صعودهای کوهنوردی غیرمجاز، چالش این روزهای زنجان

به گزارش خبرنگار ایرنا، سنگنوردی از جمله ورزش های مفرح و هیجان انگیزی است که افراد زیادی را در رده های سنی مختلف به خود جذب می کند.

این ورزش که دارای زیرمجموعه های مختلف از جمله صخره نوردی، غارنوردی، پیاده نوردی، جنگل نوردی، دره نوردی و پنج رشته سالنی است به توانایی، قدرت فیزیکی و بدنی و تمرکز ذهنی نیاز دارد و به کوهنوردان حسی سرشار از رضایتمندی و سرخوشی هدیه می کند.

با وجود مزیتهای فراوانی که این رشته ورزشی دارد و با توجه به اینکه طی سالهای اخیر طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده، اما جزو رشته های پرخطر و پرحادثه و با تلفات بالای جانی و آسیب های جسمی است به همین دلیل فعالیت در این رشته ورزشی به مقدماتی نیاز دارد که هر ورزشکاری باید از ابتدای فعالیت با آنها آشنا و به رعایت موارد لازم مقید باشد.

فعالیت گروه‌های غیرمجاز صعود به یکی از دغدغه ها و چالشهای جدی هیات ورزشی سنگنوردی زنجان تبدیل شده است. فعالیت در قالب باشگاههای ورزشی و پرهیز از صعودهای انفرادی و با گروه‌های غیرمجاز و خارج از باشگاه از الزامات فعالیت سالم در این رشته ورزشی است اما با توجه به رغبت اقشار مختلف مردم برای فعالیت در این رشته، به موازات فعالیت باشگاه‌های مجاز، گروه‌های غیرمجاز نیز اقدام به صعودهای گروهی می کنند که این امر امروزه به یکی از دغدغه ها و چالش های جدی هیات ورزشی سنگنوردی استان زنجان نیز تبدیل شده است.

خبرنگار ایرنا برای آگاهی از چگونگی فعالیت گروه‌های غیرمجاز در این رشته ورزشی و لزوم آگاهی دهی و اطلاع رسانی به عموم مردم در خصوص مخاطرات و معایب صعود با گروه‌های غیرمجاز با حسین مصطفوی، رییس هیات کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان زنجان گفت و گو کرده است.

ایرنا: علت استقبال بالای عموم مردم از رشته ورزشی سنگنوردی در سالهای اخیر و رشد گروه‌های صعود غیرمجاز چیست؟

مصطفوی: در سالهای گذشته به دلیل شیوع کرونا، ورزش نیز مانند بسیاری از بخش های دیگر به چالش کشیده شد و تمایل اغلب مردم به سوی ورزش های خارج از سالن و ورزش های بیرونی افزایش یافت که حجم زیادی از این ورزش ها به سوی پیاده روی و کوهنوردی های ساده کشیده شد و بر همین اساس فعالیت گروههای غیرمجاز صعود نیز روز به روز شکل جدیتری به خود گرفت.

آگاهی نداشتن مردم نیز موجب رشد هرچه بیشتر این گروه‌ها شد به طوریکه هم اکنون به عنوان مشکل و معضلی جدی در این بخش مطرح است و اداره کل ورزش و جوانان و هیات سنگنوردی استان بر روی این موضوع کار می کند تا اطلاع رسانی های لازم را انجام دهد و گروه‌های غیرمجاز را برای فعالیت در قالب باشگاه ها مجاب کند.

ایرنا: هم اکنون چه تعداد باشگاه مجاز و چه تعداد گروه‌های غیرمجاز صعود در استان فعالیت می کنند؟

مصطفوی: هم اکنون ۲۰ باشگاه مجاز کوهنوردی در استان فعال است و رشته های مختلف کوهنوردی را مدیریت می کند همچنین ۹۰ گروه غیرمجاز صعود نیز در استان شناسایی شده است.

۲۰ باشگاه مجاز و ۹۰ گروه غیرمجاز صعود در زنجان فعالیت دارند. فعالیت گروه‌های غیرمجاز مشکلات جدی را برای افراد فعال در این رشته ایجاد می کند که نمونه های آن بسیار است از جمله آن می توان به موضوع "سها علینژاد" از استان ایلام اشاره کرد که با تورهای غیرمجاز برای صعود اعزام شد و ۹ روز مفقود بود و پس از این مدت جسد او کشف شد که راهنمای این تور به پرداخت دیه و زندان محکوم گردید.

ایرنا: هیات کوهنوردی استان چه اقداماتی برای جلوگیری از صعودهای غیرمجاز کرده است؟

مصطفوی: با بسیاری از این گروه‌ها که تعداد اعضای آنها نیز زیاد است، جلساتی برگزار و از مسوولان این گروه‌ها دعوت کردیم که به سمت باشگاهداری بیایند چراکه وقتی باشگاهی تاسیس می شود موظف است بیمه مسوولیت داشته باشد و در قبال اعضای باشگاه و کسانی که از برنامه های کوهنوردی استفاده می کنند مسولیت داشته باشد.

باشگاه‌ها موظف هستند به ازای هر برنامه ای که اجرا می کنند بیمه حوادث داشته باشد و برای برنامه کوهنوردی به ازای هر ۱۲ نفر، یک مربی با تیم همراه کند.

ایرنا: اهمیت وجود مربی در کنار تیم های این رشته ورزشی چیست؟

مصطفوی: کوهنوردی ورزشی خطرساز و پرحادثه است و مرگ و میر در این رشته آمار بالایی دارد.

وقتی مربی در کنار تیم ها قرار می گیرد درصد حوادث و مرگ و میر بسیار کاهش می یابد بر همین اساس باشگاه موظف است از مربیان مجرب و کاردان در کنار این تیم ها استفاده کند تا حوادث کمتری را شاهد باشیم و اگر حادثه ای اتفاق افتاد بتوان آن را مدیریت کرد.

باشگاه‌های کوهنوردی با هیات کوهنوردی و این هیات نیز با هلال احمر ارتباط مستقیمی دارد و هیات کوهنوردی نیز کارگروهی به نام امداد و نجات کوهستان دارد و افراد آزمون دیده و کارورز که در امداد و نجات تجربیاتی دارند می توانند اقدامات مربوط به نجات فرد مصدوم را انجام دهند.

وقتی اتفاقی در تیم های صعود می افتد باشگاه باید گزارش حادثه را توسط مربی خود ارایه کند و هیات کوهنوری به دلیل مجاز بودن باشگاه با فدراسیون پزشکی ورزشی و در نهایت با بیمه ها ارتباط می گیرد و از بیمه های حوادث و مسوولیت برای جبران خسارت استفاده می کند.

در گروه های غیرمجاز این تفاق نمی افتد افرادی که دوره و آموزش ندیده اند و مربی نیستند دور هم جمع می شوند و تعدادی از افراد را به کوهنوردی می برند درحالیکه حتی خودشان در هیچ کلاس آموزشی شرکت نکرده اند و مربی نیستند.

ایرنا: هیات کوهنوردی استان امسال چه برنامه هایی در خصوص صعودهای مجاز دارد؟

مصطفوی: هیات کوهنوردی استان امسال به موضوع آموزش ها بسیار جدی ورود پیدا کرده است و تلاش می کند افراد را به سمت کلاس های آموزشی سوق دهد.

۲ باشگاه از مجموع باشگاه‌های فعال در این رشته به صورت جدی وارد موضوع آموزش شده اند و کلاس های آموزشی را هر هفته به طور مستمر برگزار می کنند تا ورزشکاران را آموزش دهند تا اگر اتفاقی در حین این صعودها رخ داد حداقل نحوه برخورد با فرد مصدوم را بدانند.

گروه‌های غیرمجاز چون هیچ مجوزی از هیات کوهنوردی و اداره کل ورزش و جوانان ندارند، اجازه برگزاری کلاس های آموزشی را نیز ندارند و در این خصوص حمایت نمی شوند و تنها باشگاه ها این مجوز را دارند که کلاس برگزار کنند.

کمیته های فنی فعالیت باشگاههای مجاز را رصد، پایش و نظارت می کنند و به همین دلیل افراد فعال در این باشگاهها از سوی مربیان آموزش داده می شوند و اگر باشگاه ها خطایی نیز داشته باشند با آنها برخورد و خطاها اصلاح می شود، ولی در گروههای غیرمجاز اگر خطایی نیز وجود داشته باشد چون مجوز ندارند هیچ اعمال نظر و برخوردی از سوی هیات کوهنوردی انجام نمی شود.

ایرنا: چه توصیه ای به ورزشکاران فعال در رشته سنگنوردی دارید؟

مصطفوی: افراد ورزشکار در این رشته لیست باشگاههای دارای مجوز را از هیات کوهنوردی استان بگیرند و در قالب باشگاههای مجاز، فعالیت خود را دنبال کنند تا اگر با حادثه ای مواجه شدند، حمایت شوند.

از کسانی که گروههای غیرمجاز دارند می خواهیم به هیات سنگنوردی مراجعه و با تاسیس باشگاه به صورت مجاز فعالیت کنند.

تخلفات گروههای غیرمجاز صعود برخلاف باشگاههای مجاز قابل پیگیری و برخورد نیست. باشگاهها، موسسات غیردولتی تجاری هستند و گروههای غیرمجاز هم تجاری کار می کنند و همانند دستفروشی هستند که جنسی را می فروشند که اگر تخلف و گرانفروشی داشته باشند نمی توان با آنها برخورد کرد اما باشگاهها مانند مغازه های دارای جواز کسب هستند که تخلف آنها قابل پیگیری و پایش است.

تلاش می کنیم گروههای غیرمجاز به سمت باشگاهداری بروند تا آموزش ها نیز جدی گرفته شود و برنامه ها، باکیفیت اجرا و مدیریت گردد.

لیدر یک گروه باید متوجه این موضوع باشد که هیات کوهنوردی می تواند حامی او باشد و اگر حادثه ای در حین این ورزش رخ دهد در کنار او است و حمایت می کند.

ایرنا: آیا می توان با گروههای غیرمجاز برخورد کرد؟

مصطفوی: با گروه های غیرمجاز نمی توان هیچ برخوردی کرد، سعی کردیم از طریق دادستانی هم وارد شویم اما بهترین حالت این است که خود مردم متوجه باشند در این گروهها فعالیت نکنند.

این گروهها گاه در اعلام برنامه ها می نویسند " این برنامه دوستانه است و گروه هیچ مسوولیتی در قبال ورزشکاران ندارد" درحالی که این دروغ محض است و نمی توان گفت مسوولیتی در این برنامه ها متوجه کسی نباشد.

اولین کسی که این برنامه را تدارک دیده مسوول است و باید پاسخگو باشد درحالیکه بسیاری از گروه‌های غیرمجاز خودشان هم این را نمی دانند و نسبت به این امر ناآگاه هستند حتی گاه در محضر و دفترخانه ها نیز از افراد تعهد و رضایت نامه شخصی می گیرند که "با رضایت خودم به این برنامه می آیم" که اینها هیچ معنی ندارد وقتی برنامه ای منجر به فوت شخصی می شود هیچ کسی نمی گوید با رضایت شخصی آمده بود و گروه باید جوابگو باشد.

حتی گاه افرادیکه با گروه های غیرمجاز صعود می کنند و آسیب می بینند به دلیل ناآگاهی، مورد را به هیات کوهنوردی استان گزارش نمی کنند یا در صورت گزارش از پیگیری آن به دلایل مختلف منصرف می شوند که همه اینها به ناآگاهی اشخاص بر می گردد.

گاه حوادثی منجر به فوت می شود که اگر فرد ورزشکار با ۱۰ هزار تومان بیمه شود اطمینان خاطری برای او و گروه ایجاد می شود.

وقتی صعود در قالب باشگاه انجام شود کارشناسان میزان قصور ورزشکار و باشگاه را تعیین و آن را به دادگستری اعلام می کنند و چون مجموعه ورزشی کوهنوردی مسوولیت حقوقی دارد می تواند نظریه کارشناسی بدهد اما در گروه‌های غیرمجاز هیچیک از این اقدامات و پیگیری ها انجام نمی شود.