توافق کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای یکپارجه سازی بازار برق

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، به نقل از رسانه های آسیای مرکزی، کمیسیون اقتصادی اوراسیا (EEC) گزارش داد، سران دولت های کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) ایجاد یک چارچوب نظارتی برای بازار مشترک برق را تصویب کردند.

بر این اساس در جریان نشست شورای بین دولتی اوراسیا در آلماتی، قوانین دسترسی به خدمات انتقال بین ایالتی انرژی الکتریکی تصویب شد.

در بیانیه آمده است: کشورهای عضو «قوانین دسترسی بدون تبعیض به ترانزیت برق را هنگام تجارت آن در بازار مشترک برق اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همچنین شرایط لازم برای عملکرد قابل اعتماد بازارهای ملی برق را فراهم می‌کنند.»

این مقررات از ۱ ژانویه سال ۲۰۲۵ لازم الاجرا می شود. همزمان قوانین تجارت متقابل برق، تعیین و توزیع ظرفیت خطوط انتقال بین ایالتی و تبادل اطلاعات در بازار مشترک برق اعمال می شود.

کمیسیون اقتصادی اوراسیا (EEC) مطمئن است که با فعال شدن این اقدامات، عملکرد بازار مشترک برق آغاز می شود که در درجه اول بر "بهبود امنیت انرژی و قابلیت اطمینان" مجتمع های برق کشورهای EAEU تأثیر می گذارد.

به گزارش ایرنا، «دالر جمعه» وزیر انرژی و منابع آب تاجیکستان هفته گذشته در مصاحبه مطبوعاتی با رسانه های محلی تصریح کرده بود که سیستم برق تاجیکستان برای عملیات شبکه یکپارچه برق آسیای مرکزی کاملا آماده است.

سالهای پیش ازبکستان به عنوان منبع مهم تامین انرژی آسیای میانه رسما از شبکه برق منطقه ای دوران اتحاد جماهیر شوروی خارج و بدین ترتیب این شبکه یکپارچه انرژی منحل شد.

مقامات تاجیکستان در آن زمان از تصمیم ازبکستان به عنوان تلاشی برای فشار بر همسایگان انتقاد کردند. اقدام ازبکستان قرقیزستان و تاجیکستان را در ماه های زمستان با کمبود شدید برق مواجه کرد.

موقعیت جغرافیایی ازبکستان آن را به یکی از مهمترین اعضای سیستم یکپارچه تبدیل کرده است، زیرا برق بسیاری از مناطق در قرقیزستان و تاجیکستان از طریق خطوط برقی که از قلمرو ازبکستان عبور می کردند، تامین می شد.

پس از راه اندازی تأسیسات جدید بهره برداری، اکنون تاجیکستان تقریباً به طور کامل نیازهای سالانه خود را در زمینه برق برآورده می کند.

به گفته وزارت انرژی و منابع آب تاجیکستان سیستم برق تاجیکستان برای عملیات موازی با شبکه یکپارچه برق آسیای مرکزی کاملاً آماده است. طبق گزارش ها، تاجیکستان آماده تامین برق کشورهای همسایه است.

بانک توسعه آسیایی هفته گذشته اعلام کرد که زیرساخت های فرامرزی تاجیکستان نقش مهمی در تجارت و تامین انرژی آسیای مرکزی ایفا می کند، زیرا با همه کشورهای همسایه در ارتباط است و پاکترین انرژی را دارد.

به گزارش ایرنا بانک توسعه آسیایی، در بررسی تجزیه و تحلیل چشم انداز انرژی تا سال ۲۰۳۰ در کشورهای عضو برنامه همکاری اقتصادی منطقه ای(CAREC) خاطرنشان می کند تاجیکستان با داشتن توانمندی های ویژه در منابع انرژی برق آبی در حال برنامه ریزی برای توسعه است و قابلیت صادرات برق به آسیای مرکزی و همچنین افغانستان و پاکستان از طریق پروژه انتقال و تجارت برق آسیای مرکزی – آسیای جنوبی (CASA-۱۰۰۰) را دارد.

در عین حال این گزارش می‌گوید که وضعیت نامشخص سیاسی در افغانستان که تاجیکستان از طریق آن برق خود را انتقال خواهد داد، پیش‌بینی در مورد زمان و اینکه پروژه CASA-۱۰۰۰ را می‌توان با موفقیت به بهره‌برداری رساند، دشوار کرده است.

گزارش ها حاکی از آن است که تاجیکستان در سال ۲۰۱۸ شروع به صادرات برق به ازبکستان از طریق خط ۵۰۰ کیلوولت کرد.

تاجیکستان برای اتصال مجدد به سامانه انتقال انرژی آسیای مرکزی(CAPS) برای همگام سازی سامانه ها و گسترش تجارت منطقه ای در بخش انرژی از بانک توسعه آسیایی حمایت مالی دریافت کرده است.

تاجیکستان از طریق چهار خط انتقال برق به سیستم برق ازبکستان، از طریق سه خط به سیستم برق قرقیزستان و از طریق دو خط به سیستم برق افغانستان دسترسی دارد.

به گفته شرکت برق دولتی تاجیکستان، این کشور برق را به استان های شمالی افغانستان (در تمام طول سال) و همسایه ازبکستان (فقط در دوره بهار و تابستان) تامین می کند.