به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، داود جاهدی وایقان از پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی دستگاه «استخراج گرمایی با ستون جاذب برای استخراج و جداسازی ترکیبات فرار و نیمه فرار از بافت جامدات» را تولید و ثبت اختراع کرده است.
وی در این باره توضیح داد: دستگاه استخراج گرمایی با ستون جاذب (Thermal extraction device with adsorbent column) یکی از تجهیزات آزمایشگاهی مرتبط به آماده سازی نمونه است که می تواند ترکیبات فرار و نیمه‌فرار ارای که پایداری دمایی را از بافت جامدات جدا کرده و روی جاذب جمع کند. هدف از ساخت این دستگاه، کاهش مصرف حلال آلی و رفع مشکل از دست رفتن ترکیبات استخراج شده و امکان ذخیره آن برای تکرار آنالیز با دستگاه کروماتوگرافی گازی است.
جاهدی، در خصوص بخش های تشکیل دهنده دستگاه و روش کار آن اظهار داشت: دستگاه استخراج گرمایی طراحی شده، متشکل از یک بخش جذب کننده و یک بخش جمع آوری کننده است؛ در بخش جمع آوری کننده از ستون حاوی جاذب استفاده شده و برای افزایش پتانسیل جذب دمای ستون حاوی جاذب، با استفاده از خنک کننده، دما کاهش می یابد.
نمونه اولیه دستگاه استخراج گرمایی برای اولین بار در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی، فن آوری و فن بازار سال ۱۳۹۷ ارائه و ارزیابی شده است. این دستگاه دارای سطح آمادگی فناوری (Technology readiness level) ۶ است و امسال به عنوان اختراع ثبت شده است.
وی در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد مشکلات برای ساخت دستگاه اظهار داشت: این دستگاه را در خانه و با ابزار ساده کارگاهی و با هزینه شخصی تهیه کردم. برخی از قطعات آن را طراحی و در ساخت آنها از امکانات کارگاهی کارگاه های موجود در سطح شهر استفاده کردم.
با توجه به اینکه امکانات کارگاهی پیشرفته تر در اختیار نداشتم، اغلب سعی کردم قطعات دستگاه از قبیل کلید و شیرهای کنترل را به آماده از بازار انتخاب و در دستگاه استفاده کنم. این مشکل باعث شد برخی قطعات که در بازار بود با سایر قطعات دستگاه هماهنگی نداشته باشد و کیفیت و کارایی دستگاه کاهش یابد.
اگر امکانات کارگاهی و مالی در اختیار داشتم می توانستم این قطعات را متناسب با سیستم دستگاه طراحی و بسازم که باعث افزایش کارایی و کیفیت دستگاه می شود. حتی برای تهیه یک قطعه کوچک، چند بار به بازار رفتم و قطعه مناسب نیافتم. در نهایت مجبور شدم یک بخش از دستگاه را تغییر دهم تا با قطعه موجود هماهنگ شود.
جاهدی ادامه داد: در ساخت این دستگاه حداقل دو بار سعی خطا کردم. دفعه اول که دستگاه را تهیه کردم، برخی بخش های دستگاه کارایی خوبی نداشت و مجبور شدم تغییرات اساسی در طرح ایجاد کنم. با وجود هزینه ها ناراحت نبودم؛ چون این یک روال عادی است و تمام کارخانه ها در دنیا هرینه می‌کنند و هر سال نمونه جدید و ارتقایافته محصولات خود را ارائه می کنند. دستگاه ما هم باز به ارتقای و بهبود نیاز دارد.
وی گفت: در ساخت دستگاه فوق برخی سیستم های کنترلی دقیق از قبیل ترمومتر فوق العاده حساس و فلومتر حساس نیاز بود که با توجه به مشکلات مالی امکان خرید آنها را نداشتم. امکانات کارگاهی از قبیل دستگاه تراش سی ان سی/ CNC و فضای مناسب کارگاهی هم نیاز است.
به گفته جاهدی در ساخت این دستگاه تحریم ها مانعی ایجاد نکرد؛ مواد اولیه داخل کشور موجود است. با بهره گیری از امکانات داخل کشور می توان این دستگاه را به صورت بهینه شده صنعتی تهیه کرد. تنها مشکل گرانی مواد اولیه است؛ با وجود قیمت تمام شده این محصول نسبت به نمونه مشابه خارجی مقرون به صرفه است.
نظر شما