استاد کریمی مراغه‌ای، ماندگار در تاریخ فرهنگ و هنر آذربایجان

مراغه- ایرنا- ۲۳ بهمن ماه، سالروز تشییع و خاکسپاری استاد میرزا حسین کریمی مراغه‌ای است؛ شاعری نام‌آوازه و طنازی آرمیده در خاک که نشان درجه یک هنری داشت و به واسطه آثار بی‌نظیرش از خاطره تاریخ پاک نمی‌شود.

بسیاری از اشعارش را نه تنها در آذربایجان بلکه در آن سوی مرزها هم از بَر می‌خوانند و تا قبل از اینکه در ۹۲ سالگی دار فانی را وداع بگوید، همچنان سرشت شوخ و شأن شامخ در میان مردم و مسئولان داشت.

بیانات مقام معظم رهبری در خصوص میرزا به خوبی منظومه فکری این شاعر معاصر را معرفی می‌کند؛ شاعری که به فرموده رهبری «در جای‌جای اشعار طنز خود مواد مخدر و آلودگی‌های جوانان که سوغات دولت‌های جهانخوار برای کشورمان بوده را به باد انتقاد گرفته و به بی‌تحرکی ملت و دولت حاکمه رژیم گذشته اشاراتی بس آگاهانه کرده است».

«در هر ورقی از رنگارنگ استاد کریمی، مطلبی تازه و فکری بکر به چشم می‌خورد و طی یک شعر بلند با عنوان «عهد حضرت سلیمان» رو در روی صاحبنظران قرار می‌گیرد و آنانکه با فن نویسندگی آشنایی دارند و در جراید رژیم گذشته قلم‌زنی می‌کردند، می‌دانند که نوشتن و چاپ کردن اینگونه مطالب چه خطرهایی در پی داشت».

مقام معظم رهبری اینگونه ادامه می‌دهند که «استاد کریمی در لفافه طنز داستانی زنده و گویا از انتخابات دوران رژیم گذشته به قلم آورده و با مهارت به وضع زندگی و تقسیم ناعادلانه ثروت‌های مملکت به وسیله هیئت حاکمه و به مقام و منصب‌رسیدگان اشاره می‌کند و در آن دقایقی که تنور خشم و شلاق جهل بر سر صاحبان قلم و اندیشه آتش می‌ریخت و لب‌ها را دوخته می‌داشت، مذاکرات و انتخابات مرغان را به تصویر کشیده است».

«محمدحسین قابل‌نژاد سردرودی» که در سال ۱۳۹۵ ارج‌نامه‌ای نزدیک به ۸۰۰ صفحه‌ برای میرزا به رشته تحریر درآورد، با مطالبی تحت عنوان چند کلمه راجع به این شاعر ملی اینگونه می‌نویسد: «ایشان طنزپردازی اجتماعی و مردمی است که در مقام یک جامعه‌شناس و مردم‌شناس چیره‌دست، روحیات آدمیان و رویدادهای زمان را به خوبی می‌بیند، واقعیت‌های اجتماعی و تلخی‌ها و شیرینی‌های زندگی را تصویر می‌کند و بدی‌ها و نیکی‌ها، زشتی‌ها و زیبایی‌ها را در شعرهای خود با زبان طنز بازتاب می‌دهد؛ از این‌رو شعر طنر او مرزها را در می‌نوردد».

«میرزا حسین نسبت کریمی مراغه‌ای طی» ۱۲ مرداد سال ۱۳۱۰ شمسی در مراغه و در خانواده‌ای اهل فضل و دانش متولد شد تا جایی که پدرش «محمدعلی ذاکر» متخلص به «ذاکر» نه تنها در سال ۱۳۱۷ انجمن ادبی اوحدی مراغه‌ای را بنیان نهاد بلکه یک کتابفروشی در ورودی سراج‌بازار مراغه تاسیس کرد که امروزه همچنان به فعالیت خود با مدیریت فرزندان استاد ادامه می‌دهد.

نکته قابل تامل اینکه بر اساس آنچه که در ارج‌نامه میرزا درج شده است، پدرش در شعر «کریمی» تخلص می‌کرد تا زمانی که شعری در محضر آیت‌الله حائری می‌خواند و از طرف ایشان به تخلص «ذاکر» مفتخر می‌گردد؛ وی حتی لقب «فخرالشعرا» را هم به ایشان اطلاق می‌کند.

میرزا حسین از اوان کودکی تحت نظارت دقیق پدرش به آموختن الهیات و معارف دینی پرداخت و در ۶ سالگی وارد بازار شد؛ تجربه‌ای که رنگارنگی طبقات و افکار و باورهای مردم را در ذهنش بنیان نهاد و آرزوی ورودش به دنیای شعر و شاعری نطفه بست.

«قابل‌نژاد سردرودی» در مورد سرآغاز ورودش به دنیای پررمز و راز شاعری نوشته است: «رفته‌رفته متوجه شد که خواهد توانست مثل پدرش کلمات را به رشته نظم کشد و عباراتی موزون بسازد؛ ولی نه تجربه کرده بود و نه جرأت آن را داشت تا اینکه عشق و شوق او را جسور کرد و او با اندک توان نوشتنی که پدر دانش‌پرورش به او آموخته بود، شروع به نوشتن کرد؛ این بود آغاز شاعری این نابغه بزرگ و زیربنای دایره‌المعارف بزرگ طنز رنگارنگ که حقایق در قالب طنز در آن مجموعه آمده و به ما و نسل آینده بیان شده است.

به گزارش ایرنا اشعار اجتماعی و طنز استاد کریمی در قالب ۲۵ جلد کتاب رنگارنگ و اشعار مرثیه و مداحی این استاد در قالب ۳۰ جلد چاپ و منتشر شده است.

میرزا حسین کریمی مراغه‌ای ادامه‌دهنده سبک سنّتی و کلاسیک شعر بوده و غالباً در اشعار طنز خود رسم و رسوم زمان خود را به باد انتقاد گرفته است.

بیشتر اشعار او هرچند به ترکی آذربایجانی سروده شد ولی به علت مقید بودن به سبک قدیم و اوزان شعری، با تعبیرات و اصطلاحات عربی و فارسی بسیاری آمیختگی دارد.

بسیاری از مردم آذربایجان اشعار این شاعر شیرین‌سخن را با صدای خودش دوست دارند و برخی از همین اشعار همچون «چله» سرگرمی محفل گرم خانواده‌ها در شب‌های طولانی زمستان است.

بسیاری از مداحان نیز از مرثیه‌های استاد کریمی مراغه‌ای بهره می‌برند تا جایی که در بیشتر آثار صوتی و تصویری مرحوم «سلیم موذن‌زاده» نیز می‌توان به اشعار استاد کریمی مراغه‌ای گوش جان سپرد.

گفتنی است نخستین یادواره شیخ‌الشعرا، استاد کریمی مراغه‌ای امروز با عطرافشانی و نثار فاتحه بر سر مزار و برگزاری عصر شعر با حضور شاعران مطرح کشور در تالار عبدالقادر مراغی برگزار می‌شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha