طی سال‌های اخیر حضور خودروهای آفرود از اقصی نقاط کشور در عرصه‌های طبیعی از جمله مراتع شهرستان گرگان افزایش یافته و موجب نگرانی دوستداران طبیعت و مرتعداران از ایجاد تخریب پوشش گیاهی، مشکل در زیست حیوانات و موجودات زنده و دامپروری شده است.
آفرود سواری عبارت است از رانندگی با خودروهای شاسی‌بلند و چهار دیفرانسیل در جاده‌های خاکی یا کوه، دشت، بیابان، مرتع، جنگل است و جزو یکی از تفریحات و سرگرمی‌های مهیج و گران قیمت به شمار می‌رود.
مطابق داده‌های آماری مسوولان منابع طبیعی و آبخیزداری گرگان ، در این شهرستان عرصه‌های منابع طبیعی منحصر به فرد از جمله ۱۹ مرتع با وسعت ۲۴ هزار و ۷۶۲ هکتار وجود دارد که در این عرصه‌ها ۱۷۴ بهره‌بردار دارای پروانه از این اداره مشغول پرورش ۲۰ هزار و ۸۰۰ راس دام سبک هستند.
یکی از مرتعداران با سابقه در منطقه شاهکوه گرگان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: طی سال‌های اخیر حضور پرتعداد خودروهای آفرود در مراتع این منطقه، یکی از معضلات برای دامپروری به شمار می‌رود.
رضا خواجه‌شاهکوهی افزود: حضور خودروهای آفرود در مراتع ضمن این که سبب از بین بردن پوشش گیاهی مراتع می‌شود، آتش‌سوزی را به دلیل خاموش نکردن آتش پس از خروج از منطقه، افزایش می‌دهد.
وی که دارای پرورش دام سبک به ظرفیت ۱۸۳ راس در مرتع «کمر بُن» منطقه شاهکوه گرگان است، ادامه داد: این معضل سبب شده تا هر روز در کنار فعالیت‌های دامپروری، مراتع تحت مدیریت خود را بازدید داشته تا از بروز آتش‌سوزی ناشی از ورود خودروهای آفرود جلوگیری شود.
به گفته وی مرتع در اختیار برای پرورش دام ۶۸۵ هکتار است.
این مرتعدار خاطرنشان کرد: پیشنهاد می‌شود مکان‌هایی را در شهرستان برای حضور خودوهای آفرود (شیب رو) در نظر گرفته تا خسارتی از این بابت برای پوشش گیاهی عرصه‌های منابع طبیعی و آتش‌سوزی نداشته باشیم.
زمان پنج ساله برای احیای مراتع تخریب شده از ناحیه خودروهای آفرود
فرمانده یگان حفاظت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گرگان گفت: حضور خودروهای آفرود در مراتع شهرستان یکی از معضلات بوده که برای احیای مراتع تخریب شده ناشی از ورود این خودروها به چهار الی پنج سال زمان نیاز دارد.
علی مقصودلو به خبرنگار ایرنا افزود: یگان حفاظت منابع طبیعی شهرستان اجازه ورود آفرودسواران به عرصه‌های جنگلی و مرتعی را نخواهد داد و در صورت مشاهده، با فرد متخلف برخورد می‌شود.
وی ادامه داد: تاکنون نشست‌هایی با هیات آفرود در شهرستان توسط این اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گذاشته شده تا با توجیه آفرودسواران، پوشش گیاهی مراتع حفظ و از ظرفیت آن در ایجاد فرصت‌های شغلی و دامپروری به خوبی استفاده شود.
وی با تاکید بر فرهنگ‌سازی از سوی هیات آفرود شهرستان به صاحبان خودروهای آفرود در پیشگیری از تخریب عرصه‌های مرتعی و جنگلی، گفت: باید این موضوع مهم بیش از گذشته جدی گرفته و مزایای این عرصه‌های در اختیار برای این قشر اطلاع‌رسانی شود.
به گفته وی تردد خودروهای آفرود در گرگان ممنوع بوده و حضور در عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان با این خودروها به هماهنگی و بررسی موضوع توسط اداره منابع طبیعی نیاز دارد.
شناسایی ۱۵ نقطه ورودی خودروهای آفرود به عرصه‌های طبیعی گرگان
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گرگان گفت: تاکنون ۱۵ نقطه پُرترافیک ورودی خودروهای آفرود به عرصه‌های جنگلی و مرتعی این شهرستان توسط جنگلبانان این اداره شناسایی و برای مسدود شدن آنها اقدام شده است.
رسول مقسم به خبرنگار ایرنا افزود: عمده مسیرهای ورودی خودروهای آفرود به عرصه‌های جنگلی و مرتعی شهرستان در منطقه کوهستانی و جنگلی «توسکستان» به سمت «شاهکوه» است که این مسیرها با نظارت تلاش شبانه‌روزی جنگلبانان و بهره‌گیری از یک دستگاه بیل مکانیکی و دو دستگاه تراکتور مجهز به بیل، مسدود است.
وی خاطرنشان کرد: در عین حال، این اداره برای مشارکت صاحبان خودروهای آفرود در حفظ عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان برنامه دارد تا نگرانی طبیعت دوستان و دامداران از خسارت ناشی از ورود این دسته از خودروها پیشگیری شود.
مقسم همچنین از اجرای برنامه ایجاد آتش‌بُر به عرض ۶ الی هشت متر در زمین‌های زراعی همجوار با عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان به طول ۷۲ کیلومتر خبر داد و گفت: این طرح پس از برداشت محصولات پاییزه از جمله گندم، جو و کلزا آغاز شده و تاکنون ۴۲ کیلومتر آن ایجاد آتش‌بُر انجام شده و بقیه در مناطق سردسیر، در دست اقدام است.
وی یادآور شد: در اجرای طرح مزبور علاوه بر به کارگیری از دو دستگاه تراکتور در اختیار این اداره، از مشارکت کشاورزان منطقه هم استفاده می‌شود.
به گفته وی تاکنون با توجه اطلاع‌رسانی صورت گرفته، آتش سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی این شهرستان بر اثر آتش ناشی از بقایای محصول برداشت شده، رخ نداده است.
وی ادامه داد: برای حفظ عرصه‌های منابع طبیعی این شهرستان از تمام ظرفیت در اختیار و مشارکت از دستگاه‌ها و مردمی از جمله اجرای برنامه‌های به کارگیری دیده‌بان‌ها در عرصه‌های جنگلی، مشخص کردن ۱۵ نقطه با «چی پی اس» برای گزارش‌دهی در زمان وقوع آتش و تسریع در اجرای عملیات اطفای حریق، به روزرسانی تجهیزات اطفای حریق اعم از خودرویی و انفرادی، تشکیل گروه‌های اطفای حریق هر کدام با ۱۱ نیروی آموزش دیده، ایجاد آتش‌بُر برپایی رزمایش برای آمادگی با همکاری شهرداری، بخشداری، اعضای شورای اسلامی و پایگاه‌های بسیج، نصب تابلوهای هشداردهنده از آثار زیانبار آتش در عرصه‌های طبیعی و کلاس‌های آموزشی مقابله با حریق در دست اقدام و اجرا است.
وی به شهروندان توصیه کرد: در صورت مشاهده هرگونه تخریب، تصرف و آتش‌سوزی‌های احتمالی موضوع را از طریق شماره تلفن ۱۵۰۴ به یگان حفاظت منابع طبیعی اطلاع دهند.
به گفته وی در شهرستان گرگان ۸۳ هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی ملی در پنج دهستان استرآباد جنوبی، روشن آباد، انجیرآب، قرق و استرآباد شمالی از توابع بخش های مرکزی و بهاران با کاربری‌هایی از جمله جنگل، مرتع و جنگل دست کاشت وجود دارد که دارای جاذبه های منحصر به فرد در جذب گردشگر از اقصی نقاط کشور در طول سال است.
تاکید دادستان گلستان بر نظارت بیشتر
پیشتر به نقل از روابط عمومی دادگستری گلستان، محمود اسپانلو دادستان مرکز گلستان خواستار نظارت بیشتر منابع طبیعی و آبخیزداری استان برای جلوگیری از جولان آفرودسواران در جنگل‌ها و مراتع استان و معرفی متخلفان به مراجع قضایی و مسدود کردن مسیرهای فرعی جنگل‌ها و مراتع شده بود.
بر اساس اعلام نظر کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری، تردد خودروهای آفرود در مناطق جنگلی و طبیعی، سبب فشرده شدن خاک و فرسایش آن در درازمدت و کاهش نفوذ آب و تهدید جدی برای حیات وحش و پوشش گیاهی مراتع و جنگل‌ها است.
نظر شما