پوست اندازی انار ساوه 

به گزارش ایرنا، هر شرایط اقلیمی متناسب پرورش میوه ها و محصولات کشاورزی خاصی است به طوری که ذات هر محصول تعیین کنند منطقه ای است که در آن محل می تواند پرورش یابد که این مساله با توجه به شرایط آب و هوایی و خاک ساوه این شهرستان را یکی از مناسب ترین نقاط جهان برای پرورش با کیفیت انار کرده است.

خاص‌ترین برند انار در ایران متعلق به ساوه بوده و این مساله به شکلی است که هرکجا نامی از ساوه برده شود اولین چیزی که برای مخاطبان آغازگر ارتباط می شود بحث در خصوص انار این شهرستان است.

آیا این ویژند (برند)‌ همانند داخل کشور قابلیت جهانی شدن دارد یا خیر؟ سوالی که برای رسیدن به جواب آن باید جوانب مختلف را بررسی کرد.

در جواب باید گفت: انار ساوه بدون شک با توجه به ویژگی های از قبیل مزه خاص ملس، رنگ متفاوت از سایر ارقام، مناسب برای صادرات و برخی خاصیت های دارویی اینگونه هست اما به راستی معرفی نام و نشان آن به جهان، مورد غفلت و کم توجهی قرار گرفته است که در این راستا دولت سیزدهم با تشخیص این مهم برای توسعه پایدار در این شهرستان دست به کار شده تا این ویژند به جایگاه واقعی خود در جهان دست پیدا کند.

تسهیل صادرات، برگزاری جشنواره محصول، اقدامات فرهنگی مبتنی بر فرهنگ بومی، انتقال یافته های تحقیقاتی از مراکز علمی به باغات، اصلاح باغات برای افزایش کیفیت و کمیت تولید از جمله اقدامات مورد نیاز برای معرفی این محصول به جامعه جهانی است.

در چند سال گذشته اقداماتی هرچند کم اما تاثیر گذار برای معرفی این محصول انجام شده که می تواند آن را به سمت یک پوست اندازی اساسی در مسیر شکوفایی سوق دهد که تداوم آن نیازمند یک همکاری همه جانبه بین بخش های مختلف درگیر با این میوه ملس ساوجی است.

از بد عهدی غیردولتی ها تا همت دولتی ها
جشنواره انار ساوه سال ها پیش به صورت شهرستانی برای چند دوره در جهاد کشاورزی این شهرستان برگزار شده اما در برگزرای همین جشنواره های کوچک شهرستانی نیز ۶ سال وقفه افتاده بود تا اینکه در دولت مردمی این خلاء دیده شد و درخواست مردم برای برگزاری آن در سطح ملی از سال گذشته رنگ واقعیت به خود گرفت.

مسجد جامع تاریخی ساوه میراث یک هزار ساله این شهر سفره پذیرایی اش را طبق وعده ای که داده بود در نیمه دوم آبان سال جاری برای دومین سال پیاپی در آغوش خود پهن کرد تا میراث فرهنگی مانند همیشه به رسالت حفظ میراث های مردمی جامه عمل پوشانده باشد.

آبان امسال دومین جشنواره ملی انار ساوه در حالی برگزار شد که قرار بود اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی اراک دبیر اجرایی آن باشد اما در میانه راه مسیر خود را از جشنواره جدا کرد و دولتی ها کار را زمین نگذاشتند تا مردم مانند گذشته چشم انتظار برگزاری جشنواره نمانند.
مسجد جامع تاریخی ساوه میراث یک هزار ساله این شهر سفره پذیرایی اش را طبق وعده ای که داده بود در نیمه دوم آبان سال جاری برای دومین سال پیاپی در آغوش خود پهن کرد تا میراث فرهنگی مانند همیشه به رسالت حفظ میراث های مردمی جامه عمل پوشانده باشد.

انار این میراث با ارزش مردم ساوه که برای درخشش نامش مانند تلالو یاقوت های سرخش در جهان چشم امید به برگزاری هرساله جشنواره ملی دارد ، نیمه دوم آبان امسال برای دومین سال پیاپی با ۸۰ غرفه به دست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و بخشداری مرکزی و دهیارهای این بخش و جهادکشاورزی سپرده شد تا به مدت ۱۰ روز مهمان مسجد تاریخی جامع شهر باشد.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز به پیشنهاد متولیان شهرستانی امسال جشنواره ملی انار ساوه را در تقویم جشنواره ها و مناسبت های این وزارتخانه ثبت کرد تا اولین گام ها برای جهانی شدن این نام با سندی ملی برداشته شود.

با همتی که متولیان میراث فرهنگی در این راستا داشته اند امید است اقدامات اساسی برای معرفی جهانی این برند با همکاری سایر دستگاه ها مرتبط با هدف صادرات و جذب گردشگران خارجی در هنگامه برداشت محصول برداشته شود.

از سرگیری احداث پایانه صادراتی
پنج هزار انار کار ساوه ای سالانه بیش از ۱۷۰ هزار تن محصول از ۱۰ هزار هکتار باغ برداشت می کنند که ۷۵ درصد از این مقدار شامل بیش از ۴۰ هزار تن قابلیت صادرات دارد.

اما به علت نبود پایانه صادراتی و بی نام و نشان بودن انار ساوه در جهان، کمتر از ۱۰ هزار تن از این میزان تولید به خارج از کشور صادر می شود، این درحالی است که اگر تمام آنچه که قابلیت صادرات دارد صادر شود بخش قابل توجهی از بهره برداران از سود چشمگیر صادرات این محصول بهره مند می شوند.

ایجاد پایانه صادراتی انار هم طرحی است که ۱۰ سال پیش کلنگ آن بر زمین زده شد اما تا کنون بی نتیجه مانده

ایجاد پایانه صادراتی انار هم طرحی است که ۱۰ سال پیش کلنگ آن بر زمین زده شد اما تا کنون بی نتیجه مانده که از سال گذشته متولیان اجرای آن، دوباره پیگیری را از سر گرفتند و طبق اعلام فرزاد مخلص الائمه استاندار استان مرکزی تلاش می شود امسال عملیات احداث آن آغاز شود.

پیشتر یک قطعه زمین ۲۰ هکتاری به تعاونی باغداران ساوه جهت احداث این پایانه واگذار شده اما تاکنون به علت عدم تمکن مالی این تعاونی عملیات احداث آن آغاز نشده است که امسال با روی کار آمدن تعاونی دهیاران بخش مرکزی و تعاون روستایی ساوه مقرر شده این سه مجموعه اعتبارات مورد نیاز ۱۰ هزار میلیاردی احداث پایانه صادراتی را در مراحل مختلف تامین و نسبت به احداث آن اقدام کنند.

ایجاد بارانداز، احداث کارگاه های درجه بندی و بسته بندی محصول، سردخانه های نگهداری، ارایه خدمات گمرکی و قرنطینه ای از جمله خدماتی است که این پایانه پس از افتتاح به باغداران ارایه خواهد کرد.

باید دید با توجه به شرایط موجود آیا اقدامات در دست انجام پایانی برای این ۱۰ سال بلاتکلیفی خواهد بود؟ یا کماکان در آینده نیز در بر همان پاشنه خواهد چرخید.

از ژرم پلاسم انار ایران تا باغات ساوه

کارهای علمی یکی دیگر از موارد مهم برای رساندن نام انار ساوه به سطح جهانی بوده که در این راستا فعالیت هشت دهه ای ایستگاه تحقیقات انار ساوه و احیای مجدد این مرکز تحقیقاتی در اواسط دهه ۹۰ نمونه ای قدمت دارتر از سایر فعالیت ها است.

پردیس آموزش و تحقیقات انار ساوه هم اکنون دارای مجموعه (کلکسیون) ژرم پلاسم انار ، در مساحتی بیش از سه هکتار حدود ۸۰۰ ژنوتیپ این محصول از نقاط مختلف ایران را در خود جای داده و تنها مرکز تحقیقات انار کشور است.

محققان این مرکز هم، تا کنون طرح های مختلف علمی و تحقیقاتی را انجام داده و تداوم این رویه را در دستور کار دارند تا بتوان با انتقال یافته های جدید علمی به باغات، گام علمی دیگری برای خروج از باغداری سنتی و توسعه باغداری نوین در نقاط انار خیز کشور از جمله ساوه برداشت.

برای تحقق این هدف هم اکنون تجاری سازی ۲ هزار هکتار از باغات انار ساوه که در سال های گذشته به علت خشکسالی و کمبود منابع آبی، باروری خود را از دست داده اند در دستور کار متولیان جهاد کشاورزی شهرستان قرار گرفته است.

کارهای علمی، تحقیقاتی و انتقال آنها به باغات علاوه براثرات مثبتی که در داخل کشور از جمله افزایش کمی و کیفی تولید، تجاری سازی باغات و کم آب بر بودن محصول خواهد داشت در نهایت موجب تولید محصولی با قابلیت بالای صادرات مطابق با استانداردهای بین المللی می شود.

و اما فرهنگ

هرچند برگزاری جشنواره در قالب فعالیت های فرهنگی جا دارد اما این مساله به تنهایی برای رساندن آوازه انار ساوه به گوش جهانیان کافی نیست بلکه کارهای فرهنگی دیگر همچون نوشتن کتاب، جمع آوری داستان های بومی و فلکلور و سایر آداب و سنت های مرتبط از نیازهای این حوزه است.

زمانی که این اقدامات انجام گرفته باشد یعنی منابع غنی فرهنگی،‌در دست رایزنان فرهنگی کشورمان قرار دارد و آنان می توانند در خارج از کشور شرایط معرفی این محصول را فراهم کنند.

کندن پوست غفلت و بی توجهی چندین ساله نسبت به انار ساوه نیازمند تداوم، تحکیم و افزایش همکاری بین بخشی دستگاه ها، نهادها و تشکل های دولتی، مردمی و بخش خصوصی شهرستان، استان و کشور است.