زهرا استادزاده در گفت‌وگو با خبرنگار سینمایی ایرنا با اشاره به فیلمبرداری هفت قسمت و کارگردانی یک قسمت از مجموعه قهرمانان معمولی اظهار داشت: قسمت اول این اثر با نام آتون که اول فروردین‌ماه روی آنتن شبکه یک سیما رفت، اولین تجربه کارگردانی من است که کار بسیار سخت و پُر از چالشی بود. از مدت‌ها پیش دوست داشتم این کار را انجام دهم اما می‌ترسیدم ولی در نهایت این اتفاق افتاد.
وی با اشاره به اینکه در انتخاب سوژه‌های مجموعه مستند دخیل نبوده است، اظهار داشت: من تنها کار فیلمبرداری را انجام می‌دادم و برایم فرقی نمی‌کرد که سوژه چه باشد چراکه همه آن‌ها جذابیت‌های خودشان را داشتند و همه برای من دوست داشتنی بودند. شاید بتوانم بگویم روزهایی که مشغول کار بودم از بهترین روزهای عمرم محسوب می‌شد و علاقه‌مندم باز هم این اتفاق رخ بدهد.
کارگردان قهرمانان معمولی با بیان اینکه در این پروژه کارگردانی نقش پُررنگ‌تری در صحنه داشت، بیان کرد: در ابتدای کار، ما برای برخی از قسمت‌ها فیلمنامه داشتیم اما وقتی سر صحنه حاضر می‌شدیم، اتفاقات جدید و پیش‌بینی نشده‌ای رخ می‌داد که بسیاری از متن‌ها و فیلمنامه‌ها در لوکیشن واقعی تغییر می‌کرد.
استادزاده درباره آشنایی خود با سوژه‌های قهرمانان معمولی اظهار داشت: پروژه‌هایی که روی آن‌ها کار کردیم، آثاری بودند که در سال‌های گذشته ما مجموعه عکس‌های مستندی از آن‌ها را به تصویر کشیدیم و تا حدودی با تک‌تک سوژه‌ها آشنایی قبلی داشتیم. البته این آشنایی در چند سال گذشته اتفاق افتاده و همه موارد در این چند سال تغییرات نسبتا زیادی کرده است.
به اعتقاد او، علاوه بر شناخت قبلی، برقرار کردن ارتباط عمیق و موثر، صبر و حوصله، دقت و ریزبینی می‌تواند در این زمینه تاثیرگذار و راه‌گشا باشد. استادزاده می‌گوید: اگر نتوانیم در مدت زمانی که برای تصویربرداری و عکاسی در لوکیشن هستیم به سوژه‌ها نزدیک شویم و ارتباط برقرار کنیم، قطعا نمی‌توانیم پروژه خوبی را کار کنیم. پس ارتباط عاطفی با سوژه به بهتر شدن کار کمک خواهد کرد.
وی درباره چالش‌های خود در اولین تجربه کارگردانی اظهار کرد: تصور می‌کنم مهمترین چالش‌هایی که بر سر راه ساخت مستند قرار می‌گیرد، این است که اتفاقات جدیدی در فیلمنامه رخ می‌دهد که خارج از تصور کارگردان و پیش بینی نشده است؛ پس خالق اثر باید آن‌ها را مدیریت کند.
استادزاده افزود: در کار مستند ما با زندگی واقعی افراد سروکار داریم. در حقیقت ممکن است گاهی اوقات سوژه‌ها تغییر نظر بدهند، برایشان اتفاقی پیش بیاید، بیمار بشوند و... . حتی ممکن است ما در حین مستندسازی متوجه موضوعات جالبی شویم که سوژه به آن‌ها اشاره‌ای نکرده است اما می‌تواند روند فیلم را تغییر بدهد یا دچار مشکل کند. در این زمان باید برای حل مشکلات زمان بگذاریم و با سوژه‌ها صحبت کنیم تا بتوانیم کار را مدیریت کنیم و پیش ببریم.
وی با اشاره به اینکه ۱۲ قسمت از این مجموعه مستند در شهرهای دیگری غیر از پایتخت فیلمبرداری شده است، درباره سختی‌های کار در شهرستان‌ها خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم بیشتر از امکانات، به آموزش‌های تخصصی در زمینه ساخت مستند در شهرستان‌ها نیاز داریم. در حال حاضر به طور قطع می‌توانم بگویم که با داشتن یک تلفن همراه، یک نفر می‌تواند یک فیلم کوتاه مستند بسازد اما مهمتر از آن، ابزار شناخت و تجربه است.
فیلمبردار قهرمانان معمولی گفت: بنابراین برای داشتن نیروهای متخصص خوب ما نیاز به آموزش و کار عملی در شهرستان‌ها داریم. قطعا با آموزش‌های لازم و کافی می‌توانیم در تمام شهرها و روستاها مستندسازان زیادی را تربیت کنیم. البته تلاش فردی خود افراد و علاقه آن‌ها به این کار می‌تواند تاثیر زیادی در ساخت یک مستند خوب داشته باشد چراکه یک فرد با تلاش و پشتکار بالاخره یک روز نتیجه می‌گیرد و قطعا تلاش زیاد بی‌نتیجه نخواهد بود.
استادزاده در پاسخ به این پرسش که حضور در این پروژه چه تجربه‌ای را برایش رقم زده است، توضیح داد: حضور در این پروژه و پروژه‌های عکاسی که در سال‌های گذشته انجام دادم برای من دستاوردهای جدید و زیادی را داشته است. به طور کلی هر پروژه، درسی برای بهتر فکر کردن و بهتر زندگی کردن خواهد بود. در حقیقت عکاسی یا تصویربرداری مستند در درجه اول به شناخت و افزایش آگاهی‌ام کمک می‌کند و همچنین این شانس را پیدا می‌کنم که وارد داستان واقعی افراد شوم و درس و تجربه واقعی و ارزشمند آن‌ها را ببینم، بشنوم و یاد بگیرم.
وی درباره هدفی که قهرمانان معمولی دنبال می‌کند گفت: شاید بتوان گفت به ساده‌ترین شکل ممکن تاکید بر این نکته است که همه آدم‌ها با شرایط متفاوت و گاها سختی که ممکن است داشته باشند، می‌توانند و باید برای زندگی و آینده خود و اطرافیانشان تلاش کنند و موانع و مشکلات را کنار بزنند. سوژه‌هایی که ما روی قصه آن‌ها کار کردیم، آدم‌هایی از دل جامعه و مرز و بوم بودند که با داشتن شرایط بسیار معمولی توانستند قهرمان زندگی خود و اطرافیانشان باشند.
به گفته استادزاده، شاخصه یا ویژگی اصلی در همه سوژه‌های قهرمانان معمولی، گذشت و پشتکار است؛ آن‌هایی که رشد فردی خود را در گرو رشد جمعی می‌دانند.
وی درباره ساخت این مجموعه مستند توسط سه کارگردان گفت: هر سه کارگردان با یک خط فکری این پروژه‌ها را هدایت کردند و می‌توان گفت این نگاه چیزی جز باورها و اهداف مشترکشان در کار نبود.
استادزاده از مخاطبان دعوت کرد این مجموعه مستند را در نوروز ۱۴۰۲ تماشا کنند تنها به این دلیل که آدم‌های این قصه‌ها خودِ واقعی ما هستند که می‌توانیم خود را در آن‌ها ببینیم و پیدا کنیم. سوژه‌ها دور از دسترس و رویای نیستند، بسیار واقعی و ملموس هستند و در عین سادگی می‌توانند انگیزه تلاش کردن و امید به آینده بهتره را در ما زنده کنند.
قهرمانان معمولی به کارگردانی مجتبی حیدری، مهدی رشوند و زهرا استادزاده روایتی مستند از زندگی افرادی‌ست که نقش خود را در بهبود وضعیت جامعه پیدا کرده‌اند. مجموعه مستند قهرمانان معمولی، محصول مرکز مستند سوره، به تهیه‌کنندگی مجتبی حیدری و مجری طرح آژانس مستند سو، در ایام نوروز ۱۴۰۲ هرشب ساعت ۲۴:۰۰ روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود و تکرار آن روز بعد ساعت ۱۰:۱۰ خواهد بود.
نظر شما