مرگ مرموز ماهیان "باباامان" بجنورد؛ پشت پرده این ماجرا کیست

به گزارش خبرنگار ایرنا، مردم اهالی روستای "بابا امان" بجنورد روز گذشته را در بُهت و حیرت به سر بردند و زمانی که مانند روزهای عادی از میان رودخانه پُر آب روستا گذر کردند؛ ناگهان چشمشان به ماهیانی افتاد که مرده‌اند و بر روی آب شناور شده‌اند.

تعداد این ماهیان به قدری زیاد بوده که موجب رنجش خاطر بسیاری از اهالی می شود و به صورت خودجوش در پی دلایل ماجرا و اینکه چه کسی موجب تخریب زیست آنها شده است، بر می آیند.

این پدیده سالی حداقل چند بار اتفاق می افتد به طوری که مردم این خطه با مرگ ماهیان خاطره بازی می کنند و در آخرین مورد فروردین ماه امسال بود که شاهد مرگ مرموز ماهیان در بند عبدل آباد این منطقه بودیم و این صحنه های دلخراش اگرچه در نگاه اول تنها به مرگ تعدادی ماهی ختم می شود ولی تکرار آن بیانگر این است که نظارت و برخوردی نیز با عاملان این حادثه ها نمی شود.

مرگ ماهیان که هر از چندگاهی ملعبه دست فضای مجازی می شود در مقابل موجب رنجش بسیاری از طبیعت دوستان و انسان های با وجدان بیدار می شود.

مرگ این موجودات زیبا اگرچه به ظاهر بی صدا و خاموش رقم می خورد، ولی پیامدهای آن برای طبیعت خطرناک و پژواک نتایج آن پرصدا خواهد بود زیرا مرگ ماهی آن هم به دست انسان و دخالت بشر، تنها به تلف شدن چند قطعه از این گونه ختم نمی شود، پیامدهای آن می تواند برای تمام دوستداران محیط زیست بوده و مشکلات ناشی از آن دامن گیر همه شود.

قابل تامل است که در این هیایوی خشکسالی که آب رودخانه ها ته کشیده و مجال زیستن برای زیستمندان به مخاطره افتاده صید غیرمجاز و غیرمتعارف ماهیان هم بلای جانشان شده است.

بابااَمان در تسخیر صیادان

گردشگاه بابا امان بجنورد یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین پارک‌های طبیعت‌گردی کشور است که با طبیعتی زیبا همه ساله میزبان میلیون‌ها مسافر و زائر حرم قدس رضوی است. مسافران و زائران بسیاری که قصد سفر به شهرهای شمالی کشور به‌ ویژه مشهد مقدس را دارند برای استراحت از این گردشگاه دیدنی استفاده می‌کنند.

در بابا امان چشمه‌ای است که از دل صخره می‌جوشد و آب آن به استخرهایی می‌ریزد که مردم رهگذار را با آبشارهای مصنوعی به وجه می آورد و همین آب گوارا در رودخانه ای در پایین دست روستایی به همین نام سرازیر می شود و محیط مناسبی برای پرورش ماهی خلق کرده است.

گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از روستای بابا امان حاکی از این است که مردم این منطقه از تکرار چندباره مرگ ماهی ها در سالیان اخیر ناراحت هستند و تعدادی از ریش سفیدان این روستا می گویند که روز گذشته ۲ نفر در همان محدوده که ماهیان تلف شده اند، مشغول ماهیگیری بودند و به احتمال زیاد این ۲ صیاد سم در آب ریخته و یا از جریان برق برای صید ماهی استفاده کرده اند.

کشتن این زبان بسته ها با این ۲ روش، فجیع ترین نوع کشتار است و با هیچ اخلاق و منش انسانی سازگار نیست و اگر از این روش صید استفاده شود؛ تَر و خشک با همدیگر می سوزد و دستگاه های ذیربط باید وارد عمل شوند و جلوی این سودجویان را بگیرند.

صیادان سودجو نوعی سم در آب رودخانه می ریزند تا ماهیان به تب و تاب بیفتند و بر روی آب ظاهر شوند. در این میان ماهیان بزرگ تر و با جثه درشت تر چیده می شوند و مابقی ماهیان ریز در آب رها می شوند.

این ریش سفیدان به مرگ مهیان در بند عبدل آباد نیز اشاره می کنند که در همین چند وقت پیش بود که در فضای مجازی سر و صدا کرد و آنها معتقدند که فعالیت صنایع در جوار این بند خاکی و استفاده ریختن پساب آلوده موجب مرگز ماهیان در این بند خاکی شده است اگرچه شاید بی ربط هم نگفته باشند چرا که خبرگزاری ایرنا در همان موقع دلایل این مرگ مرموز را پرس و جو کرد ولی به جواب قانع کننده ای دست نیافت.

بند خاکی روستای عبدل آباد در شهر حصار گرمخان از توابع بجنورد واقع است که این بند در زمستان از آب‌ رودخانه‌های اطراف ذخیره و در فصل‌های کم آبی برای تزریق به زمین‌های کشاورزی اطراف استفاده می شود.

مرگ ماهیان در این خطه به بند "عبدل آباد" و "بابا امان" ختم نمی شود؛ تیرماه پارسال بود که شمار زیادی ماهی آزاد در یکی از کانال های رودخانه اترک شهرستان مانه و سملقان در اثر آلودگی آب به سموم کشاورزی تلف شدند.

اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی اعلام کرد که پساب ورودی به این کانال از شالیزارها و پنبه زارها با سموم افت کش آلوده بوده و البته مشاهده قوطی سموم استفاده شده و اظهارات چند نفر از کشاورزان هم دلالت بر آلودگی آب به سم دارد.

خشکسالی و کاهش دبی رودخانه ها سبب شده تا میزان آلودگی آب بیشتر شود و رودها قدرت خودپالایی را از دست بدهند و در این شرایط زیست آبزیان در آب های آلوده به مخاطره افتاده است ولی این انسان ها هستند که در تمامی این موارد دخیل بوده اند و تا مرگ کامل ماهیان رودخانه ای در برنامه دارد ...

کارشناسان معتقدند که برداشت زیاد آب توسط کشاورزان سبب شد تا میزان آب در رودخانه اترک کاهش یابد و با کاهش میزان آب، میزان اکسیژن کاهش یافته و سبب مرگ این آبزیان شد.

رودخانه اترک از دامنه‌های جنوبی ارتفاعات هزارمسجد در حدفاصل شهرستان‌های قوچان و چناران سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از محدوده شهرستان قوچان در استان خراسان رضوی و بخش‌های میانی شهرستان‌های فاروج، شیروان، بجنورد و مانه و سملقان در خراسان شمالی به شرق استان گلستان وارد شده و در نهایت به تالاب‌های حاشیه دریای خزر (تالاب آلاگل) می‌ریزد.

روخانه اترک، پنجمین رود طولانی کشور است و حدود ۲۱۱ کیلومتر از مسیر ۵۳۵ کیلومتری این رودخانه در استان خراسان شمالی واقع شده است.

سم؛ عامل مرگ ماهیان

مرگ ماهیان اگرچه در این شهرستان هر سال اتفاق می‌افتد، ولی پرس و جو در مورد دلایل تلف شدن در یک سال اخیر بی نتیجه بوده است و بعد از چند روز مانور مرگ ماهیان در فضای مجازی این جریان از ذهن مردم رخت بسته و به خاطره‌ها می‌پیوندد ولی عامل مرگ این موجودات هر کس و هر چیزی است قطعا به دست انسان ها رخ داده و باید در این مورد ایست کرد و به پایان ماجرا اندیشید.

مدیر حفاظت محیط زیست بجنورد درباره مرگ ماهیان رودخانه باباامان می گوید: نمونه ماهی های تلف شده به آزمایشگاه دامپزشکی استان ارسال شد و علت این حادثه در دست بررسی است.

حمید فخرانی می افزاید: بر اساس گزارش مردم محلی در روز حادثه ۲ نفر در محدوده پلنگ دره بالادست رودخانه اقدام به صید ماهی کرده اند که بر این اساس احتمال می رود عامل مرگ ماهی ها، استفاده از سم و یا جریان برق به وسیله این افراد باشد.

وی می گوید: شمار ماهی‌های تلف شده اندک است و صید غیرمتعارف ماهی به وسیله سودجویان یکی از علت های احتمالی وقوع این حادثه محسوب می شود.

مدیر حفاظت محیط زیست بجنورد تصریح می کند: برخی از افراد در صید ماهی از شیوه های غیرمتعارف و غیرمجاز همچون انفجار مواد منفجره، جریان برق و یا ریختن سم در آب استفاده می کنند.

طول رودخانه های خراسان شمالی ۶ هزار و ۶۰۰ کیلومتر است که از این میزان، ۲ هزار و ۱۰۰ کیلومتر، رودخانه حساس و مهم است.

خراسان شمالی با یک میلیون نفر جمعیت در شمال شرق کشور واقع است و ۴۴ درصد از جمعیت آن در روستاها سکونت دارند.