در روزهای اخیر بیش از پیش شاهد موضع گیری مقامات غربی در خصوص ضرورت الحاق سریع سوئد و فنلاند به ناتو هستیم؛ ۲ کشور حوزه اسکاندیناوی که با آغاز بحران اوکراین، درخواست خود را برای پیوستن به ائتلاف نظامی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ارائه دادند.
اگرچه این درخواست با استقبال ناتو مواجه شد اما تمامی ۳۰ عضو این ائتلاف باید این درخواست را تایید کنند. تاکنون ۲۸ کشور عضو ناتو مراحل قانونی را گذرانده اند و تنها مجارستان و ترکیه موافقت خود را اعلام نکرده‌اند.
چند روز پیش «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو از تصمیم ترکیه برای موافقت باعضویت فنلاند در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) استقبال کرد و گفت که عضویت سوئد نیز باید به سرعت تایید شود.
همزمان «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید با بیان اینکه «ما ترکیه را تشویق می‌کنیم که پروتکل‌های الحاق سوئد به ناتو را نیز به سرعت تصویب کند»، اضافه کرد: از مجارستان می‌خواهیم که روند تایید خود برای عضویت فنلاند و سوئد را در ناتو بدون تأخیر به پایان برساند.
یکی از دلایل آغاز و فرسایش بحران اوکراین از سوی غرب، پیشبرد پروژه روس هراسی و الحاق کشورهای دیگر به ناتو بود که تا حدی نیز در این زمینه موفق جلو رفته است.
با تکاپوی دیپلماتیک ناتو، تیرماه امسال در جریان نشست مادرید، وزرای خارجه ترکیه، سوئد و فنلاند، تفاهم نامه ای امضا کردند که بر مبنای آن ترکیه با عضویت فنلاند و سوئد در ائتلاف دفاعی ناتو موافقت می کند.
امضای تفاهم‌نامه سه جانبه میان این سه کشور در نشست سران ناتو در مادرید مانع مخالف آنکارا با عضویت این دو کشور در ناتو شد. بر اساس تفاهم‌نامه امضا شده، سوئد و فنلاند اعلام کردند که به درخواست ترکیه برای استرداد افرادی که ترکیه آنها را «تروریست» می‌داند، رسیدگی خواهند کرد.
درخواست ترکیه در ازای موافقت با عضویت فنلاند و سوئد در ناتو کاملا مشخص است. آنکارا می‌خواهد که این اتحاد موضعی مشترک علیه تروریسمی بگیرد که از نگاه سران آنکارا، ترکیه را تهدید می‌کند؛ درست مانند زمانی که با حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا، ماده ۵ به اجرا درآمد.
مقامات ترکیه بر این باورند که این کشور ۴۰ سال تلاش کرده تا اتحاد ضدتروریستی را زنده نگاه دارد اما «متحدانش» میزبان سازمان‌های تروریستی همچون «پ‌ک‌ک»، «جبهه آزادی‌بخش انقلابی خلق» و «فتح‌الله گولن» بوده و نه تنها آنها را محاکمه نکرده‌اند، بلکه سلاح در اختیارشان گذاشته و به آنها مشروعیت سیاسی بخشیده‌اند.
در این یکسال تردد دیپلماتیک و مذاکرات پیاپی سرعت الحاق این دو کشور اسکاندیناوی را به پیکره تاتو سرعت بخشید تا اینکه هتک حرمت قرآن کریم در سوئد، عضویت این کشور در ناتو متوقف شد و اردوغان گفت که استکهلم نمی‌تواند به حمایت آنکارا امیدوار باشد.
«توبیاس بیلستروم» وزیر خارجه سوئد نیز در مصاحبه با روزنامه سوئدی «اکسپرسن» اعلام کرد که پیوستن کشورش به ناتو به دلیل اقداماتی که با سوزاندن قرآن انجام شده، به حالت تعلیق درآمده است.
در اینجا بود که فنلاند متوجه تبعات هتک حرمت به دین اسلام شد و راه خود را از سوئد جدا کرد. بنابراین بعد از واکنش‌های منفی گسترده جهانی به اقدام سیاستمداران سوئدی در هتک حرمت قرآن کریم در ملأ عام، پلیس فنلاند از رویکرد خود برای جلوگیری از تکرار این اقدام شنیع و ضد اسلامی خبر داد.
با توجه به نگاه مثبت ترکیه به فنلاند و در مقابل، موضع گیری سنجیده مقامات هلسینکی درباره جرم انگاری قرآن سوزی، انتظار می رود که سرعت الحاق این کشور حوزه اسکاندیناوی بر خلاف سوئد با سرعت بیشتری برای عضویت در ناتو پیش خواهد رفت و این کشور می تواند در آینده نزدیک سی و یکمین عضو ناتو شود.
مساله مهمتر اما استفاده غرب از بحران اوکراین با هدف یارگیری در ناتو است؛ موضوعی که طی هفته های اخیر در گرجستان بحران آفرید و به خشونت های خیاباتی منجر شد.
بزرگترین پارادوکس در یارگیری ناتو به اوکراین ارتباط می یابد؛ کشوری که با تحریک و سیل سلاح های غربی به زمین بازی اروپا و آمریکا تبدیل شد اما پس از جنگ، درخواست زلنسکی برای الحاق به ناتو و اتحادیه اروپا از سوی مقامات غربی به سرعت رد شد. موضوعی که نشان داد تا زمانی پروژه الحاق در مورد یک بازیگر اجرا می شود که به زمین بازی جنگ نیابتی تبدیل نشده باشد.
نظر شما