۱۱۵ دانشگاه و موسسه پژوهشی ایران در میان موسسات پراستناد دنیا قرار گرفتند

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، روابط ‌عمومی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، سیداحمد فاضل زاده اظهار داشت: بر اساس آخرین دوماهنامه پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI)، تعداد دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر دنیا در تمام حوزه های موضوعی هشت هزار و ۵۵۷ مورد است که ۱۱۵ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی از جمهوری اسلامی ایران در این فهرست وجود دارند. تعداد دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر ایرانی در این پایگاه از ۱۱۲ مورد در سال گذشته به ۱۱۵ مورد در سال جاری رسیده است.

فاضل زاده اظهار داشت: دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر ایران در ۱۹ حوزه موضوعی حضور دارند و بیشترین تعداد در حوزه موضوعی مهندسی با ۵۹ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی است.

وی افزود: تعداد مؤسسات در حوزه های پزشکی بالینی ۵۷ و شیمی ۵۰، علوم مواد ۲۵، علوم کشاورزی ۲۳، داروشناسی و سم شناسی ۱۹، علوم گیاهی و حیوانی ۱۶، محیط زیست/ بوم شناسی ۱۵، حوزه‌های علوم اجتماعی، زیست شناسی و زیست شیمی و علوم رایانه هر کدام ۱۳، علوم اعصاب و رفتار ۷، زمین شناسی ۶، حوزه های فیزیک و ایمنی شناسی هر کدام ۵، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک ۴، ریاضیات و میکروبیولوژی هر کدام ۲، روانپزشکی/روانشناسی ۱ است (نمودار زیر). حوزه‌های علوم فضا، اقتصاد و تجارت و چن رشته ای در ایران فاقد دانشگاه و مؤسسه پژوهشی برتر بوده اند.

رییس موسسه استنادی و پایش علم و فناوری در ادامه گفت: در روزآمد سازی اخیر پایگاه شاخص اساسی علم مربوط به بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۲، جمهوری اسلامی ایران با ۱۱۵ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی پر استناد برتر دنیا، بعد از ترکیه بالاترین سهم را بین کشورهای اسلامی دارد.

ترکیه با ۱۳۶ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی یک درصد برتر در جایگاه ۱۳ دنیا قرار دارد و ایران در جایگاه ۱۴ دنیا قرار دارد. بعد از ایران و بین کشورهای اسلامی، عربستان سعودی با ۴۱ دانشگاه و موسسه پژوهشی در جایگاه ۲۳ دنیا و مصر با ۳۹ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی در جایگاه ۲۴ دنیا قرار دارد. پاکستان با ۳۷ دانشگاه و موسسه پژوهشی در جایگاه ۲۵ دنیا قرار دارند (نمودار ۲) .

اسامی و جدول دانشگاه‌ها را اینجا ببینید.

وی ادامه داد: پایگاه شاخص های اساسی علم یکی از پایگاه های اطلاعاتی موسسه کلاریویت آنالیتیکس است که به معرفی پژوهشگران، موسسات، انتشارات و کشورهای برتر در حوزه های موضوعی مختلف می پردازد. منظور از موسسات همان دانشگاهها و موسسات پژوهشی هست که تعداد استناد دریافتی آنها در ۱۰ سال اخیر، بیش از سایر موسسات است. فهرست دانشگاه و موسسات پژوهشی پراستناد برتر دنیا هر دو ماه یکبار روزآمد می شود، یعنی نه تنها حضور یا حذف دانشگاه ها و موسسات پژوهشی امکان پذیر است بلکه امکان تغییر رتبه آنها براساس شاخص های مختلف نیز وجود دارد.

فاضل‌زاده افزود: موسسه کلاریویت آنالیتیکس برای انتخاب موسسات پر استناد برتر دنیا ابتدا نشریات نمایه شده در پایگاه خود را به ۲۲ حوزه موضوعی تقسیم کرده و سپس در هر حوزه دانشگاه ها و موسسات پژوهشی را بر حسب تعداد استنادهای دریافتی به صورت نزولی (از بیشترین به کمترین استناد) مرتب می کند و یک درصد موسسات پُراستناد برتر را انتخاب می کند. از این رو دانشگاه ها و موسسات پژوهشی بیشترین تعداد استنادها را در حوزه مربوطه دریافت کرده اند، علاوه بر ۲۲ حوزه موضوعی، موسسات به صورت کلی یعنی در تمامی حوزه ها نیز رتبه بندی می شوند.

وی ادامه داد: حداقل تعداد استنادات لازم برای قرار گرفتن بین موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا در حوزه های موضوعی مختلف در جدول ۱ قابل مشاهده است. ۲۲ حوزه موضوعی در طبقه بندی پایگاه شاخص های اساسی علم عبارتند از: علوم اجتماعی، شیمی، علوم گیاهی و جانوری، ایمنی شناسی، زیست شناسی و زیست شیمی، علوم اعصاب و رفتار، زمین شناسی، فیزیک، میکروبیولوژی، روانپزشکی/ روانشناسی، علوم فضا، پزشکی بالینی، ریاضیات، محیط زیست و بوم شناسی، داروشناسی و سم شناسی، اقتصاد و تجارت، علوم رایانه، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک، مهندسی، علوم کشاورزی، علوم مواد و چند رشته ای.