علی اکبر لبافی روز یکشنبه در این باره به خبرنگار ایرنا افزود: استان خراسان رضوی با برخورداری از اقلیم خشک و کویری، کاهش بارندگی ها و افزایش مصارف در وضعیت بحرانی آب قرار دارد و هم اینک از ۳۷ دشت استان، وضعیت ۳۴ دشت بحرانی و سطح آب زیرزمینی آن افت کرده است.
وی اظهار داشت: میزان بارندگی سالانه خراسان رضوی در دوره بلندمدت ۱۴۶ میلی متر بوده است که این رقم در سال آبی جاری به ۸۴.۹ درصد رسیده است، میزان بارندگی در مشهد نیز در سال آبی جاری نسبت به میانگین بلندمدت ۶۵ درصد کاهش داشته است، هم اکنون نیز ۱۶ درصد از حجم ذخیره سدهای استان آب دارد که این رقم در سال آبی گذشته ۲۸ درصد بود.
رییس دبیرخانه شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی ادامه داد: حدود ۸۱ درصد از آب تولیدی در خراسان رضوی در بخش کشاورزی، حدود ۱۳ درصد در بخش شرب و بهداشت و باقی آن در بخش صنعت و خدمات مصرف می شود، این استان دارای ۳۲ سد فعال است که در شهرستانهای تربت حیدریه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، تایباد، تربت جام، چناران، سرخس، نیشابور، کلات و فریمان قرار دارد.
وی بیان کرد: تنها یک ششم مخزن سد دوستی آب دارد، این در حالی است که سد دوستی اصلی ترین سد تامین کننده آب شرب مشهد با حجم ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب کمتر از ۱۵ درصد آب دارد.
لبافی به شرح مهمترین چالشهای کلان بخش آب در استان پرداخت و گفت: از جمله آنها تشدید پدیده های حدی هیدرولوژیکی (خشکسالی و سیل) به دلیل تغییرات اقلیم، بهره برداری از منابع آب بیش از ظرفیت آنها، نبود سیستم پایش و بیلان قابل اطمینان منابع آب، بهره وری پایین در تمام بخشهای مصرف کننده با تاکید بر طرحهای مرزی و تامین اعتبارات، تشدید مناقشات آبی محلی و منطقه ای، فقدان تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی در حد مورد نیاز است.
۱۴ راه حل برای رفع بحران آب
رییس دبیرخانه گفت وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی ادامه داد: در این راستا راهکارهای ۱۴ بندی نیز از سوی این دبیرخانه با همفکری نخبگان و دست اندرکاران حوزه آب جمع بندی شده است.
وی این راهکارها را شامل ارتقای بهره وری کیفی در همه بخشهای مصرف آب با تاکید بر بخش کشاورزی از طریق توسعه عمودی به جای توسعه افقی در بخش کشاورزی (به زراعی و به نژادی و سیستم های نوین آبیاری)، طرحهای انتقال آب و مرمت و بازسازی قنوات، حرکت به سمت کشت در محیط کنترل شده با توجیه اقتصادی (کشت گلخانه ای)، انتقال تخصیص آب از بخشهای مصرف کننده غیر بهره ور به بهره ور به لحاظ سطح لازم بر امنیت غذایی، برنامه ریزی برای تامین آب در مصارف کشاورزی و صنعتی از طریق باز توزیع آب کشاورزی و در نظر گرفتن ملاحظات اجتماعی و تامین سرمایه مورد نیاز در این بخش می شود.
لبافی تجهیز و ارتقای بهره وری شبکه تامین و توزیع آب شرب و کاهش هر چه بیشتر آب به حساب نیامده، اصلاح و واقعی شدن قیمت آب و انرژی در بخشهای کشاورزی و صنعت و شرب، عدم توسعه سطح زیر کشت و اعمال محدودیتها بر آن، اصلاح الگوی مصرف و الگوی کشت و الزام آور کردن آن، زیرساختهای فنی و مدیریتی برای طرحهای مرزی نیمه تمام ویژه جوامع محلی، تامین آب صنعت و شرب مناطق ساحلی و انتقال آن به مناطق مجاور و فراتر، اصلاح قوانین گمرکی و نظام تعرفه ای، تفکیک و جداسازی آب شرب و غیرشرب، تغییر و انجام اصلاحات جدی و مدیریتی در حوزه سیاستگذاری و پایش و نظارت را از دیگر راهکارها برای حل بحران آب در خراسان رضوی برشمرد.
رییس پژوهشکده آب و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد که چالشها و راهکارهای مربوط به بحران آب با همکاری این پژوهشکده تهیه شده است، نیز با اشاره به مشکلاتی که خراسان رضوی به واسطه تغییرات اقلیم با آن مواجه خواهد شد، گفت: علت اینکه ما امروز در این شرایط آبی گرفتار شدیم این است که به تحولات محیطی توجه نکرده‌ایم.
کامران داوری افزود: هنوز هم در برنامه‌ها به تغییر اقلیم توجه نمی‌شود. تغییر اقلیم جمعیت و اقتصاد آینده را تغییر می‌دهد که متاسفانه از آن غفلت شده است.
وی گفت: برنامه‌ریزی‌های بلندمدت با توجه به تغییرات اقلیمی در کشور غفلت شده است، ایران در ۵۰ سال آینده روزگار بسیار سختی از نظر تغییر اقلیم خواهد داشت؛ دمای هوا بیش از دو برابر میانگین کشوری گرم خواهد شد که باید برای آن تدبیری اندیشید.
نظر شما