شکست ائتلاف برای لئوپارد

این جنگ و نحوه حمایت بین المللی اکنون به تدریج حتی به معضلی جهانی تبدیل شد تا جایی که این بار فریاد اعتراض سازمان ملل هم برای حمایت های غیرقانونی کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برای ارسال تسلیحات تهاجمی به اوکراین بلند شده است و حتی آنتونیو گوترش دبیرکل آن هشدار داده است که جهان با ادامه روند حمایت های تسلیحاتی غرب از اوکراین به سوی یک جنگ گسترده جهان حرکت می کند.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوهانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.

نیروهای روسیه سه روز پس از آن، پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) طی فرمانی از سوی پوتین موسوم به «عملیات ویژه» به اوکراین حمله کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو-کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد.

گزارش ها از این جنگ حاکی است که از آغاز آن در ۲۴ فوریه سال گذشته، واشنگتن حدود ۵۳ میلیارد دلار به کی‌یف کمک کرده است که از این میان ۳. ۸ میلیارد دلار مربوط به کمک‌های نظامی واشنگتن به اوکراین می‌شود.

آمریکا تاکنون بیش از ۷۰۰ فروند پهپاد انفجاری موسوم به "سویچ بلید" را در بسته‌های نظامی ارائه شده به نیروهای اوکراینی قرار داده است. شرکت جنرال اتمیکس آمریکا نیز پیشنهاد داده است که دو پهپاد نظامی را به قیمت «نمادین» یک دلار به اوکراین ارائه دهد، این ارقام غیر از کمک های همه جانبه ای است که همه کشورهای عضو ناتو در اختیار اوکراین قرار می دهند.

از اینرو تصمیم اخیر کشورهای ناتو برای ارسال تانک لئوپارد به اوکراین به تازگی در بالاترین سطح در سازمان ملل مورد انتقاد قرار گرفت، چون تامین سلاح های تهاجمی از اوکراین مصداق بارز نقض منشور سازمان ملل اعلام شده است، بنابراین نمایندگان سازمان های بین المللی برای اولین بار نظری مخالف با غرب پیدا کرده اند.

در هر حال این تصور که درگیری در اوکراین توسط امریکا طراحی و تحریک شده است در کل جهان بیش از پیش گسترش می‌یابد، به همین دلیل نشریه آلمانی "یونگه ولت" روز چهارشنبه در گزارشی اعتراف کرد که تلاش های غرب به ویژه ماموریت اولاف شولتس، صدراعظم آلمان برای تشکیل یک ائتلاف گسترده ای تسلیحاتی در داخل ناتو مخصوصا برای ارسال تانک لئوپارد به اوکراین به شکست انجامیده است.

هفته نامه آلمانی اشپیگل نیز در این خصوص نوشت: ائتلاف گسترده ای که در داخل ناتو شولتس را برای ارسال تانک های لئوپارد زیر فشار گذاشت و سر آخر توانست با زبان چرب و نرم لابی گران وی را به تصویب ارسال تانک ها آلمانی به اوکراین مجاب کند، حتی قبل از اعزام اولین تانک «لئوپارد» دچار تزلزل شده است.

نویسندگان اشپیگل در گزارش آخر هفته خود نوشتند: "وقتی "بوریس پیستوریوس" وزیر دفاع جدید آلمان تلاش کرد تا در یک کنفرانس تلفنی از دیگر کشورهایی که تانک لئوپارد را در اختیار دارند، تعهدات مشخصی برای تحویل تانک دریافت کند، همه آنها به بهانه ای از زیر دادن تعهد شانه خالی کردند و وزیر را تنها گذاشتند، چون نه هلند و نه حتی لهستان که با اشتیاق زائد الوصف درخواست تحویل تانک را بلا انقطاع مطرح می کردند، وقتی زمان عمل رسید از دادن تعهد برای اعلام یک افق زمانی برای ارسال تانک ها شانه خالی کردند.

اشپیگل گزارش داد، لهستان مدعی است که همچنان مایل به ارسال تانک است، اما نمی تواند قطعات یدکی لازم را تامین کند. کشور پرتغال اعلام کرده که مهمات بسیار گران است و دولت هلند هم نمی‌خواهد اصولا قولی در هیچ زمینه ای بدهد.

اگرچه فقط کانادا روز شنبه اعلام کرد که اولین هواپیما را با بار چهار «لئوپارد ۲» وعده داده شده را راهی اوکراین کرده است، اما در این وضعیت، التماس های رهبران اوکراین برای دریافت تسلیحات سنگین به طور فزاینده ای ناامید کننده می شود.

همانگونه که اشاره شد، صرف نظر از کشورهای حوزه ناتو، دیگر کشورهای جنگ نیز به تدریج به اهداف پنهان غرب به ویژه آمریکا در راه اندازی و ادامه این جنگ پی برده اند و نداهایی را که از درون ناتو برای حمایت از این جنگ بلند می شود، بی پاسخ می گذارند.

مثلا چندی پیش بود که صدراعظم آلمان برای جلب نظر رهبران آمریکای لاتین به عنوان شرکای ممتاز آلمان به آرژانتین، برزیل و شیلی سفر کرده بود تا شاید بتواند آنها را نیز برای حمایت تسلیحاتی از اوکراین به ویژه برای تامین لئوپارد تشویق و ترغیب کند.

اخبار رسانه ها از نتیجه این سفر هم نشان داد که صحبت ها، وعده ها و اظهار دوستی رهبران آنها با صدراعظم نه تنها سودی به حال اوکراین نداشت بلکه حتی مذاکرات تجاری آلمان با این کشورها و تلاش او برای راه‌اندازی توافقنامۀ تجارت آزاد اتحادیۀ اروپا با چهار کشور تشکیل دهندۀ مرکوسور – آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه هم بی حاصل بود.

در واقع او هیئت بزرگی از کارفرمایان، بازرگانان، سرمایه‌داران را با برنامۀ عملی مشخص هم برای جلب حمایت تسلیحاتی آنها از اوکراین و هم برای تشدید تجارت و واردات مواد خام در این سفر با خود همراه کرده بود تا حتی بتواند همکاری تجاری این کشورها با روسیه را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

از مصاحبۀ های قبل از پرواز شولتس به آمریکای جنوبی چنین استنباط ‌می شد که او قصد داشت آرژانتین، شیلی و برزیل را در رویارویی ناتو با روسیه شرکت دهد و آن‌ها را در ارائه کمک نظامی به اوکراین، یعنی به یکی از طرفین درگیری‌های مسلحانه تبدیل کند.

واکنش همتایان صدراعظم در حد قابل پیش‌بینی منفی بود. مثلا "آلبرتو فرناندز" رئیس‌ جمهوری آرژانتین گفت که کشورش مانند دیگر کشورهای آمریکای جنوبی «در حال بررسی موضوع ارسال سلاح» به اوکراین نیست. صحبت "گابریل بوریچ" رئیس جمهوری شیلی نیز به همین معنی بود.

شولتس در گفت وگو با "لولا داسیلوا" رئیس جمهوری برزیل در زمینۀ تحولات پیرامون اوکراین به پیش‌بینی به شدت منفی نسبت به روسیه پای‌بند بود که البته این لحن به مذاق سیاستمدار سرسختی مانند داسیلوا خوش نیامد و او در کنفرانس مطبوعاتی با اشاره به لزوم بررسی همه‌جانبۀ علل رویارویی مسلحانه گفت: به نظر من باید علت جنگ بین روسیه و اوکراین روشن شود. آیا به خاطر ناتو است یا به دلیل ادعاهای ارضی؟ "

ظاهرا صدراعظم آلمان و در واقع غرب از این واقعیت جدید غافل بودند به اینکه فرهنگ اجتماعی در آمریکای لاتین همچنان چپ گرایانه و ضد آمریکا است. چون رهبران این کشورها هم هدف سیاست خارجی غرب در ماموریت صدراعظم آلمان را درک کرده اند مبنی بر اینکه غرب همچنان هدفی جز دامن زدن بیشتر به درگیری در اوکراین و مشارکت دادن بازیگران جدید در آن ندارد. به همین دلیل هم بود که لولا با چنان عصبانیت پنهانی با میهمان خود برخورد کرد.

بعد از این شکست سیاسی آلمان و در واقع غرب در آمریکای لاتین بود که دولت آمریکا و متحدان غربی آن حتی نتوانستند در نشست مشترکی که با مقامات آلمان در پایگاه هوایی رامشتاین برگزار کرده بودند حتی توجه دولت برلین را نیز برای ارسال تانک لئوپارد به اوکراین جلب کنند، چون آلمانی ها تحویل این تانک را منوط به تحویل تانک "آبرامز" آمریکا کرده بودند.

امریکا به صراحت اعلام کرده که تانک آبرامز ام-۱ را به اوکراین تحویل نخواهد داد. چون این تانک اصلی نبرد آمریکا است که برای دفاع ناتو حیاتی می‌باشد. عدم تمایل امریکا برای ارسال تانک‌های آبرامز به اوکراین می‌تواند نمایانگر دیدگاه پنتاگون باشد مبنی بر آن که تانک آبرامز ام -۱ ممکن است در میدان نبرد مدرن علیه نیروهای روس عملکرد خوبی نداشته باشد چرا که روس‌ها کنترل بخش مهمی از حریم هوایی اوکراین را در اختیار دارند و این بدان معناست که امکان منهدم کردن تانک‌ها از طریق حمله هوایی میسر است.

از نظر روانی نیز نابود شدن تانک‌های امریکایی توسط تسلیحات روسی پیامی منفی را در مورد توانایی امریکا به منظور حفظ امنیت در اروپا ارسال خواهد کرد. این موضوع قطعا کشورهای حوزه بالتیک و آلمان را آزرده خاطر خواهد کرد.

در هر حال چانه زنی های پی درپی در حوزه ناتو برخی از اعضای آنرا وادار کرد فقط ۱۰۰ تانک و آن هم از نوع قدیمی لئوپارد را به طور مشترک به اوکراین تحویل دهند و آن هم نه فوری، بلکه بعد از گذشت چند ماه در اختیار دولت کی یف قرار خواهد گرفت، این در حالی است که پیش از این آلمان و برخی از کشورهای غربی وعده کرده بودند که مدل جدیدتر لئوپارد را به اوکراین بدهند.

البته هنوز هیچ کس نمی‌داند تانک‌های لئوپارد تا چه اندازه در میدان نبرد مدرن موثر خواهند بود. چون در دسامبر ۲۰۱۶ میلادی تعداد زیادی تانک لئوپارد ۲ در نبرد بر سر منطقه "الباب" که آن زمان تحت کنترل داعش بود در نزدیکی حلب سوریه منهدم شدند.

در سوریه ده فروند تانک لئوپارد منهدم شدند. انهدام پنج فروند از آن تانک‌ها به وسیله موشک‌های ضد تانک روسی صورت گرفت. دو فروند تانک نیز توسط بمب‌های دست ساز و یک فروند تانک با شلیک راکت منهدم شدند.