روز جمعه ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (۵ اسفند ۱۴۰۰) نخستین سالروز جنگ روسیه و اوکراین از راه می رسد؛ جنگی که در حقیقیت ریشه در سال ۲۰۱۴ و بحران کریمه داشت. از آن زمان، غرب با تسلیح و حمایت مالی- سیاسی سران کی یف، مقدمات جنگی دیگر را با هدف تضعیف مسکو فراهم کرد.
جنگ اوکراین در ابتدا به نظر نمی رسید، وارد فاز فرسایشی شود اما با تداوم و تشدید آن برخی از معادلات به کلی دگرگون شد. خطای محاسباتی غرب، اروپا و امریکا را در باتلاق خودساخته تحریم فرو برد و بازار انرژی بیش از پیش ارزشمندی خود را به رخ سیاستمدارن کشید.
زمستان سرد، افزایش چند برابری بهای انرژی و نیز بی سابقه بودن تورم در غرب طی ۴۰ سال اخیر تنها بخشی از هزینه های جنگ افروزی برای غربی ها بود. تنها کشورهای اروپایی طی این مدت از بابت تحریم انرژی روسیه نزدیک به یک تریلیون دلار خسارت متحمل شده‌اند.
در این میان کشور اوکراین که برای یک جنگ نیابتی انتخاب شده، بیشترین خسارات را متحمل شده است؛ تلفات بیش از یکصد هزار نظامی، آوارگی ۱۴ میلیون شهروند این کشور ۴۴ میلیونی، موج پناهندگی و خسارت بیش از ۱۱۵ میلیارد دلاری تنها بخشی از این هزینه ها است.
اوکراین اما از سوی غرب نیز با بی مهری مواجه شد. این کشور که پیشتر به وعده های اتحادیه اروپا و ناتو مبنی بر الحاق دلخوش بود، اینک درهای این دو ائتلاف را در مقابل خود بسته می بییند و مقامات اتحادیه و نیز سازمان پیمان آتلانتیک شمالی صراحتا با عضویت کی یف مخالفت می ورزند این در حالی است که درهای عضویت ناتو بر روی دو کشور حوزه اسکاندیناوی یعنی سوئد و فنلاند باز شده و تنها مانع در این مسیر، ترکیه است.
اما همان طور که آمریکا انتظار داشت، با آغاز جنگ و پیشبرد پروژه «روس هراسی»، بازار فروش تسلیحات داغ شد. به نوشته اندیشکده «شورای روابط خارجی»، اوکراین در سال ۲۰۲۰ میلادی مقصد ۲۸۴ میلیون دلار از سلاح‌های آمریکایی بود. این کشور پس از رژیم صهیونیستی، افغانستان، مصر، عراق و اردن در ردیف ششم قرار داشت اما به دلیل جنگ، کی‌یف تا ۲۰ نوامبر ۲۰۲۲، حدود ۲۲.۹ میلیارد دلار کمک نظامی از آمریکا دریافت کرد.
هنوز هم آمریکا با فاصله بسیار زیادی از دیگر کشورها و حتی اتحادیه اروپا در جایگاه اول کمک به اوکراین ایستاده‌است. در کنار کمک تسلیحاتی بیش از ۲۰ میلیارد دلاری، در زمینه کمک های مالی و بشردوستانه نیز که بودجه آن به بیش از ۴۰ میلیارد دلار می‌رسد، آمریکا همچنان با فاصله زیاد پیشتاز است.
افزون بر آن بحران اوکراین و پروژه هدفمند «روس هراسی» باعث شد که آمریکا در سال مالی ۲۰۲۲ میلادی بیش از ۵۰ میلیارد دلار اسلحه به سایر کشورهای جهان بفروشد.
برخلاف منافع هنگفت آمریکا از فروش تسلیحات و حتی غلات و انرژی اما این جنگ برای اروپایی ها پرهزینه بوده است و آنها در باتلاق تورم و نبود انرژی فرو رفته اند و همزمان میزبان میلیون ها پناهجوی اوکراینی هستند؛ بحرانی که آمریکا به دلیل دوری مسافت از آن در امان مانده است.
یکی از مهمترین دلایل فرسایشی شدن جنگ، همین حمایت های مالی ونظامی آمریکا به اوکراین با هدف متوان سازی قدرت دو جبهه است. بنابراین تداوم تحریکات آمریکا، نبود میانجی بی طرف و بسته ماندن درهای دیپلماسی تا به امروز از جمله عواملی است که باعث شده روزنه امیدی برای حل بحران اوکراین به چشم نخورد.
نظر شما