دی‌ان‌ای هزار و ۲۰۰ حشره در چای کیسه‌ای؛ سرنخی از اسرار اکوسیستم‌ها

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری «زی‌ام‌ئی‌ ساینس» (zmescience.com)، برای بسیاری از افراد، دیدن یک مگس مرده در فنجان چای تجربه بسیار بدی است اما بنا بر یک پژوهش جدید، برگ‌های درون کیسه‌های چای (تی‌بگ) پیش از برداشت و انتقال به فروشگاه، احتمالا با هزاران حشره برخورد داشته‌اند و دانشمندان هنوز می‌توانند از طریق آنالیز ذرات ریز دی‌ان‌ای با شیوه‌ موسوم به «دی‌ان‌ای محیطی» (eDNA)، مدارکی از این مساله (برخورد برگ چای با حشرات) بیابند.

بر اساس نتایج یک تحقیق اخیر با استفاده از این روش، آثاری از دی‌ان‌ای بیش از یک هزار و ۲۰۰ گونه از بندپایان در انواع چای از جمله بابونه و نعناع یافت شده است اما نباید از این مساله نگران شد بلکه برعکس حضور غنی دی‌ان‌ای حشرات در چای نشانه خوبی است از اینکه حشره‌کش‌ استفاده نشده و مصرف چای ایمن است.

بیش از ۹۹.۹۹۹ درصد از دی‌ان‌ای موجود در چای از منشاء گیاهی است و تنها بخش بسیار اندکی مربوط به حشرات است؛ بنابراین هنوز در حال نوشیدن چای هستید نه دمنوش حشرات! اما نکته این نیست بلکه مساله اینجاست که حتی همین میزان اندک دی‌ان‌ای حشرات نیز کافی است تا اطلاعات خوبی درباره سلامتی اکوسیستم‌های منشاء چای و نیز مسیر پیچیده انتقال در زنجیره تامین جهانی در اختیار دانشمندان قرار دهد.

این مساله حرف‌های زیادی درباره قدرت روش آنالیز دی‌ان‌ی محیطی (eDNA) و ظرفیت بالقوه آن برای تقویت پژوهش‌های میدانی در حوزه بیولوژی دارد.

بیولوژیست‌ها بجای دوره افتادن و تلاش برای به دام انداختن حشرات در اطراف و اکناف و جهان، می‌توانند به سادگی در آزمایشگاه خود بنشینند و صرفا با نگاه کردن به «دی ان ای محیطی» گیاهان مختلف مانند برگ چای، به همان نتایج برسند.

در این مورد خاص، کار دشوار و زمان‌بر تحقیق میدانی برای جمع‌آوری نمونه‌های محیطی، توسط شرکت‌های تولید و توزیع چای انجام شده است.

پژوهشگران دانشگاه «ترایر» (Trier) در کشور آلمان با همین روش و بررسی برگ‌های چای تولید کشورهای مختلف به بررسی اکوسیستم‌های مختلف در جهان پرداخته‌اند. تحلیل و آنالیز دی‌ان‌ای محیطی از نمونه‌های گیاهی قدیمی مربوط به چند دهه پیش نیز می‌تواند اطلاعاتی درباره جمعیت حشرات در گذشته و همچنین به منظور مقایسه آنها با زمان حاضر فراهم سازد. 

مقایسه نمونه‌های گیاهی قدیمی و جدید می‌تواند مشخص کند که کدام مناطق جهان بیشتر دچار مشکل هستند و کمک بیشتری نیاز دارند و از این طریق به بهبود تلاش‌های حفاظت از محیط زیست یاری برساند.