تجمع‌های خیابانی که بعد از درگذشت تاسف‌بار دختری جوان به نام "مهسا امینی" اواخر شهریور در تهران آغاز شد، به تدریج به شهرهای دیگر و فضاهای دانشگاهی کشیده و با آغاز سال تحصیلی جاری منجر به تعطیلی و مجازی شدن برخی کلاس‌ها شد.
این تجمع و اعتراض‌ها البته در مراحل بعدی به رویارویی خشونت‌بار و شهادت شماری از نیروهای انتظامی و بسیجیان انجامید و در دانشگاه‌ها نیز هر چند ابتدا با رعایت نسبی چارچوب‌ها به وقوع پیوست در ادامه با سوءاستفاده برخی عوامل خارجی به زمینه‌ای برای رفتارهای هنجارشکنانه تبدیل شد و برخی حوادث مانند حادثه یکشنبه ۱۰ مهر دانشگاه صنعتی شریف را ثبت کرد که پیشتر در دانشگاه‌ها سابقه نداشت.
با اینکه روسای دانشگاه‌های مختلف، وزیر علوم و معاونان آن و نهاد رهبری در دانشگاه‌ها ضمن تاکید بر رعایت قوانین، اعتراض‌ها در چارچوب شئون دانشگاه‌ها را به رسمیت شناخته و در مواردی که دانشجویان بازداشت شدند، با تلاش از ادامه بازداشت آنها جلوگیری کردند و اکنون کمتر دانشگاهی دانشجوی بازداشتی دارد اما مسائل روی داده برای جلوگیری از تکرار، باید با دقت بررسی شوند.
حجت‌الاسلام رضا غلامی که این موضوع را در گفت و گو با او پیگیری کردیم، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه رشته علوم سیاسی با گرایش اندیشه سیاسی در مقطع دکتری و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رئیس موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی است. وی در کنار فعالیت های حوزوی‌دانشگاهی، به عنوان نظریه‌پرداز فرهنگی مطرح است و از جمله سوابق فرهنگی وی، می توان به عضویت در شورای عالی سازمان صدا و سیما، عضویت در هیأت امنای مجمع ناشران انقلاب اسلامی و نیز مدیریت برخی پروژه های بزرگ فرهنگی‌تربیتی اشاره کرد.
کتاب‌های تأملاتی درباره اسلام و پیشرفت (دانشگاه امام صادق، ۱۳۹۵)، م‍ان‍ی‍ف‍س‍ت روح‍ان‍ی‍ت (آفتاب توسعه، ۱۳۸۴) و اسلام و آسیب‌های اجتماعی: همراه با مطالعه موردی اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی و تشویش افکار عمومی (نشر شاهد، ۱۳۹۷) برخی از آثار مکتوب وی است. وی از دی ماه گذشته با حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان رئیس موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی منصوب شد و رئیس جشنواره فارابی نیز هست.
برخی نخبگان علمی مرجعیت خود را از دست داده‌اند
وی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد ریشه‌های اعتراضات اخیر؛ به‌ویژه در دانشگاه‌ها اظهار داشت: گمان می‌کنم اعتراضات اخیر چندوجهی است. تجمیع برخی ناراحتی‌ها؛ اعم از اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی و کم‌توجهی مسئولان به کاهش عملی این ناراحتی‌ها به علاوه بروز برخی خطاها در حکمرانی؛ از جمله جلوگیری نکردن از افزایش شکاف اجتماعی، ریشه اعتراضات اخیر را قابل بررسی می‌کند.
غلامی ادامه داد: البته اعتراض با اغتشاش تفاوت دارد و بر اساس شواهد فراوان مداخله رسانه‌ای، مالی و مدیریتی بیگانگان در شکل‌دهی و گسترش اعتراضات و کشاندن آن به سمت خشونت و بی‌رحمی قابل انکار نیست.
رئیس موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در مورد وظایف نخبگان حوزه علوم انسانی در اعتراض‌های اخیر و میزان عمل به این وظایف نیز گفت: برخی نخبگان علمی ما تا حد زیادی مرجعیت خود را در دانشگاه‌ها از دست داده‌اند و طبیعی است چندان توان اثرگذاری ندارند.
وی افزود: اما نکته اینجاست که نه خودشان و نه نظام آموزش عالی تلاش عالمانه‌ای برای بازگرداندن جایگاه مرجعیت به نخبگان علمی ندارند. در حوادث اخیر هم بعضی استادان بیشتر نقش تماشاگر را بازی کردند و نتوانستند دانشجوهای معترض را به سمت منطق و عقلانیت سوق دهند.
نظر شما