مهمترین خطرات سال ۲۰۲۳ از اوکراین تا بحران بدهی

پژوهشگران این گزارش مدعی هستند با تکیه بر تجربه چندین ساله خود در پیش بینی مخاطرات و روندهای جهانی در شورای اطلاعات ملی جامعه اطلاعاتی ایالات متحده که وظیفه ارائه تحلیل ها و بینش های بلندمدت به رهبران این کشور را دارد، بزرگترین خطرات برای جهان در سال ۲۰۲۳ را فهرست کرده است.

از نگاه نویسنده گزارش، در سال ۲۰۲۲ انواع کووید در واقع منبع نگرانی بود، همچنین پیش بینی ها از کاهش رشد چین در کنار حمله روسیه به اوکراین و رسیدن قیمت نفت به بشکه‌ ای ۱۰۰ دلار از جمله پیش بینی هایی بودند که رخ دادند. البته قیمت ‌های انرژی در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ تا حدودی کاهش یافت. بحران کمبود مواد غذایی، تشدید مشکلات اقتصادی و افزایش بدهی کشورهای در حال توسعه نیز از دیگر موضوعات مهم برای سال گذشته بودند.

برخی از اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که بحران بدهی کشورهای با درآمد پایین و متوسط، همچون سریلانکا و پاکستان را دچار مشکل خواهد کرد. کاهش توجه ها به تعهدات اقلیمی هم در سال ۲۰۲۳ ادامه خواهد داشت ضمن آنکه به دلیل تنش‌ های فزاینده در مساله تایوان و همچنین تحریم ایالات متحده بر صادرات تراشه و نیمه‌ هادی های پیشرفته، اختلافات پکن و واشنگتن تشدید خواهد شد.

مهمترین خطرات جهان از اوکراین تا بحران بدهی

* وقوع بحران های چندگانه ناشی از جنگ اوکراین یکی از خطرات در سال آینده برآورد شده است. این خطرات شامل یک درگیری مداوم و بن بست در ادامه مسیر می شود.

تشدید تنش در صورتی رخ خواهد داد که ایالات متحده/ناتو در پاسخ به بمباران پوتین تسلیحات پیشرفته بیشتری به کیف بفرستد یا اینکه در صورت تلاش کی یف برای تصرف کریمه روسیه از سلاح های هسته ای استفاده کند؛ دلسردی اوکراین از اروپا به دلیل رکود و شکاف ایالات متحده و اتحادیه اروپا بر سر کمیت و کیفیت کمک های نظامی به کی یف از دیگر بحران ها خواهد بود.

*دیگر خطر جهانی افزایش ناامنی غذایی است که مجموعه ای از بحران ها را در آفریقا، آمریکای مرکزی و غیره ایجاد خواهد کرد. نشنال اینترست احتمال وقوع بحران غذایی در جهان را زیاد ارزیابی کرد.

* تشدید بحران بدهی کشورهای در حال توسعه از جمله خطرات بزرگ بیان شده است. برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) هشدار داده است که ۵۴ کشور با درآمد کم و متوسط از مشکلات ناشی از بدهی فراوان در رنج هستند. این کشورها ۱۸ درصد از جمعیت جهان، بیش از ۵۰ درصد از مردمی که در فقر شدید زندگی می کنند.

از طرف دیگر، شرایط مالی وخیم در اکثر کشورهای در حال توسعه، دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد تا سال ۲۰۳۰ را سخت می کند. فقر جهانی بیشتر می شود و بهبود آموزشی کمتر و کاهش توانایی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی در سال ۲۰۲۳ تجربه خواهد شد.

* مارپیچ بدهی جهان را در می نوردد. بدهی شرکت های غیرمالی ۸۸ تریلیون دلار یعنی معادل حدود ۹۸ درصد تولید ناخالص داخلی جهان است. بدهی ترکیبی دولت، شرکت ها و خانوارها نیز تا سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲ به ۲۹۰ تریلیون دلار افزایش یافته است.

* تضعیف بیشترهمکاری بین المللی برای مقابله با خطرات جهانی، از تغییرات آب و هوایی و بدهی کشورهای کمتر توسعه یافته (LDC) گرفته تا زباله های فضایی، در حال تشدید است، زیرا رقابت فزاینده قدرت های بزرگ، دستیابی به همکاری در مورد مشکلات مشترک جهانی را دشوارتر می کند.

* قطبی و تکه تکه شدن جهان در حوزه تکنولوژی ها اتفاق مهم سال ۲۰۲۳ خواهد بود. رقابت کشورهای جهان در حوزه تراشه ها موجب می شود تا کشورها برای خودکفایی کامل در نیمه هادی ها سرمایه گذاری اولیه ای تا ۱ تریلیون دلار را انجام دهند. با داغ شدن جنگ فناوری چین و آمریکا، پکن به بسیاری از محصولات خارجی دسترسی نخواهد داشت. این امر پایبندی به استانداردهای جهانی را تضعیف می کند.

* وخیم تر شدن تاثیرات تغییر آب و هوا از دیگر خطراتی است که باید در سال آینده منتظر آن بود. درخواست برای حذف تدریجی سوخت ‌های فسیلی با مقاومت دولت‌های تولیدکننده نفت روبرو می شود. دانشمندان می گویند جهان به زودی به افزایش ۱.۵ تا ۲.۲ درجه سانتیگراد دمای کره زمین می رسد مگر اینکه کشورها به کاهش ۴۳ درصدی در انتشار گازهای گلخانه ای متعهد شوند.

آب و هوای گرمتر به معنای خشکسالی ها و سیل های شدیدتر و همچنین تغییرات خطرناک در الگوهای بارندگی است که عملکرد کشاورزی را مختل خواهد کرد.

* با وجود نشست ماه نوامبر روسای جمهوری چین و آمریکا، تشدید تنش این دو کشور در سال ۲۰۲۳ با احتمال زیاد مطرح است. پکن و واشنگتن هنوز اختلافات اساسی در مورد تایوان، قوانین و استانداردهای فناوری، تجارت، حقوق بشر و تنش های جغرافیایی در دریاهای چین جنوبی و شرقی وجود دارد.

* آزمایش های موشکی گوناگون و بی وقفه پیونگ یانگ به چالشی بزرگ و خطرناک در شبه جزیره کره تبدیل شده است. کره شمالی در سال گذشته ۸۶ آزمایش انجام داد. دستور کار کره شمالی بر ایجاد یک زرادخانه قابل اتکا برای وارد کردن ضربه دوم استوار است.

دولت‌های آمریکا و کره جنوبی پیش از این هشدار داده‌اند، که کره شمالی خود را برای انجام هفتمین آزمایش هسته‌ای آماده می کند.