات‌های پلیس مبارزه با مواد مخدر ضربه سنگینی به عاملان توزیع و فروش مواد مخدر در محله ۳۲ وارد کرد اما همچنان زمینه‌های شرایط اقتصادی برای آنان از سوی دستگاه‌های اجرایی مرتبط فراهم نشده و سود و منفعت بالای ناشی از خرید و فروش مواد مخدر باعث گرایش این افراد به فعالیت در این حوزه شده است.

ریاحی تاکید کرد: تعامل بین مجموعه قضایی و دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی در چهارمحال و بختیاری منجر به چندین مرحله باعث پاک‌سازی محله ۳۲، دستگیری عناصر اصلی و پلمب منازل و محل‌های اصلی خرید و فروش مواد مخدر شد.

وی افزود: نتیجه این اقدامات در محله ۳۲ باعث شده تا هم‌اکنون نسبت به سال‌های گذشته وضعیت مطلوب‌تر شود و جرایم کاهش یابد.

رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری شایع‌ترین مصرف مواد مخدر به‌ویژه در سنین پایین‌تر را سیگار و قلیان اعلام و تصریح کرد: همکاری آموزش و پرورش با پلیس برای اقدامات فرهنگی بسیار عالی است و در همین راستا سال گذشته ۱۸ هزار نفر آموزش‌های فرهنگی مبارزه با مواد مخدر در خصوص آشنایی با شکل و ضرر و زیان ناشی از این بلای خانمان‌سوز و نحوه برخورد با مصرف‌کنندگان را فراگرفتند که بخش قابل‌توجهی از آنان دانش‌آموزان و والدین آن‌ها بودند.

وی یکی از اقدامات اساسی در حوزه مبارزه با مواد مخدر و مقابله با آن را همکاری دستگاه‌های اجرایی، امنیتی و اطلاعاتی و ارتباط قوی با مجموعه قضایی در چهارمحال و بختیاری دانست و یادآور شد: رسیدن از خُرده‌فروش به عناصر اصلی عُمده‌فروش و ایجاد تغییرات در روند مبارزه با مواد مخدر باعث موفقیت‌های پلیس مبارزه با مواد مخدر در چهارمحال و بختیاری شده است.

ریاحی اظهار داشت: به‌دنبال همین هماهنگی‌ها، پلیس مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری توانست با همکاری مجموعه قضایی و سایر دستگاه‌های اجرایی، امنیتی و اطلاعاتی در استان ۳۶ باند توزیع مواد مخدر را شناسایی منهدم کند.

معضل اجتماعی مواد مخدر دنیا را فرا گرفته است

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری نیز گفت: مواد مخدر یک معضل اجتماعی است که تمامی دنیا را فرا گرفته و سازمان ملل متحد برای مبارزه هماهنگ در این راستا ۲۶ ژوئن برابر ۵ تیرماه را به‌عنوان "روز جهانی مبارزه با مواد مخدر" نام‌گذاری کرده است.

حمیدرضا شیخی جمهوری اسلامی را در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر اعلام و تاکید کرد: همسایگی با افغانستان به‌عنوان تولید کننده ۹۰ درصد مواد مخدر جهان و قرار گرفتن ایران در مسیر بالکان، مشکلاتی را برای کشور ما پدیدار کرده است.

وی افزود: بسیاری اعتبارات سالانه اختصاصی ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر به دستگاه‌های اجرایی مختلف در سطح ملی، به سمت شرق کشور هدایت شده است تا بتوان از ورود مواد مخدر به کشور جلوگیری و با آن مبارزه کرد.

شیخی به کاهش جمعیت معتادان کشور در دهه ۶۰ اشاره و تصریح کرد: این در حالی است که در ایران از دهه ۷۰ با رشد و شیوع اعتیاد مواجه شدیم و مسوولان برای مبارزه با اعتیاد وارد میدان شدند که این مهم جزو اولویت‌های ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر در سطح ملی و استانی به‌شمار می‌رود.

وی یادآور شد: کشورهای دنیا برای مبارزه با مواد مخدر به این نتیجه رسیده‌اند که به تنهایی نمی‌توان با این موضوع برخورد کرد بلکه با مردم به این حوزه، طرح "اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر" را مطرح و اجرایی کردند.

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری مباحث فردی، روان‌شناختی و اجتماعی را برای ابتلای افراد به اعتیاد تأثیرگذار دانست و اظهار داشت: مسائل اجتماعی در آموزش و پرورش، خانواده‌ها، اجتماع و نگاه مسئولان در حوزه برخورد با مواد مخدر به همین موضوع اجتماعی بستگی دارد.

وی گفت: ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر از سال ۱۳۸۰ در سطح ملی و استانی رویکرد "پیشگیری مقدم بر درمان" را مطرح و بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است.

شیخی تاکید کرد: در همین راستا و در دهه ۹۰ بحث "اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر" مطرح و گفته شده باید مردم، سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) و قشرهای مختلف به این حوزه ورود پیدا کنند تا بتوان به موفقیت‌های مطلوبی دست یافت.

وی مشخص شدن نتیجه اقدامات حوزه پیشگیری را در یک دهه دیگر دانست و افزود: برخی اقدامات فرهنگی که در گذشته انجام شده، اکنون به نتیجه رسیده و باعث ایمن‌تر شدن جوانان شده است.

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: این ستاد طرح "یاری‌گران زندگی" را از سال ۱۳۹۸ در حوزه پیشگیری و فرهنگی در سه حوزه تخصصی پیشگیری، درمان و صیانت و توانمدسازی بهبودیافتگان اجرایی کرد و به‌همین منظور در حوزه پیشگیری ۴ کانون هدف اصلی شامل کانون محیط‌های آموزشی، خانواده، عمومی و فضای مجازی و محیط‌های کاری تعریف و فعال شد.

شیخی اظهار داشت: در قالب این طرح برای زیرپوشش گرفتن جامعه هدف در برنامه‌ها به دستگاه‌های اجرایی وظایفی داده شد تا با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) و دستگاه‌های اجرایی دیگر این برنامه‌ها را اجرایی کنند که آموزش و پرورش در این حوزه عملکرد مطلوبی داشت.

وی شناسایی افراد مستعد به اعتیاد و تلاش برای جلوگیری از ورود افراد سالم به چرخه مواد مخدر را ضروری و دارای اولویت دانست و گفت: نخستین مرحله ورود به چرخه اعتیاد در سن نوجوانی و جوانی است که باید برای این نسل برنامه تعریف و از ورود آنان به چرخه اعتیاد جلوگیری شود.

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: امروزه با توجه به اطلاع‌رسانی‌های گسترده، خانواده‌ها آگاه‌تر شده‌اند که به‌دنبال این افزایش آگاهی دغدغه و مسئولیت‌پذیری آنان در جلوگیری از اعتیاد تأثیرگذار بوده است.

وی افزود: والدین باید شرایط روحی فرزندان را درک کنند تا از طریق ارتباط منطقی با آنان  از ورود افراد به آسیب‌های اجتماعی جلوگیری شود.

شیخی تصریح کرد: مصرف اعضای خانواده، مشکلات اجتماعی، فشارهای تحصیلی، مشکلات خانوادگی، دوستان ناباب، در دسترس بودن مواد مخدر، اضطراب و استرس از عوامل تمایل افراد به سمت و سوی مواد مخدر است و آثار و نشانه‌های مواد مخدر در سنین پایین‌تر باعث مشکلات عصبی، بی‌بندوباری و پرخاشگری می‌شود.

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: نبود شرایط برای شادی و تفریح در جامعه به‌ویژه در میان بانوان از عوامل گرایش به اعتیاد در دنیای کنونی مُدرنیته به‌شمار می‌رود.

وی سرگرمی بیش از اندازه والدین به گوشی موبایل را آسیب‌زا دانست و گفت: در دنیای کنونی انسانیت به تکنولوژی وابسته شده است در صورتی که تکنولوژی باید به انسانیت وابسته باشد.

شیخی تاکید کرد: ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر دستورالعمل و طرح‌های فراوانی در سطح ملی و استانی دارد که باید برای ارتقای کمی و کیفی در عملکرد و بازدهی، بومی‌سازی شود.

وی افزود: به‌نظر می‌رسد روند مبارزه با مواد مخدر دُچار روزمرگی شده و باید در هر شهرستان اقدامات بومی را اجرایی و برنامه‌های پیشگیری را اجرایی و عملیاتی کرد که این مهم مستلزم همکاری دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی با تمرکز آموزش و پرورش است به‌همین منظور، محله‌محور شدن مبارزه با مواد مخدر به‌ویژه در برنامه یاری‌گران زندگی اثرگذار خواهد بود.

سرپرست شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری با اشاره به اختصاص اعتبار از سوی این ستاد برای اجرایی شدن این طرح‌ها یادآور شد: به‌منظور موفقیت در این بخش استفاده از تمامی ظرفیت‌ها، اختصاص اعتبارهای ملی و استانی از ردیف‌های بودجه‌ای مختلف، بهره‌مندی از توان خیرین نیک‌اندیش و بهره‌گیری از پتانسیل سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) تاثیرگذار است.

شیخی شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد در مدارس و اجرای برنامه‌هایی برای پیشگیری از هدایت آنان به سمت و سوی مواد مخدر را ضروری دانست و اظهار داشت: در این راستا در سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای بین ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر و وزارت آموزش و پرورش برای راه‌اندازی "خانه‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پُرخطر" در سطح استان‌ها و شهرستان‌ها تنظیم و امضا شد.

وی گفت: در این راستا ۶ میلیارد ریال برای راه‌اندازی "خانه‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پُرخطر" در چهارمحال و بختیاری اختصاص یافت که این خانه به‌زودی در شهرکرد افتتاح و سپس در شایر شهرستان‌ها با هدف دسترسی بیشتر جوامع هدف و خانواده‌ها فعال می‌شود.

شیخی تاکید کرد: راه‌اندازی "خانه خیران مبارزه با مواد مخدر" در استان، فعال کردن اتاق‌های فکر مبارزه با این بلای خانمان‌سوز و بهره‌مندی از ظرفیت صاحب‌نظران و پیشکسوتان این حوزه در دستور کار قرار دارد.

آمار اعتیاد در حوزه بانوان رو به افزایش است

کارشناس پیشگیری و درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری نیز گفت: در حوزه بانوان متاسفانه آمار اعتیاد در کشور و استان رو به افزایش است.

فاطمه آقابزرگی از هم‌گسیختگی خانواده‌ها را از عوامل گرایش برخی مادران و حتی دختران نوجوان به سمت و سوی اعتیاد اعلام و تاکید کرد: متاسفانه برخی مردان برای آسوده شدن خیال خود به‌منظور استفاده از مواد مخدر، همسر خود را معتاد می‌کنند.

وی افزود: همین عامل باعث دور شدن بانوان از خانه، پخش در آنان در سطح جامعه و در نهایت تبدیل به یک معضل می‌شوند که خانواده هم آنان را طرد می‌کنند و امکان متجاهر شدن این ا فراد وجود دارد.

آقابزرگی تصریح کرد: چنانچه در مدرسه‌ای اعتیاد دختران گزارش شود نمی‌توان این دانش‌آموز را به‌علت سن کمتر از ۱۸ سال، در مراکز ترک اعتیاد نگهداری کرد بلکه باید از طریق دانشگاه علوم‌ پزشکی درمان و در صورت مساعد بودن شرایط به خانواده و در غیراین‌صورت به بهزیستی سپرده شوند.

کارشناس پیشگیری و درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: هم‌اکنون برخی از بانوان در بوستان بانوان، پارک‌ها و سایر مکان‌ها اقدام به مصرف قلیان می‌کنند که بسیار خطرناک و خطرآفرین است در حالی که هیچ تذکری هم از سوی مسوولان پارک‌ها به این دسته از خانم‌ها داده نمی‌شود.

وی با اشاره به توان مطلوب کارشناسان بهزیستی چهارمحال و بختیاری در حوزه مبارزه با مواد مخدر و ارائه آموزش‌های کاربردی به دانش‌آموزان استان گفت: آمادگی خود را برای افزایش همکاری با آموزش و پرورش به‌منظور حضور مشاوران در مدارس اعلام کرده اما تاکنون آموزش و پرورش در این حوزه با بهزیستی همکاری نکرده است.

آقابزرگی تاکید کرد: کمبود مراکز تفریحی ویژه بانوان، نداشتن اطلاع کامل زنان از زیان‌های مواد مخدر و خانواده‌ها را از عوامل اصلی اعتیاد خانم‌ها به‌شمار می‌رود.

جلوگیری از گرایش افراد به مواد مخدر باید در خانواده و جامعه مدیریت شود

رییس مرکز مشاوره اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری نیز گفت: بخشی از گرایش افراد به سمت و سوی مواد مخدر می‌تواند ژنتیکی باشد که در بین افراد مختلف متفاوت است و به‌منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل در این حوزه باید در خانواده و جامعه مدیریت شود.

غفار بهارلو روش برخورد با دانش‌آموزان هیجان‌خواه و بیش‌فعال با دنش‌آموزان محتاط را متفاوت اعلام و تاکید کرد: از مقطع راهنمایی مشاهده می‌شود یک‌سری گرایش‌ها به مواد مخدر بین دانش‌آموزان وجود دارد که البته آمار آن کم اما یک هشدار جدی است.

وی آموزش و پرورش را دارای بیشترین ارتباط با دانش‌آموزان و خانواده‌ها دانست و افزود: در چهارمحال و بختیاری ۱۸ مرکز مشاوره و یک تلفن با شماره ۱۵۷۰ وجود دارد که خانواده‌ها و دانش‌آموزان می‌توانند از طریق ارتباط تلفنی پرسش‌ها و مشکلات خود را مطرح کنند تا از طریق مشاوران به آن رسیدگی شود.

بهارلو به اجرای طرح "فوریت‌های روانی اجتماعی" در ۲ سال گذشته با وجود محدودیت‌ها اشاره و تصریح کرد: در این طرح افرادی که بزهکاری‌های شدید، بدسرپرستی و مشکلات خانوادگی دارند شناسایی و مداخلات لازم برای رفع مشکل آنان می‌شود اما این اقدامات کافی نیست.

وی سبب‌شناسی دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تر در سطح خانواده، جامعه و حوزه اقتصادی را در راستای مبارزه با مواد مخدر ضروری دانست و یادآور شد: داشتن افکار خودکُشی و یا گرایش به مصرف سیگار، از جمله عواملی است که باید فرد مورد نظر با مشاوره، کنترل شود.

رییس مرکز مشاوره اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری وجود والدین معتاد و یا سکونت در محله‌هایی کمتربرخوردار را از زمینه‌های اعتیاد دانش‌آموزان دانست و اظهار داشت: اشتغال‌زایی، اجرای آموزش‌های خانواده به کاهش اعتیاد کمک می‌کند و دانش‌آموزی که حتی کمی اعتیاد دارد، بدون شک مشکلاتی در خانواده و نوع تربیت دارد که البته این موضوع به‌عنوان تنها عامل اعتیاد مطرح نیست.

وی گفت: هر دانش‌آموزی که مشکلاتی مانند اضطراب اجتماعی، بیش‌فعالی، نافرمانی و نااُمیدی دارد، با احتمال اعتیاد مواجه است.

بهارلو تاکید کرد: مصون کردن ۲۰ درصد از جامعه برای ایستادگی در برابر مواد مخدر و تاثیرگذاری آنان بر روی ۲۰ درصد دیگر در فرهنگ مبارزه با اعتیاد مؤثر است.

وی افزود: تمامی دستگاه‌های اجرایی، نهادها، ذی‌نفوذان، صاحب‌نظران، معتمدان و سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) می‌توانند به تعریف و تدوین راهبردهای کلی و جزیی برای مبارزه با مواد مخدر کمک کنند که البته در این راستا باید از هرگونه موازی‌کاری جلوگیری شود.

رییس مرکز مشاوره اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: در آموزش و پرورش استان ۱۵۰ مشاور وجود دارد که ۵۰ نفر آنان تدریس هم انجام می‌دهند و فقط ۱۰۰ مشاور به امور مشاور همی‌پردازند که در واقع فرصتی برای ارائه مشاوره کافی به دانش‌آموزان وجود ندارد و این یک معضل مهم است.

وی یادآور شد: متاسفانه آسیب‌هایی که در مدارس رخ می‌دهد نسبت به ۱۰ سال قبل بیشتر شده است و در واقع کمتر شدن نیروی انسانی نسبت به تعداد دانش‌آموزان، باعث کاهش نظارت‌ها می‌شود.

بهارلو اظهار داشت: هم‌اکنون بهزیستی دارای کارشناسان و مشاوران خوب و فعال دارای مجوز است که می‌توان با رعایت پروتکل‌های آموزش و پرورش از توان آنان برای جلوگیری از اعتیاد در بین دانش‌آموزان بهره‌گیری کرد.

بهارلو تاکید کرد: درگیری بین فرزندان و والدین و یا تهدید به خودکُشی، بسیار خطرناک است و در این زمان والدین باید حداقل ۲۴ ساعت مراقبت کامل از فرزند داشته باشند.

گرایش به اعتیاد نخبگان جامعه از سه جنبه قابل بررسی است

رییس یکی از مراکز مشاوره شهرکرد نیز گفت: گرایش به اعتیاد از سوی برخی از دانش‌آموختگان دانشگاهی، می‌توان موضوع را از سه جنبه دانش، باورها و سیستم خانواده بررسی کرد.

سعید بحرینی به حوزه دانش گرایش به اعتیاد برخی از دانش آموختگان دانشگاه‌ها اشاره و تاکید کرد: در این بخش دانش کافی نسبت به مواد مخدر در بین این افراد شکل نگرفته و افراد نمی‌دانند مواد مخدر چه اثراث تخریبی و مضری به همراه دارد.

وی با اشاره به باورهای غلط در خصوص گرایش به مواد مخدر افزود: این افراد فکر می‌کنند تحصیل‌کردگان معتاد نمی‌‎شوند و یک‌بار مصرف اعتیاد ندارد.

بحرینی یادآور شد: تاکنون هیچ پژوهشی اثبات نکرده که اعتیاد ژنتیکی است اما پژوهش‌هایی در حوزه روابط موضوعی وجود دارد که می‌گوید دلبستگی‌های اولیه بین مادر و فرزند در گرایش‌های به اعتیاد تاثیر دارد.

رییس یکی از مراکز مشاوره در شهرکرد اظهار داشت: افراد اضطرابی و اجتنابی، احتمال بسشتری در گرایش به اعتیاد دارند.

وی گفت: روابط در سطح خانواده، بین‌فردی، کلان و فراکلان بسیار مهم است و فشار استرس درس، اضطراب‌های ناشی از امتحان باعث گرایش افراد تحصیل‌کرده به سمت و سوی مواد مخدر می‌شود.

بحرینی مصرف ریتالین در بین برخی از دانش‌آموزان، دانشجویان و افراد کنکوری را یادآور شد و تاکید کرد: این افراد فکر می‌کنند با مصرف مواد مخدر می‌توانند زمان بیشتری برای درس خواندن و موفقیت داشته باشند.

وی افزود: براساس نتایج پژوهش‌ها میانگین سن اعتیاد ۱۲ تا ۱۸ سالگی است و پژوهش‌ها نشان می‌دهد از هر ۱۰ معتاد، ۹ نفر آنان قبل از ۱۸ سالگی یک بار مواد مخدر را تجربه کرده‌اند و از هر ۲ فرد سیگاری مرد، یکی از آنها ۱۰۰ درصد گرایش به اعتیاد و مصرف مواد مخدر دارد.

رییس یکی از مراکز مشاوره در شهرکرد تصریح کرد: حوزه فضای مجازی بسیار گسترده است و افراد وقت زیادی می‌گذارند و متاسفانه برخی سلبریتی‌ها هم به نوعی مصرف سیگار را ترویج می‌کنند.

وی یادآور شد: جامعه به سمت مُدرنیزه شدن قرار دارد و باید بیشتر تمرکز روی روابط بین‌فردی داشته باشیم زیرا هر جا ارتباط معیوب و ناکافی بود، نتیجه گرایش افراد به سمت و سوی اعتیار بیشتر است.

بحرینی استفاده از توان نیروهای متخصص برای فعالیت در فضای مجازی با هدف اطلاع‌رسانی، آگاهی‌سازی و پیشگیری از شیوع مواد مخدر را ضروری دانست و اظهار داشت: در برنامه‌ریزی، شاخص‌های خُرد، کلان و فراکلان وجود دارد که در حوزه مبارزه با مواد مخدر باید به این شاخص‌ها در سطح خانواده، شهرستانی و استانی توجه شود.

وی گفت: سال گذشته پژوهش "ارزیابی اثربخشی سه روش پیشگیری از سوءمصرف مواد، مبتنی بر رویکرد نشر اطلاعات بر تغییر نگرش به اعتیاد بین دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهرکرد" انجام شد که در این پژوهش آموزش‌های مهارت زندگی ارائه و به بعضی افراد پوستر و فیلم داده شد.

بحرینی افزود: فعالیت در سه حوزه آموزش رسمی، غیررسمی و مستمر ضمنی در کاهش گرایش افراد به اعتیاد نقش دارد.

بحرینی تصریح کرد: آموزش مهارت زندگی، مدرسه، گروه درمانی، اجتماع درمانی، مذهب درمانی از راهکارهای مهم در کاهش گرایش افراد به سمت و سوی مواد مخدر و اعتیاد است که باید پایدار، مبتنی بر مشارکت با مردم و بومی باشد.