بودجه چاپ مقالات در نشریات بین المللی را باید تامین کنیم

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، پیمان صالحی امروز (پنجشنبه) در بیست و سومین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده به بودجه‌های بخش پژوهش و فناوری کشورهای مختلف اشاره کرد و اظهار داشت: سهم بودجه تحقیق توسعه از تولید ناخالص ملی در سنگاپور ۱.۹ درصد، در رژیم صهیونیستی ۵.۴ درصد، در عربستان ۵۲ صدم درصد، در آلمان ۳.۱۴ و در ژاپن ۳.۲۶ است، در ایران هم این سهم ۵۹ صدم درصد و کمتر از نیم درصد از کل ناخالص داخلی است.

وی به گزارش بانک جهانی اشاره کرد و اظهار داشت: بر اساس این گزارش شیب صعودی افزایش سهم تحقیق و توسعه موجب افزایش فناوری شده است.

رئیس ستاد ملی هفته پژوهش و فناوری درمورد اهمیت کمک های مالی به دانشگاه های مختلف گفت: در سال گذشته میلادی، ۵۳ میلیارد دلار به دانشگاه هاروارد و ۳۷ میلیارد دلار به دانشگاه استنفورد کمک مالی شده است. در حالیکه بحث وقف در سنت و تاریخ ما ریشه دار است، هنوز کمک های مالی به دانشگاه ها و بخش پژوهش و فناوری خیلی جدی نیست.

صالحی با یادآوری تفاوت منابع مالی و کمک مالی به دانشگاه های استنفورد و ام آی تی آمریکا خاطرنشان کرد: اکنون که فصل تنظیم و تدوین بودجه است، باید منابع را دقیق تر ببینیم و درخواست کنیم.

وی در مقایسه ای در مورد رتبه علمی ایران توصیح داد: رتبه علمی ایران بر اساس تعداد مقالاتی که از ابران در اسکوپوس سال ۱۹۹۶نمایه می شده، رتبه ۵۶ بوده است ولی در سال ۲۰۲۱ به رتبه ۱۵ رسیده ایم، البته ارتقای رتبه در مراحل بالاتر دشوارتر است.

معاون پژوهشی وزارت علوم به تعداد مقالات ایران در سال ۱۹۹۶ اشاره کرد و گفت: تعداد مقالات ابران در این سال ۸۴۱ مقاله نمایه شده در اسکوپوس بوده که در سال ۲۰۲۱ به ۷۷ هزار مقاله رسید.

صالحی با یادآوری بودجه پژوهشی کشورهای مختلف اظهار داشت: به اندازه بودجه پژوهش یک کشور در حال توسعه، روی وزارت علوم سرمایه گذاری کردیم، ولی به این دستاوردها از جهت رتبه های علمی رسیدیم شاهکار پژوهشگران است.

وی تاکید کرد: البته بعضی کشورهای منطقه روند صعودی را در تولید علم دارند؛ ولی ما ثابت مانده ایم.

دبیر کل شورای عالی عتف تصریح کرد: دانشگاه های برتر جهان آنهایی هستند که در زمینه بین المللی سرمایه گذاری و تبادل استاد و دانشجو فعالیت دارند، اگرچه ۳۵ درصد از ۷۷ هزار مقاله چاپ شده ایران در سطح بین المللی در سال ۲۰۲۱ با همکاری همکاران خارجی و بین المللی بوده است.

ضرورت تامین بودجه چاپ مقالات در نشریات بین المللی

معاون وزیر علوم به اقدام برخی ناشران بزرگ دنیا برای دسترسی باز کردن نشریات به ازای پرداخت هزینه در سال ۲۰۲۲ اشاره کرد و ادامه داد: این اقدام به دلیل همه گیری کرونا فعلا عقب افتاد ولی تا سه سال یا پنج سال دیگر به ازای چاپ هر مقاله نویسنده باید پول بدهد.

صالحی تصریح کرد: اگر منابع مالی چاپ مقالات را در نشریات جهان تامین نکنیم تا پنج سال دیگر نمی توانیم مقاله چاپ کنیم.

وی با تاکید بر اهمیت ثبت اختراع گفت: هدف از ثبت اختراع باید رسیدن به فناوری باشد.

وی بر اهمیت گسترش زبان فارسی در عرصه بین المللی تاکید کرد و ادامه داد: بهترین راه برای گسترش زبان فارسی، بین المللی کردن نشریات ایرانی است که مقام رهبری هم روی این امر تاکید دارند، به همین دلیل سیاست ما نمایه سازی نشریات فارسی است. برای این هدف نشریات را در پایگاه دوآج/doaj نمایه کردیم. زبان فارسی در ۸۰ زبان موجود در این سایت زبان یازدهم است. همچنین قصد داریم نشریات فارسی ببشتری را در اسکوپوس و وب او ساینس نمایه کنیم.

نمایه شدن ۲۰ مجله طی یک سال

معاون پژوهشی وزارت علوم همچنین درمورد نمایه شدن نشریات گفت: از ابتدای نمایه سازی مجلات یعنی حدود ۴۰ سال تا سال گذشته ۱۰۱ مجله در اسکوپوس نمایه شده بود؛ ولی در سال گذشته و فقط یک سال ۲۰ مجله نمایه شده که از این تعداد ۲ مجله فارسی است و این موجب تقویت جایگاه زبان فارسی در سطح بین المللی هم می شود.

صالحی با تاکید بر اهمیت شرکت در فرصت مطالعات داخل اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب هم از این طرح حمایت کردند، در سال ۱۴۰۱ حدود ۶۹۱ عضو هیات علمی از این طرح استقبال کردند.

وی در مورد آمار قراردادهای ارتباط با صنعت نیز خاطرنشان کرد: مجموع مبلغ قراردادهای ارتباط با صنفت ور سال جاری به ۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسیده است که الیته باید افزایش یابد.

معاون وزیر علوم به ماده ۱۱ قانون جهش دانش بنیان یادآور شد: با کمک این ماده می توان ارتباط با صنعت و جامعه را قوت بخشید.
رؤیت پذیری ضروری است.

صالحی با تاکید بر اهمیت رویت پذیری دستاوردهای پژوهشگران و فناوران نیز گفت: هر کاری در زمینه فناوری انجام می شود، باید به اطلاع عموم برسد و رویت پذیر شود. امروز حدود ۲۵ سایت وجود دارد که حتی اگر یک مقاله چاپ می شود، نویسنده می تواند گزارشی از ان در سایت ها بدهد. صالحی گفت: ما در رویت پذیری به شدت مشکل داریم، به زودی کارگاه های آموزشی در این زمینه در وزارت علوم بر گزار می کنیم.

گزارشی از روند انتخاب پژوهشگران و فناوران برگزیده کشوری

رئیس ستاد ملی هفته پژوهش همچنین درمورد انتخاب برترین پژوهشگران و فناوران اظهار داشت: آیین نامه ای برای تجلیل از این پژوهشگران و فناوران داریم که امسال روزآمد شد، ۲۸۵ نفر از مجموعه های آموزشی عالی و از وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت و دیگر دستگاه های اجرایی معرفی و طی جلساتی افراد برگزیده معرفی شدند.

صالحی تصریح کرد: همچنین امسال برترین فناوران، استانداران حامی پژوهش و فناوری، انجمن های علمی و نشریات برگزیده نیز مشخص و معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، هفته پژوهش و فناوری ۱۴۰۱مانند سال‌های گذشته ابتدا در سطح استانی از ۱۲ تا ۱۷ آذر و هفته ملی از ۱۹ تا ۲۵ آذر برگزار شد.

اسامی روزهای هفته پژوهش شامل شنبه ۱۹ آذر؛ جهاد تبیین و دستاوردهای علمی و فناوری، ۲۰ آذر؛ مدرسه و آینده‌سازان خلاق، ۲۱ آذر؛ علوم انسانی و علوم پایه - ارکان اقتصاد دانش‌بنیان، ۲۲ آذر؛ دانشگاه، مبدا تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین، ۲۳ آذر؛ پژوهش و فناوری، بنیان مرجعیت و دیپلماسی علمی، ۲۴ آذر؛ دانشمندان و سرآمدان علم؛ پیشران پژوهش و فناوری بود.

همزمان با این هفته سه نمایشگاه شامل بیست‌وسومین نمایشگاه پژوهش، فناوری و فن‌بازار، دهمین دوره نمایشگاه ایران‌ساخت و چهارمین دوره نمایشگاه تستا در محل دائم نمایشگاه بین‌المللی با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد وابسته به آموزش عالی و دیگر نهادها از جمله جهاد دانشگاهی و دانشگاه آزاد اسلامی برپا شد.