بانک توسعه آسیا: آسیای مرکزی در معرض کمبود جدی آب است

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، بانک توسعه اوراسیا (EDB) در گزارشی با عنوان «امنیت غذایی و بازگشایی پتانسیل های کشاورزی و صنعتی منطقه اوراسیا» با اعلام این مطلب نوشت: برای کشورهای آسیای مرکزی، منبع اصلی محدودیت های ساختاری کمبود منابع آب است. در آینده، کمبود در کشورهای خشک نه تنها افزایش می یابد بلکه امکان گسترش زمین های کشاورزی را محدود می کند.

براساس این گزارش بانک توسعه اوراسیا(EADB) در صورت عدم همکاری منطقه ای کافی، تا سال ۲۰۵۰ کشورهای آسیای مرکزی ممکن است با کمبود آب برای آبیاری مواجه شوند.

به گفته کارشناسان این بانک، اقتصاد کشورهای آسیای مرکزی با سطح بالای تقاضای انرژی و آب در اقتصاد و در درجه اول کشاورزی و صنعت مشخص می شود. راه حل مساله امنیت غذایی ارتباط تنگاتنگی با افزایش اثربخشی مدیریت مجتمع آب-انرژی آسیای مرکزی و استفاده از فناوری صرفه جویی در رطوبت دارد.

این گزارش می افزاید توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی در حوزه دریای آرال مدت‌هاست که در شرایط کاهش منابع آبی ادامه دارد و این وضعیت مسیر اصلی روابط بین‌دولتی را بین کشورهای منطقه تعیین می‌کند. کمبود آب در منطقه بیشتر به عدم ساماندهی مصرف آب در کشاورزی و صنعت و نیز وضعیت نامناسب زیرساخت های اقتصاد آب و کمبود بودجه برای توسعه و خدمات فنی آن مربوط می شود.

به طور کلی، مصرف آب سرانه جمعیت نسبت به دوران شوروی به نصف کاهش یافته است برای مثال از ۳۵۰۰ مترمکعب به ۱۵۴۰.۷ مترمکعب در سال ۲۰۱۸.

براساس اطلاعات سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(فائو)، «سرانه منابع آبی کشورهای آسیای مرکزی (مساحت ۲.۳ هزار مترمکعب) کافی است. مشکل کمبود نیست، بلکه استفاده نابخردانه است.»

براساس گزارش های فائو، کشورهای آسیای مرکزی جزو ۱۰ مصرف کننده برتر آب در جهان هستند: ترکمنستان (۵۳۱۹ مترمکعب در سال)، قزاقستان(۲۳۴۵ مترمکعب در سال)، ازبکستان (۲۲۹۵ مترمکعب در سال)، قرقیزستان (۱۹۸۹ متر مکعب در سال، تاجیکستان (۱۸۹۵ متر مکعب در سال). همچنین در کشورهای آسیای مرکزی ۲.۵ تا ۳ برابر بیشتر از کشورهای توسعه یافته آب برای تولید محصولات کشاورزی مصرف می شود.

امروزه ۹۲ درصد از آب مصرفی در تاجیکستان برای نیازهای کشاورزی و انرژی و ۴ درصد برای صنعت و آب و برق مصرف می شود. در عین حال مشکل آب آشامیدنی در تاجیکستان نیز وجود دارد. حدود ۶۸ درصد از جمعیت به تامین آب متمرکز دسترسی ندارند. حدود ۳۰ درصد از شبکه های آبرسانی کشور کار نمی کنند.

بانک توسعه اسیا تاکید کرده است که در صورت عدم همکاری اقتصادی منطقه ای کافی (از جمله یکپارچگی نامطلوب آب و انرژی)، در آینده تا سال ۲۰۵۰، کشورهای آسیای مرکزی ممکن است به وضعیت «کم آب» نزدیک شوند. در این گزارش آمده است: تامین ناکافی آب، توزیع نابرابر منابع آب بین کشورها و مشکلات زیست محیطی فزاینده در منطقه، نیاز به هماهنگی و یکپارچگی اقتصادی دارد.

به گزارش اسیاپلاس امروزه در بخش آب تاجیکستان ۹۲ درصد از حجم آب مصرفی برای نیازهای کشاورزی با کشاورزی آبی و انرژی و ۴ درصد برای صنعت و آب و برق مصرف می شود. در عین حال مشکلات آب آشامیدنی در تاجیکستان نیز وجود دارد. حدود ۶۸ درصد از جمعیت تاجیکستان به تامین آب متمرکز دسترسی ندارند. حدود ۳۰ درصد از شبکه های آبرسانی در جمهوری کار نمی کنند.

علاوه بر این، در تاجیکستان، به گفته کارشناسان، ۶۱ برابر بیشتر آب آبیاری برای نیازهای مرغداری ها مصرف می شود، ازبکستان ۱۰ برابر بیشتر برای دامپروری، ترکمنستان ۴۲ برابر بیشتر از چین برای کشت پنبه خام مصرف می کند.

این نتیجه گیری که آسیای مرکزی مشکل سازترین منطقه است، جایی که اتلاف وحشتناک در استفاده از منابع آبی مجاز است، توسط متخصصان دانشگاه شمال غربی A&F استان شانشی چین و کارمندان وزارت منابع آب چین نیز انجام شد. کارشناسان چینی اطمینان دارند که با استفاده خردمندانه از منابع آب و زمین در کشورهای منطقه می توان ۵۶ درصد آب را صرفه جویی و ۳۸۷ میلیون نفر را تغذیه کرد.