ایفای نقش چین به عنوان صلح‌ساز در خاورمیانه

تهران- ایرنا- روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی با اشاره به نقش میانجی چین در ایجاد توافق بین ایران و عربستان نوشت که پکن در سایه حضور واشنگتن به عنوان یک «صلح‌ساز» در منطقه خاورمیانه ایفای نقش می‌کند.

به گزارش ایرنا از این روزنامه آمریکایی، وانگ یی دیپلمات ارشد چین از نقش کشورش به عنوان یک واسطه قابل اعتماد در ایجاد توافق بین ایران و عربستان برای از سرگیری روابط تقدیر کرد و انتقادی به سمت واشنگتن نیز روانه داشت. وی در بیانیه‌ای گفت: جهان فقط به مساله اوکراین محدود نمی‌شود. مسائل زیادی مرتبط با صلح و معیشت مردم هستند که نیاز به توجه در جامعه جهانی دارد.

به نوشته این روزنامه، به دور از درگیری در اوکراین، که مقام های آمریکایی و چینی اخیرا در مورد آن صحبت کرده‌اند، پکن نقطه عطف جدیدی را رقم زد. واشنگتن ردپای گسترده‌ای در خاورمیانه دارد، اما هرگز آماده نبود که بین ریاض و تهران نزدیکی ایجاد کند.

براساس این گزارش، چین قاطعانه هیچ طرفی را انتخاب نکرد و خود را به عنوان مصرف کننده انرژی و هیدروکربن‌های پادشاهی‌های خلیج فارس، عراق و ایران جا انداخت. این امر پکن را به یک میانجی بسیار بالقوه‌تر بین سعودی‌ها و ایرانی‌ها تبدیل ساخت و به نظر می‌رسد که به این کشور اجازه داده تا در خلا ژئوپلیتیکی در منطقه گام بردارد. «کریستین اسمیت دیوان» از «موسسه کشورهای عرب خلیج فارس» گفت: چین واقعا به عنوان یک بازیگر استراتژیک در خلیج فارس ورود کرده است.

آرون دیوید میلر، یک دیپلمات کهنه کار آمریکایی و از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی گفت که این توافق نشانه واضحی است از اینکه ریاض «دیگر جهان را به صورت تک قطبی که توسط واشنگتن ساخته شده نمی‌بیند» و در عوض در حال فعالیت در محتوای «چند قطبی» است که «چین و روسیه نقش‌های بسیار مهمی دارند». وی به صورت کنایه آمیز اشاره کرد که چین به عنوان دشمن بین‌المللی آمریکا، میانجی‌گری یک توافق با ایران به عنوان دشمن منطقه‌ای آمریکا را کرده در حالی که نیروی دریایی این کشور از خطوط دریایی در منطقه خلیج فارس برای تضمین صادرات نفت عربستان به چین محافظت می‌کند.

جاناتان پانیکوف معاون سابق اطلاعات ملی خاور نزدیک در شورای اطلاعات ملی ایالات متحده نیز نوشت: ما ممکن است اکنون شاهد ظهور نقش سیاسی چین در منطقه باشیم و این باید هشداری برای سیاستگذاران واشنگتن باشد.

به گفته وی، در صورتیکه خاورمیانه را رها کنید و روابط با متحدان گاه ناامیدکننده اما دیرینه را کنار بگذارید، به سادگی یک خلاء را برای چین باقی می‌گذارید تا پر شود. اشتباه نکنید، خاورمیانه تحت سلطه چین اساساً امنیت تجاری، انرژی و ملی ایالات متحده را تضعیف خواهد کرد.

واشنگتن پست در این گزارش افزود: توافقی که در پایان هفته گذشته شکل گرفت، ممکن است تحت نظارت پکن انجام شده باشد، اما حداقل پس از دست کم دو سال گفت‌وگو و مذاکرات مستمر توسط دیگر بازیگران منطقه، از جمله دولت‌های عراق و عمان، انجام شد. چین به سادگی وارد عمل نشد تا طرفین اختلاف را به طور ناگهانی کنار هم قرار دهند؛ پیشرفت به دست آمده در پکن آنچنان هم نشان دهنده یک تغییر بزرگ در پویایی منطقه نیست.

کریم سجادپور یکی از اعضای ارشد موسسه بنیاد کارنگی، در توییتی نوشت: چین به دنبال نقش آفرینی یک واسطه بی طرف در خاورمیانه به شدت قطبی شده است، اما با افزایش منافع این کشور در منطقه، ممکن است دفاع از این منافع در عین بی طرفی دشوار باشد.

دورنمای تنش زدایی و صلح، حتی اگر با میانجیگری پکن باشد، جای تاسف ندارد. روز جمعه، کاخ سفید اعلام کرد که اصلاح حصارها بین تهران و ریاض به نفع ایالات متحده است و برای پایان درگیری ها در یمن ابراز امیدواری کرد.

تریتا پارسی، معاون اجرایی موسسه کشورداری مسئولانه کوئینسی که طرفدار خویشتنداری ایالات متحده در صحنه جهانی است، ابراز عقیده کرد: متأسفانه ایالات متحده رویکردی را در قبال منطقه اتخاذ کرده که آن را از تبدیل شدن به یک میانجی معتبر ناتوان کرده است.

وی افزود: «اغلب، واشنگتن در مناقشه‌ها طرف کسی را می‌گیرد و تبدیل به یکی از طرفین مناقشه می‌شود، مانند یمن که قابلیت آن را برای ایفای نقش صلح‌ساز کاهش می‌دهد. در حالی که بسیاری در واشنگتن نقش نوظهور چین به عنوان یک میانجی در خاورمیانه را یک تهدید می‌دانند، واقعیت این است که خاورمیانه با ثبات‌تر که در آن ایرانی‌ها و سعودی‌ها با یکدیگر مشاجره نداشته باشند، به نفع ایالات متحده است.»

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha