جنگ اوکراین و معمای اجباری شدن خدمت سربازی در اروپا

به گزارش روز سه شنبه ایرنا به نقل از یورونیوز، در سراسر قاره اروپا، خدمت سربازی تقریبا امر منسوخ شده ای است.

از مدت ها قبل، سیاستگذاران می خواستند ارتش هایشان تنها با حرفه ای ها سر و کار داشته باشند. در حالی که غرب بالکان تقریبا برای نیم قرن شاهد هیچ گونه درگیری ای نبود، ارتش های بزرگ متشکل از صدها هزار نیروی ذخیره نه تنها منسوخ بلکه گران و پرهزینه به نظر می رسید.

انگلیس در سال ۱۹۶۳ خدمت سربازی را لغو کرد. بلژیک این کار را در سال ۱۹۹۲ انجام داد.

اما بین سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۱، بخش وسیعی از اروپا این خدمت ملی را کنار گذاشت. تنها دانمارک، استونی، فنلاند، قبرس، یونان، اتریش و سوئیس هرگز خدمت سربازی را منسوخ نکردند. هرچند از شدت بخشی از قوانین کاسته شد به طوری که وین در سال ۲۰۰۶ خدمت سربازی را به شش ماه کاهش داد.

در این بین، ضمیمه کردن کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴، اولین شوکی بود که برخی دولت های اروپایی را به اندیشیدن به خدمت سربازی واداشت.

اوکراین خدمت اجباری را در سال ۲۰۱۴ بازگرداند که به این کشور امکان دارد در جنگ کنونی اش با روسیه، ارتش بزرگی از حرفه ای ها و نیروهای ذخیره را بسیج کند.

در سال ۲۰۱۵، لیتوانی تا حدی خدمت سربازی را دوباره برقرار کرد و نروژ اولین کشور اروپایی بود که خدمت سربازی اجباری برای زنان به اجرا گذاشت. دو سال بعد، سوئد این طرح را دوباره تحمیل کرد.

اما حمله روسیه به اوکراین، زمینه بازنگری در این مساله را در میان کشورهای اروپایی فراهم کرد.

لتونی اولین کشوری بود که دست به کار شد. اوایل ماه جاری میلادی، وزارت دفاع لتونی اعلام کرد که مردان ۱۸ تا ۲۷ سال موظفند ۱۱ ماه خدمت سربازی را تکمیل کنند.

ممکن است سایر کشورهای اروپایی نیز از این طرح پیروی کنند. در ماه آوریل (فروردین)، وزارت دفاع هلند مطالعه ای را در مورد معرفی خدمت اجباری به سبک اسکاندیناوی کلید زد از بیم آنکه یک چهارم از پست های نظامی ممکن است خالی بمانند.

لهستان نیز یک سیستم جدید خدمت نظامی عمومی داوطلبانه با حقوق را معرفی کرد.

در رومانی، وزارت دفاع پیش نویس قانونی را ارائه داد که شهروندان مقیم خارج از این کشور را مجاب می کند در صورت وضعیت اضطراری یا جنگ، ظرف ۱۵ روز برای خدمت اجباری به کشورشان بازگردند.

اما همه بدین گونه عمل نکرده اند. پرتغال بازگرداندن خدمت سربازی اجباری را منتفی دانسته است. همچنین به نظر می رسد این مساله در اسپانیا، ایتالیا و بلژیک مورد توجه قرار ندارد.

در آلمان که خدمت اجباری در سال ۲۰۱۱ به حال تعلیق درآمد، سیاستمداران از طیف های مختلف در مورد اجرای مجدد آن پیشنهاداتی دارند.

اما جدای از میهن پرستی، وحدت ملی و در کشورهایی چون فرانسه یافتن کاری برای جوانان بیکار، نگرانی این است که آیا اروپایی ها برای رویارویی با خطرات جدید آمادگی دارند.

بین سال های ۱۹۹۹ تا ۲۰۲۱، مجموع بودجه دفاعی اتحادیه اروپا تنها به میزان ۲۰ درصد افزایش یافت. این رقم در مدت مشابه برای آمریکا ۶۶ درصد، برای روسیه ۲۹۲ درصد و برای چین ۵۹۲ درصد بود.

یورونیوز در ادامه این گزارش آورد: برای کشورهای نزدیک به روسیه، تهدید مسکو محسوس تر است. با این حال، در سراسر اروپا ارتش با مشکل پرسنل دست به گریبان است. به عنوان نمونه، ارتش هلند در حال حاضر حدود ۹ هزار پست خالی دارد که تقریبا یک چهارم مجموع پست های این کشور است.

در این میان، تقریبا تمام خدمات سربازی که اوایل سال های ۲۰۱۰ دوباره معرفی شدند، به سمت داوطلب بودن گرایش داشتند. در اصل، اکثرشان به شکلی که بودند، جهانی نیستند و بحث هایی درمورد اجباری بودن یا نبودنشان وجود دارد.