به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، نشست نقد و بررسی کتاب داستانی صور سکوت از آثار برگزیده ادوار گذشته جشنواره قلم زرین در ایرنا برگزار شد. در این نشست محمدقائم خانی مؤلف کتاب، احمد شاکری منتقد ادبی، حمید هنرجو نویسنده و پژوهشگر ادبی و دبیر بیست و یکمین جشنواره قلم زرین، راضیه تجار نویسنده و عضو هیات مدیره انجمن قلم، محمدتقی تقی‌پور عضو انجمن قلم و عباس کریمی‌عباسی نویسنده، منتقد سینما و کارشناس فرهنگی حضور داشتند. متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.
احمد شاکری در بیان دو نکته قوت از کتاب صور سکوت توضیح داد: این کتاب از نظر توصیف در انتقال حس و حال، توصیف زمان و مکان ... اثری قابل توجه است. این در حالی است که این روزها ادبیات داستانی ما در قصه‌گویی، ساختار و پیرنگ با ضعف مواجه است. همچنین به نظر می‌رسد در متنی که توسط نویسنده توصیف شده است، نوعی شاعرانگی وجود دارد.
این منتقد ادبی با اشاره به بُعد اطلاع‌رسانی کتاب صور سکوت درباره تاریخ یهود، بیان کرد: این اثر برای مخاطبی که اطلاعاتی درباره تاریخ یهود ندارد، اطلاع رسانی می‌کند و موجب آشنایی او با مکان‌های تاریخی می‌شود. این مساله یکی از آورده‌های این داستان برای مخاطب عام است. اولین چیزی که در این مسیر تاریخی وجود دارد این است که شخصیت‌های داستان باوری نسبت به موعود دارند، انتظار همیشگی نسبت به او داشتند، وعده‌های تورات را راست می‌دانند و ممانعت درونی برای پذیرش آن ندارند. نتیجه این است که در این سیر سفری دارند اما نمی‌توانند پیامبر(ص) را ببینند. چیزی که مشخص این است که داستان در گسترده کردن طرح، مشکل دارد و این داستان سخت‌خوان است. بعید می‌دانم مخاطب عام و منتقدان مدقق بتوانند به متن این کتاب اشراف داشته باشند، این نقص است. باید توجه داشت که داستان متن تحقیقی نیست، متن روایی است و برای القا ایجاد می‌شود.
شاکری افزود: در نتیجه وقتی شخصیت‌های داستان به یثرب می‌رسند یک روایت دقیق از یهود داریم، اما برای اسلام روایتی وجود ندارد. مانع شخصیت‌های داستان برای گرویدن به اسلام تغییراتی است که در کشورهای اسلامی می‌بینند. داستان جایی که باید اسلام را معرفی کند، به معرفی یهود می‌پردازد. در ۴۳۰ صفحه از متن کتاب، حدود ۳۵۰ صفحه درباره یهود، ایمان واقعی و علاقه قلبی شخصیت‌های داستان به یهود آشنا می‌شویم. به جایی می‌رسیم که مسلمانان، زنان یهودیان را اسیر کردند، مردان آن‌ها را کشتند و آن‌ها را آواره کردند. در این شرایط شخصیت کتاب نمی‌داند چگونه می‌تواند این دین را بپذیرد؟ در این کتاب به این سوال پاسخ داده نمی‌شود. حکومت مانع حق جویی شخصیت‌های کتاب است و این حاکمِ مسلمانان مانع آن‌ها است.
او درباره چرایی انتخاب این کتاب در جشنواره قلم زرین توضیح داد: داوری‌ها بر اساس مقایسه انجام می‌شود و همچنین هیچ داوری این اندازه ریزبین نبود. هیچ‌کس از داوری درآمد بالایی ندارد تا برای اثر به اندازه کافی وقت بگذارد. در نتیجه جشنواره قضاوت تقریبی دارد و از میان آثاری که به دستشان رسیده است، انجام می‌شود.
نویسنده باید تفاوت هستی‌شناسی مسلمانان و یهودیان را بشناسند
محمدتقی تقی‌پور نیز با اشاره به لزوم برگزاری جلسات نقد و بررسی بیان کرد: نقد و بررسی کتاب مانند این است که فرد به طبیبی مراجعه کند و پزشک مشکل را متوجه شود، در فرهنگ و ادب به همین شکل است. اما معمولا وقتی ایرادها بیان می‌شود، برخورد مناسبی انجام نمی‌شود.
عضو انجمن قلم با تاکید بر لزوم جمع‌آوری اطلاعات از طرف افرادی که می‌خواهند در حوزه دین کتاب بنویسند، توضیح داد: افرادی که می‌خواهند در این حوزه کتاب بنویسند، باید اطلاعات متناسبی درباره این موضوع کسب کنند. باید تفاوت هستی‌شناسی مسلمانان و یهودیان را بشناسند. تا زمانی که نویسنده با جهان‌بینی و هستی‌شناسی یهودی آشنا نباشد، پرداختن به این مساله می‌تواند برای جوانان خطرناک باشد.
محمدقائم خانی نویسنده کتاب صور سکوت در پایان نشست قسمتی از متن کتاب (صفحه ۲۹۵) را خواند.
نظر شما