خطر «رکود اقتصادی» آمریکا برای آمریکای لاتین چگونه خواهد بود؟

به گزارش روز شنبه ایرنا از تارنمای اسپوتنیک موندو،  کارشناسان معتقدند کاهش تجارت خارجی، افزایش قیمت محصولات و خدمات و ایجاد مشکلات در پرداخت بدهی‌های خارجی از جمله آسیب‌هایی است که آمریکای لاتین به دلیل رکود اقتصادی که ایالات متحده با آن مواجه است، متحمل خواهد شد.

علائم بیماری آمریکا اگرچه در سراسر جهان احساس خواهد شد، آثار این مسئله در کشورهای آمریکای لاتین به دلیل نزدیکی جغرافیایی، سطح بالای تجارت بین دو منطقه و ارتباط نزدیک دلار با سایر ارزهای این قاره محسوس‌تر خواهد بود.

«وزارت بازرگانی» آمریکا در ۲۸ ژوئیه (ششم مرداد) گزارش داد که تولید ناخالص داخلی این کشور ۰.۹ درصد در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۲ میلادی کاهش یافته و به کاهش ۱.۶ درصدی سه ماهه نخست سال جاری میلادی اضافه شده است. این امر بیانگر «رکود فنی» اقتصاد آمریکا است. نکته حائز اهمیت اینکه رکود فنی، یک رکود واقعی نیست و بررسی سیر تحول سایر شاخص‌ها همچون اشتغال و مصرف نیاز است. با این حال، خطر بحران اقتصادی به معنای واقعی وجود دارد.  

معضل تورم نیز برای آمریکایی‌ها مشکل‌ساز شده است. حدود چند هفته پیش، نرخ تورم سالانه در این کشور به ۹.۱ درصد رسید که بالاترین نرخ تورم در ۴۰ سال گذشته بود. برای آخرین بار در دهه ۱۹۸۰، نرخ تورم در آمریکا به این سطوح رسید و پیامد مستقیم آن، رکود عمیق در این کشور بود. به دنبال انقلاب اسلامی ایران و افزایش قیمت نفت خام در کشورهای تولیدکننده اوپک در دهه ۱۹۸۰، بحران انرژی در جهان رخ داد و اکنون، جنگ اوکراین موجب شده تا قیمت سوخت در سطوح بالا قرار گرفته و کمبود انرژی به یک خطر واقعی تبدیل شود.  

اگر چه اوپک در سال ۱۹۷۳ همزمان با تحریم اسرائیل، صادرات نفت خام را تنها به ایالات متحده و هلند ممنوع کرد اما کاهش ۳۰ درصدی عرضه باعث ایجاد یک مارپیچ تورمی جهانی و رکود اقتصادی شد که تا آن زمان سابقه نداشت و تا اوایل ۱۹۸۰ نیز ادامه داشت.

«آمریکا عطسه می‌کند و ما در آمریکای لاتین سرما می‌خوریم»

«رودریگو آگیلا» تحلیلگر مالی شیلیایی می‌گوید: ایالات متحده کاپیتانی است که کشتی اقتصادی آمریکای لاتین را هدایت می‌کند و به همین دلیل است که وضعیت آسان نخواهد بود. ما آثار رکود اقتصادی آمریکا را در اقتصاد محلی خود تجربه خواهیم کرد و این مسئله به شکل بیکاری احساس خواهد شد. وی تاکید کرد: به طور خلاصه می‌توان گفت ایالات متحده عطسه می‌کند و ما در آمریکای لاتین سرما می‌خوریم.

«ایراسِما آندرس داگنینی» اقتصاددان دانشگاه متروپولیتانا مکزیک خاطر نشان می‌کند: آثار رکود اقتصادی ایالات متحده بیش از هر چیز بر آن دسته کشورهای منطقه رخ خواهد داد که در زمینه تولید، نفت و مواد غذایی، روابط تجاری نزدیکی با آمریکا دارند. مکزیک یکی از این کشورها است.

این کارشناس تاکید می‌کند یکی دیگر از کشورهای آسیب دیده احتمالا کلمبیا است. واردات عمده آمریکا از کلمبیا، نفت خام، روغن و قهوه را شامل می‌شود.

داگنینی می‌افزاید: در اکوادور روابط تجاری از نظر ارزش کمتر است اما اهمیت آن به دلیل تامین مواد غذایی برجسته است. شیلی کشور دیگری است که می‌تواند تحت تاثیر قرار بگیرد چرا که آمریکایی‌ها خریداران مواد غذایی همچون ماهی قزل‌آلا و گوشت این کشور هستند.

جنگ اوکراین و تحریم‌های غرب علیه روسیه در پنج ماه گذشته، به سود صنعت انرژی مکزیک تمام شده است و این کشور ۷۲ درصد تولید نفت خام و نفت کوره خود را به پالایشگاه‌های آمریکا اختصاص داده است. به این ترتیب، رکود اقتصادی در همسایه شمالی مکزیک، به ضرر این کشور خواهد بود.

به نوشته بی‌بی‌سی موندو، «خوسه لوئیس دِ لا کروز» مدیر «موسسه صنعتی و رشد اقتصادی مکزیک» (IDIC) معتقد است بدترین سناریوی اقتصاد آمریکا، تضعیف مصرف داخلی و همچنین سرمایه‌گذاری خصوصی است و به دنبال آن، شرکای تجاری همچون مکزیک نیز متضرر می‌شوند.  

وی با بیان اینکه «موج گسترده‌ای به دنبال تحت تاثیر قرار گرفتن تجارت خارجی ایجاد می‌شود» می‌افزاید: یکی دیگر از «شاخص‌های انتقال» پیامدهای رکود آمریکا به خارج از کشور، تضعیف جریان پول ایالات متحده است.  

آمریکای لاتین نه تنها در معرض فرار سرمایه به سمت آمریکا قرار دارد بلکه به طور همزمان، این امر بر صادرات کشورهای آمریکای لاتین به بازار آمریکا تاثیر گذاشته و منبع درآمد مهمی از این منطقه را کاهش می‌دهد.

بدهی به دلار، نمره منفی برای اقتصاد کشورهای آمریکای لاتین

بدهی بالای کشورهای آمریکای لاتین به دلار، نگرانی دیگر تحلیلگران است. نرخ بالای بهره نه فقط در آمریکا بلکه در بسیاری از مناطق آمریکای لاتین به شدت تاثیرگذار بوده و این مسئله می‌تواند مشکلاتی در پرداخت بدهی‌ها ایجاد کند.

داگنینی تاکید می‌کند چشم‌انداز تقریبا برای کل منطقه تاریک به نظر می‌رسد و در میانه مشکلاتی که کشورهای بدهکار با آن مواجهند، هر کشور به دلیل افزایش هزینه‌های مالی دچار مشکل خواهد شد چرا که به طور کلی، بانک‌های مرکزی نرخ بهره را افزایش می‌دهند. بنابراین هر کشوری که بدهی به دلار دارد، این امر یک نمره منفی برای اقتصاد آن است.

شدت ضربه رکود اقتصادی فنی در آمریکا با توجه به شرایط هر کشور متفاوت خواهد بود.

برخلاف اتحادیه اروپا، در آمریکای لاتین هر کشور واحد پول خود را داشته و اقتصاد منطقه از نرخ ارز یکسانی برخوردار نیست. توسعه اقتصادی شیلی ربطی به برزیل یا آرژانتین ندارد، بنابراین، اثرات رکود اقتصادی آمریکا بسته به نرخ ارز، ثبات اقتصادی و قدرت پول هر کشور آمریکای لاتین متفاوت خواهد بود.