راه‌کار وزارت میراث‌فرهنگی برای مدیریت بازگشت زائرین اربعین چیست؟

به گزارش خبرنگار گردشگری ایرنا، آیین راه‌پیمایی زیارت اربعین آغاز شده است، عاشقان اباعبدالله (ع) از جای‌جای ایران و جهان عازم کربلا هستند، دستگاه مختلف کشور در آماده‌باش کامل هستند تا در طول مسیر به ویژه در استان‌های مرزی و در شهرهای مبادی ورود و خروج به عراق علاوه بر تمهیدات لازم، این حجم میلیونی زوار را مدیریت کنند، معمولا این سفر از چند هفته قبل از روز اربعین آغاز می‌شود که قابل مدیریت است، اما حجم بازگشت همزمان چند میلیونی زائران اربعین ممکن است سختی‌هایی را برای خور زائران و دستگاه‌های هماهنگی ایجاد کند، راهکار چیست؟

در مسیر بازگشت زائران اربعین پلیس راهور، اورژانس و سایر دستگاه‌های خدمت‌رسان فشار زیادی را متحمل می‌شوند و نیاز به یاری بیشتری دارند. اگر زوار جای مناسبی برای اقامت داشته باشند، بسیاری از آنها با سرعت فراوان در صدد بازگشت به شهرستان خودشان نخواهند بود و سفرهای ایمن رقم خواهد خورد.

به همین منظور در نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که در وزارت میراث فرهنگی و با حضور نمایندگان از ۲۳ دستگاه عضو و مشارکت مجازی مسئولین ادارات کل ۳۱ استان در محل معاونت گردشگری برگزار شد، تاکید شد: به منظور مدیریت بازگشت زائرین اربعین امام حسین (ع)، آنها به ماندگاری آنها و افزایش طول سفر خود ترغیب شوند از طرفی تمهیدات لازم برای سفری ایمن و کاهش تلفات احتمالی، در دستور کار۲۳ دستگاه اجرایی ملی عضو ستاد و ادارات کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استانی قرار گیرد.

پیشنهاد و راه‌کار وزارت میراث فرهنگی فعالیت شبانه‌روزی مساجد در طول مسیر، اجرای برنامه‌های فرهنگی صدا و سیما به منظور ترویج فرهنگ زیارت و اربعین، راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع‌دستی و اطلاع‌رسانی گسترده برای معرفی ظرفیت‌های موجود به ویژه در بخش اقامت را تمهیدی برای ماندگاری و تحقق سفر ایمنی زائرین است.

اربعین پدیده انسجام‌بخش و محور هماهنگی و همکاری دستگاه‌ها

علی اصغر شالبافیان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی در این جلسه گفت: خوشبختانه موضوع اربعین به یک پدیده انسجام‌بخش و محور هماهنگی و همکاری دستگاه‌ها در طول سالیان اخیر تبدیل شده است و در پی تعامل حاصل بسیاری از حوزه‌های زیرساختی و محورهای مواصلاتی در استان‌های جنوب‌شرق همانند سیستان و بلوچستان تا استان‌های شمال‌غرب و جنوبی تقویت شده‌اند. این دستاوردها که اغلب در استان‌های کم‌برخوردار محقق شده است از برکات اربعین حسینی در داخل کشور به شمار می‌آید.

وی اظهار داشت: به رغم آن که موضوع اربعین در ستاد مرکزی اربعین با محوریت وزارت کشور پیگیری می‌شود، اما با تجمیع ظرفیت دستگاه‌های اجرایی مشارکت مستمری با اعضای ستاد مرکزی هماهنگی سفر و ادارات کل استانی وجود دارد و موضوع مدیریت بازگشت سفر زائرین به طور جد از سوی این ستاد در دستور کار قرار گرفته است.

شالبافیان تصریح کرد: در حال حاضر تمهیدات بسیاری برای مسیر رفت زوار در نظر گرفته شده است، اما طبق تجربه میدانی سال گذشته در مسیر برگشت، اغلب دستگاه‌ها و فعالان حاضر در موکب‌ها با این رویکرد اقدام می‌کنند که خدمت‌رسانی به پایان رسیده است. درحالی که یکی از دغدغه‌های پلیس راهور اتفاقاً مدیریت سوانح جاده‌ای درمسیر برگشت است.

رییس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با تاکید بر اینکه در اربعین امسال به دلیل تقویت ناوگان حمل‌ونقل، هموطنان سراسر کشور به استفاده از وسیله نقلیه شخصی ترغیب شده‌اند، گفت: با توجه به رویکرد جاری علاوه بر تامین نیاز به پارکینگ، مدیریت سفرها نیز یکی از موضوعات بسیار مهم است. در واقع به راننده‌ای که در مسیر برگشت است باید به صورت ویژه اندیشیده شود. یکی از اقدامات شایسته در این زمینه می‌تواند معرفی شهرستان‌های در طول مسیر جهت میزبانی و نیز افزایش ماندگاری سفر زوار در حین بازگشت باشد.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از زائرین استان‌های دورتر همانند خراسان‌شمالی و خراسان‌رضوی که پرواز هوایی یا کم است و یا وجود ندارد با خودروی شخصی سفر می‌کنند. اگر ما بتوانیم آنها را برای ماندگاری ترغیب و تمهیدی در این زمینه بیاندیشیم، یعنی زائر امام حسین (ع) با سوانح جاده‌ای کمتری به مقصد خود خواهد رسید. این یک دستور کار جدی است.

شالبافیان ادامه داد: کمک به ماندگاری و رفع خستگی مسافرین ارتباط مستقیمی با کاهش سوانح جاده‌ای دارد. از سازمان صدا و سیما استدعا دارم که برای این موضوع برنامه داشته باشند. به گونه‌ای که شبکه‌های استانی را برای معرفی و اطلاع‌رسانی ظرفیت‌های اقامتی شهرستان‌هایی که بار تردد بر آنها نیست و علاقه‌مند میزبانی از زوار امام حسین (ع) هستند را به خدمت بگیرند و الگوهای سال قبل را همانند شهرستان اسدآباد استان همدان و سایر اقدامات شایسته مرتبط پیشین را معرفی کنند. سایر دستگاه ها هم امکانات خود را در اختیار استان‌هایی که با تکمیل ظرفیت اسکان برای زوار روبه‌رو هستند قرار دهند.

دستگاه‌ها برای نصب بنرها تعجیل کنند

شالبافیان پیرو برنامه‌های اتخاذ شده تاکید کرد: دستگاه‌ها نسبت به نصب سریع‌تر بنرهایی که امکان اقامت زائرین اربعین در مسیر برگشت را فراهم می‌کند، تعجیل کنند. چرا که اگر آن زائر و مسافر بداند که امکان اقامتش درجایی در استان دیگری فراهم است، قطعا برنامه سفر خود را تنظیم کرده و برای بازگشت تعجیل نخواهد کرد. بنابراین توجه به موضوع اطلاع‌رسانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

همان طور که برای خوراک و اقامت زائر مواکب ما بسیج می‌شوند باید در طول مسیر پیاده‌روی موضوع برگشت نیز مدیریت شود. با این تدابیر می‌توانیم حافظ جان زوار باشیم. لازم به ذکر است هر اقدامی در این زمینه با هماهنگی ستاد اربعین انجام می‌شود.

شالبافیان همچنین در بخش دیگری از سخنان خود به افزایش ظرفیت مرزها و گسترش بستر خدمت‌رسانی به زائرین اشاره کرد و گفت: علاوه بر مرزهای سه گانه استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه با تنوع‌بخشی به مرزها و افزایش امکانات زیرساختی شرایط تردد تسهیل شده است.

بعد از اربعین با افزایش سفر به مشهد مواجهیم / دستگاه‌ها آماده باشند

رییس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر گفت: بلافاصله پایان ایام اربعین حسینی تمام دستگاه‌ها درگیر تعطیلات مربوط به شهادت امام رضا (ع) و شهادت پیامبر اکرم (ص) خواهند شد و در پی آن حجم عظیمی از مردم به دلیل اشتیاق زیارت امام رضا (ع) به شهر مشهد مقدس مشرف می‌شوند. اگرچه ما جلسه جداگانه‌ای را در این زمینه خواهیم داشت و استان‌ها در مقیاس بزرگ‌تری درگیر خواهند شد، اما این تذکر و ایجاد آمادگی ضروری دانسته می‌شود. با توجه به اینکه سال گذشته بیش از ۶ میلیون زائر در ایام شهادت امام رضا (ع) به شهر مشهد مقدس سفر کردند از این رو هم دستگاه‌هایی که هم‌اکنون در حوزه اربعین فعال هستند مجددا خدمت‌رسانی ملی را آغاز خواهند کرد.

تدبیر خادمین زائرین اربعین برای بازگشت زوار

مصطفی فاطمی فیروزآبادی دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر و مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز گفت: در حال حاضر حجم زیادی از امور اربعین در استان‌های مرزی به ادارات‌کل استانی واگذار شده است. ما دراین نشست تلاش کرده‌ایم با پرداختن به دو موضوع جمع‌بندی فعالیت‌های اربعین و نیز مدیریت بازگشت زائرین زمینه اجرایی شدن اقدامات عملیاتی را فراهم آوریم.

وی در این نشست اقدام به منظور تامین نیاز اقامتی زوار، بهره‌مندی از فرصت حاصل برای معرفی ظرفیت‌ها و شناساندن استان‌های میزبان و نیز نسبت به بسیج ظرفیت‌های موجود در ادارات‌کل استانی تاکید کرد.

تکریم زائرین اربعین هدف اصلی ماست

جواد واحدی معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در این نشست به موضوعاتی از جمله تلاش برای تحقق شعار هر خانه، یک موکب، استفاده از ظرفیت‌ها و جذابیت‌های مراکز فروش و ارائه صنایع‌دستی به عنوان ابزاری برای مدیریت بازگشت زوار و تلاش برای افزایش مدت زمان توقف در راستای تحقق ایمنی و نیز تداوم نهضت ملی برای تامین سرویس‌های بهداشتی مورد نیاز هموطنان که به عنوان زائر امام حسین (ع) در استان‌های کشور در حال تردد هستند اشاره کرد.

بسیج ظرفیت‌های ملی برای مدیریت سفر و اطلاع‌رسانی زائرین اربعین

در این نشست ۲۳ دستگاه اجرایی عضو ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر از جمله سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، راهور ناجا، سازمان هواپیمایی کشوری، سازمان اورژانس کشور، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، سازمان امور عشایر ایران، وزارت کشور، سازمان صدا و سیما، سازمان بنادر و دریانوردی و نیز کانون اتومبیلرانی و جهانگردی به تشریح اقدامات و برنامه‌های خود در زمینه حمایت و تامین نیاز زائرین اربعین در ابعاد مختلف پرداختند. مطرح شدن مباحثی از جمله پاسخگویی فعال ۰۹۶۲۹، بهره‌مندی از ظرفیت خودروهای امدادخودرو کانون اتومبیلرانی و جهانگردی، تلاش برای رفع مشکل زائرین در سه زمینه خواب‌آلودگی، مدیریت سفر و کنترل و مهار سرعت وسایل شخصی، افزایش تبلیغات محیطی، توجه به موکب‌ها و پایگاه‌های سلامت، گشت‌زنی مداوم برای کنترل تخلف‌‎های احتمالی، تشدید نظارت و مهار گران‌فروشی، برپایی موکب‌های عشایر، اجرای برنامه‌های فرهنگی در مرزها، پاسخ به سوالات زائرین در سایت‌های مناطق آزاد ، ارائه بسته‌های فرهنگی، برپایی ۷ پایگاه اطلاع‌رسانی صدا و سیما در ۶ استان، برپایی موکب‌های رسانه‌ای، تدبیر برای راه‌اندازی استودیو در پایانه‌های مرزی، در نظر گرفتن ۳۳ مرکز صدا و سیمای استان‌های دیگر به عنوان پشتیبان، اختصاص شناور و تجمیع ظرفیت‌های شرکت‎های کشتیرانی متناسب با مسیرهای تردد و در خدمت گرفتن کلیه ظرفیت‌های ناوگان هوایی و پروازهای مربوطه در این نشست مطرح شدند.

آماده باش برای تردد زائران اربعین ۱۴۰۲

همچنین طبق گزارش اعلام شده از سوی وزارت کشور در فاصله اربعین سال گذشته تا امسال افزوده شدن حدود ۱۰ هزار متر خط‌کشی و ایمن‌سازی راه‌ها، انجام حدود ۸۲۵ کیلومتر لکه‌گیری و تکمیل آسفالت در طول مسیر، احداث ۱۳۷کیلومتر مسیر جدید در استان‌ها، ایجاد ۳۰ هزار علائم هشداردهنده و افزایش به تعداد ۵۰ هزارتایی سال گذشته، تدبیر برای ۷۸۶ هکتار پارکینگ، تامین ظرفیت پارک ۴۹۷ هزار خودرو در پارکینگ‌های پایانه‌های مرزی در ۶ استان محقق شده است.

همچنین در زمینه سرویس‌های بهداشتی در ۶ استان هدف شامل ایلام، کرمانشاه، کردستان، خوزستان، آذربایجان‌غربی و سیستان و بلوچستان ۵ هزار سرویس بهداشتی دیده شده است. سال‌های گذشته تنها عمده خدمات در پایانه‌های مرزی دیده شده بود اما امسال ارائه خدمات در سطح اغلب شهرها گسترش یافته است.

علاوه براین برای جلوگیری اینکه زوار در پایانه‌های مرزی توقف زیادی نداشته باشند گیت‌های ورود و خروج توسعه داده شده و با اضافه شدن ۱۷۸ گیت و در مجموع ۵۰۴ گیت ورود و خروج تدارک دیده شده است. این در حالیست که ظرفیت طرف عراقی نیز به خدمت گرفته شده است. به گونه‌ای که آنها نیز ظرفیت خودشان را توسعه دادند و متناسب با گیت‌های کشورمان گیت ایجاد کردند و سرعت تردد را افزایش دادند. در بسیاری از مرزها همانند مرز خسروی تردد به صورت شبانه‌روزی شده است و این موضوع تجمع زائرین را کمتر و دسترسی را راحت‌تر کرده است.

طبق گزارش وزارت کشور تامین آب آشامیدنی و سیستم‌های خنک‌کننده در کنار اقدام برای میزبانی شایسته از زوار کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان نیز با اتخاذ تدابیر در استان‌های سیستان و بلوچستان و استان‌های غرب کشور محقق شده است. این درحالیست که هم‌اکنون حجم قابل توجهی از زائرین پاکستانی وارد کشور شده‌اند و در حال تردد هستند.