معرفی محصولات فناورانه به جای هدایای مرسوم در سفرهای خارجی رییس جمهور

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، توجه به دانش و فناوری با پیروزی انقلاب اسلامی و با توجه به مهم‌ترین مولفه آن؛ یعنی حفظ استقلال کشور اهمیت یافت و در دوره‌های مختلف تاریخی اشکال متفاوتی به خود گرفت، بعد از توسعه آموزش عالی و انتشارات علمی از ابتدای دهه ۷۰، مجموعه زیست بوم دانش کشور به توسعه پژوهش و فناوری‌های نوظهور در دهه بعد تمایل یافت و در نهایت از اواسط دهه ۹۰ به گذار به اقتصاد دانش‌بنیان و مبتنی بر نوآوری رسید.

دولت سیزدهم طی دو سال گذشته با اهتمام ویژه به علم و فناوری، حمایت از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری را دنبال کرده است. این حمایت فقط به شکل مادی نبوده و شامل توجه رییس‌جمهور به اهالی علم، حضور در جلسات مهم با آنها مانند جلسه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) طی دو سال گذشته دو بار و بعد از ۱۱ سال، تخصیص کامل بودجه‌های مصوب و اعطای بودجه فراتر از تخصیص، تلاش برای تصویب و سپس ابلاغ قانون جهش تولید دانش بنیان است.

افزون بر این، توسعه زیست‌بوم دانش‌بنیان و فناوری با هدف توسعه اقتصاد دانش‌بنیان از ابتدای سال گذشته با تاکید مقام معظم رهبری و انتخاب شعار سال به عنوان تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین شتاب بیشتری گرفت و و وزارت علوم، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، جهاد دانشگاهی و نهادهای دیگر به عنوان متولیان این امر طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی را از آن زمان اجرا کرده‌اند.

تغییر رویکرد نسبت به علم و فناوری

شقایق حق‌جوی جوانمرد در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد نقش دولت سیزدهم در پیشبرد گفتمان علم و کمک به زیست‌بوم فناوری اظهار داشت: دولت را به‌شدت دوستدار، نگران و دغدغه‌مند حوزه علم و فناوری می‌بینم و بزرگ‌ترین ظهور و بروز آن را می‌توان در سفرهای اخیر خارجی رییس‌جمهور دید که به جای هر هدیه‌ای محصولات فناورانه به مسئولان کشورها ارایه می شود که این تغییر عمده‌ای در رویکرد کشور بوده است.

استاد گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مورد نقش زنان در توسعه علم و فناوری نیز توضیح داد: علم و فناوری از حوزه‌هایی است که از جنسیت‌زدگی تا حد زیادی مصون بوده است و هرگز به عنوان یک زن و فعال در حوزه دانش احساس تبعیض نکرده‌ام، به نظرم سازوکارهایی در جهان علم و فناوری تعبیه شده است که اگر کار درست و باکیفیت انجام دهیم، ناگزیر به آن توجه می‌شود و کسی نمی‌تواند این را پنهان کند و فقط به دلیل اینکه یک خانم این کار را انجام داده است، آن را انکار کند.

وی افزود: در کشور خودمان هم به لطف آموزهای اسلام، توجه ویژه پیامبر اکرم (ص) به علم و وجود پربرکت حضرت زهرا (س) هرگز احساس نکردم تبعیض علیه زنان وجود دارد. البته همه خانم‌ها در همه جای دنیا به دلیل سایر مسئولیت‌های بااهمیتی که برعهده دارند، ممکن است مجبور شوند بخشی از فعالیت‌های علمی خود را کاهش دهند.

فعالیت علمی باید به حل مساله منجر شود

جوانمرد در پاسخ به سوالی در مورد ثابت ماندن رتبه علمی کشور (رتبه ۱۵ اسکوپوس و ۱۷ وب آو ساینس) و اینکه آیا باید برای بهبود رتبه علمی بیشتر به انتشار مقالات توجه کنیم یا رسیدن به فناوری و محصول مهم‌تر است، گفت: همه این موضوعات مهم است. مقاله تنها موضوع علمی نیست که با آن سروکار داریم؛ اما تا فعالیت علمی وجود نداشته باشد و در قالب مقاله ثبت نشود، به فناوری نمی‌رسیم.

رییس پیشین مرکز توسعه و هماهنگی تحقیقات معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت افزود: یک سنت علمی در جهان است که وقتی یک نفر کار پژوهشی انجام می‌دهد، باید نتایج آن را با همکاران علمی خود در جهان به اشتراک بگذارد. این کار وظیفه هر دانشمندی است و تا وقتی مورد توافق جامعه علمی نباشد، حتما اصل دستاورد زیر سوال می‌رود.

وی یادآور شد: اما کار علمی برای حل مساله‌ای آغاز می‌شود و مهم این است که مجموعه فعالیت‌های علمی منجر به حل مساله شود که در ادبیات امروز جهان به نام اثرگذاری (IMPACT) از آن یاد می‌کنند. مقاله بسیار مهم است؛ زیرا نشان می‌دهد فعالیت علمی را مستند کرده‌ایم و مورد توافق جامعه حرفه‌ای علمی است که به آن تعلق داریم؛ ولی در نهایت دستاوردها باید بتواند مساله‌ای را حل کند.