به گزارش ایرنا، « مهری اثناعشری» روز سهشنبه در همایش ملی بحرانهای زیستمحیطی تالاب میقان اراک در کانون امام خمینی(ره) این شهر افزود: تا زمانیکه نپذیریم مسئولیت حفظ تالاب به عهده همه است، نمیتوان از بحران رها شد.
وی بیان کرد: در گزارشی که تحت عنوان چشمانداز جهانی تالابها در ۲۰۲۱ توسط دبیرخانه کنوانسیون رامسر منتشر شد، اعلام شد که در ۵۰ سال اخیر، ۳۵ درصد تالابهای دنیا تخریب و نابود شده است، زیرا هر بخشی فقط ماموریت و مسئولیت خود را دنبال میکند و با اهداف بخشی کارها پیش میرود.
مدیر ملی طرح حفاظـت از تالابهای ایران ادامه داد: یک تالاب زمانی میتواند خدمات خود را ارایه کند که بهرهبرداریها خردمند و پایدار باشد.
اثناعشری اظهار کرد: جوامع محلی باید بدانند اگر معیشتشان به تالاب گره خورده، باید همه تلاش خود را برای حفظ آن به کار گیرند.
وی یادآور شد: ۵۰ سال گذشته، کنوانسیون رامسر به عنوان اولین معاهده بینالمللی در موضوع محیط زیست امضا شد که خاستگاه آن ایران در رامسر بود.
مدیر ملی طرح حفاظـت از تالابهای ایران اضافه کرد: ایران جزو اولین کشورهایی که به کنوانسیون رامسر رسید و ۵۰ سال از آن زمان میگذرد و امروز شرایط در موضوع کنوانسیون که حفظ تالابها است، اورژانسیتر و بحرانیتر شده است.
اثناعشری عنوان کرد: اگر پذیرفته شود که همه کسانی که از تالابها بهرهبرداری میکنند، باید دور هم بنشینند، برنامهریزی کنند و برنامهها را با یکدیگر اجرا کنند، خیلی از مسایل و مشکلات رخ نمیدهد.
وی گفت: سرعت بروز تغییرات اقلیمی از پیشبینیها سریعتر و اثرات اکوسیستمی تالابها بیشتر از تصورات است.
مدیر ملی طرح حفاظـت از تالابهای ایران افزود: اگر بحرانی رخ میدهد، برای خروج از آن همه باید کمک دهند.
وی تصریح کرد: گذاشتن القاب بزرگ بر مناطق، تالابها یا اکوسیستم، کمکی برای خروج از بحرانها نمیکند، دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه است، اما الان در چه شرایطی است.
مدیر ملی طرح حفاظـت از تالابهای ایران ادامه داد: تالاب استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان در چه شرایط بحرانی است، بهرهبرداران، کشاورزان و آب چاههای آنها چه شرایطی دارد.
اثناعشری اظهار کرد: تالاب پهناور بختگان در فارس، تالاب هامون در موقعیت حساس و استراتژیک در مرز شرقی کشور چه وضعیتی دارد؟
وی تاکید کرد: باید تلاش شود تا تالابها به خوبی امانتداری شود و به بهترین شکل، تحویل آیندگان شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی هم در این همایش گفت: صنعتی شدن مشکلات مختلفی را در حوزه محیطزیست این استان ایجاد کرده است.
« یوسف یوسفی» افزود: شرایط اکولوژی و وجود تالاب میقان در اطراف شهر نیز شرایط آلودگی را در شهر اراک مضاعفتر کرده است.
وی بیان کرد: تالاب میقان اراک یکی از ۱۰ تالاب مهم کشور است و با اقدامات سازمان محیطزیست، چهارمین یا پنجمین برنامه زیست بومی برای این تالاب تهیه شده و ارزشهای زیست بومی این منطقه به لحاظ گونههای جانوری و گیاهی بالا است.
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان مرکزی ادامه داد: ۸۴ گونه گیاهی ارزشمند در این منطقه وجود دارد که برخی از آنها ویژه این تالاب است.
یوسفی اظهار کرد:
تالاب میقان اراک در سیل سال ۹۸،
۱۰۰ میلیون مترمکعب روانآب در خود ذخیره کرد.
وی گفت: تاکنون در این تالاب، ۲۰۱ گونه پرنده، ۳۲ گونه دوزیست و چهار گونه خرنده شناسایی شده است.
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان مرکزی افزود: اراک در ۶ ماه اول به دلیل شرایط اقلیمی با ریزگردهای منطقه تالاب همراه است که موجب افزایش آلایندهها در این شهر میشود و در ۶ ماه دوم نیز آلایندههای صنعتی بر این شهر حاکم است.
یوسفی اظهار کرد: نیاز است پروژههای تدوین شده برای این تالاب اجرایی شود.
وی، ثبت تالاب میقان اراک در کنوانسیون رامسر و کشت دایم در مناطق کشاورزی اطراف تالاب به جای کشت دیم، از دیگر ضروریات است.
دبیر همایش ملی بحرانهای زیستمحیطی تالاب میقان اراک، نیز در این همایش گفت:
۲۵۰ تالاب در ایران وجود دارد که تالاب میقان جزو هشت تالاب مهم و دارای برنامه جامع مدیریت زیست بومی است که در سال ۹۵ برنامه آن با همکاری تمام ذینفعان تدوین و توسط استانداری به منظور اجرا به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد.
« زهره موسوی» افزود: در زمان تدوین برنامه، بسیاری از بحرانهای زیستمحیطی بالقوه بود اما پس از گذشت چندین سال از تدوین برنامه و شرایط اقلیمی، امروز بحرانهای زیستمحیطی مانند آتشسوزی، گرد و غبار، بیماری و سایر موارد، بالفعل است.
وی بیان کرد: در تالاب میقان اراک در سالهای اخیر،۲ بار آتشسوزی، سه بار شیوع آنفلوآنزا و خیزش گرد و غبار در پهنه آبی رخ داد.
معاون محیط طبیعی ادارهکل حفاظت محیطزیست استان مرکزی ادامه داد: به منظور استفاده از نظرات متخصصان برگزاری همایش ملی تالاب میقان از اردیبهشتماه امسال کلید خورد و دبیرخانه آن با حضور بیش از ۲۰ نفر از فعالان زیست محیطی، اعضای هیات علمی دانشگاهها، دوستداران طبیعت و کارشناسان شکل گرفت.
موسوی اظهار کرد: فراخوان این همایش از خردادماه با پنج محور، فنآوران نوین و هوشمندسازی در بستر تالاب میقان، پایش، کنترل و کاهش آلودگی آب، هوا و خاک تالاب میقان، تنوع زیستی پوشش گیاهی و گردشگری پایدار تالاب میقان، مدیریت پسماند و پساب تالاب میقان و رسانه، آموزش و فرهنگسازی در حوزه تالاب میقان آغاز شد.
وی گفت: چندین بار فراخوان این همایش تمدید شد اما متاسفانه تنها ۱۱ مقاله علمی ۶ ایده پذیرش شد.
تالاب کویری میقان اراک یکی از ۱۰ تالاب مهم کشور است که در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی اراک و جنوب غربی شهر داودآباد قرار گرفته است.
در سالهایی که میزان بارندگی مناسب است، دریاچه این تالاب دارای آب قابل توجهی میشود اما در سالهای کم بارش، دریاچه فصلی تالاب در فصول گرم سال خشک شده و با تبدیل شدن به چشمه غبارهای نمکی، سلامت هوای شهر اراک را در معرض مخاطره جدی قرار میدهد.
ارتفاع این تالاب از سطح دریاهای آزاد یکهزار و ۷۰۰ متر است و منابع تامین آب آن از بارشهای جوی، آب سه رودخانه قرهکهریز، فراهان و شهراب و پساب تصفیه فاضلاب اراک تامین میشود.
وسعت تالاب میقان اراک حدود ۲۵ هزار هکتار برآورد شده که شامل دریاچه با سه جزیره در وسط، قسمت کویری و دشتهای اطراف است.
این تالاب دارای ویژگیهای بومشناسی خاصی است، از جمله اینکه سالانه تعداد زیادی از پرندگان مهاجر را در فصل کوچ پذیرا است و در میان پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی که اقامت موقت در این زیستگاه دارند، بعضی از گونههای نادر و حمایت شده نظیر درناهای خاکستری دیده میشوند.
جمعیت بالای درناهای خاکستری در تالاب میقان نسبت به زیستگاههای دیگر کشور، این زیستگاه آبی را به یکی از کانونهای اقامت موقت ایران در عرصه مهاجرت پرندگان تبدیل کرده و در فصل کوچ جلوههای زیبایی را فرا رو مینهد.
همچنین پوشش گیاهی منطقه بیشتر از نوع گیاهان شورپسند یا هالوفیت بوده که از این نظر نیز تالاب میقان یکی از ذخیرهگاههای مهم گیاهان شور کشور به شمار میرود.
علاوه بر پرندگان، گونههای پستانداران، آرتمیا و انواع جلبگ آب شور نیز از دیگر جانداران تالاب و محیط اطراف آن محسوب میشوند که هر یک در نوع خود دارای اهمیت است.
به علت شوری آب، لایههای نمکی در منطقه دیده میشود، علاوه بر این گنبدهای نمکی نیز در سطح زیرین منطقه وجود دارند که تحت تاثیر گسلهای منطقه باعث لرزه خیزی خفیف در منطقه می شوند.
این تالاب دارای بزرگترین منبع سولفات سدیم در کشور است که شرکت املاح معدنی ایران حق برداشت از معادن این تالاب را اخذ کرده است.
نظر شما