به گزارش خبرنگار ایرنا، مینیاتور شمال عنوان کتابی ۱۸۰ صفحه‌ای است که پس از سه سال فعالیت پژوهشی درباره راه‌آهن شمال به مرحله انتشار رسید و در هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع وابسته تهران با حضور زوراب پلولیکاشویلی دبیرکل سازمان جهانی گردشگری رونمایی و به بازار کتاب معرفی شد.
این کتاب که توسط عباس مهدوی پژوهشگر حوزه گردشگری تالیف و از سوی نشر نت با قیمت ۱۹۰ هزار تومان به بازار کتاب عرضه شد، در ۱۸۰ صفحه جزئیاتی جذاب و گفته نشده درباره راه‌آهن شمال که به عنوان بخشی از راه‌آهن سراسری ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده را روایت می‌کند.
مینیاتور شمال در ۸۷ عنوان موضوعی به تشریح جاذبه‌ها، تاریخچه، اجزای مسیر و زیرساخت‌های ریلی، رخدادهای تاریخی، اطلاعات فنی، معرفی شرکت‌ها و مهندسان سازنده راه‌آهن شمال و برخی جزئیات دیگر درباره این مسیر ریلی زیبا می‌پردازد.
علاوه بر محتوای نوشتاری کتاب، حدود ۱۱۰ عکس کمتر دیده شده راه‌آهن شمال از گذشته تا امروز نیز در این کتاب قرار دارد.
پژوهشگر و نویسنده مینیاتور شمال در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا درباره این کتاب پژوهشی اظهار کرد: نبود منبعی مناسب و در دسترس همگان برای معرفی جاذبه‌های راه‌آهن شمال همواره یکی از دغدغه‌های شخصی‌ام بود. تلاش کردم که با گردآوری اطلاعات گسترده و روایت داده‌ها در قالب نوشتاری روان و ساده برای مخاطبان، گامی برای معرفی بهتر و بیشتر این جاذبه مهم زیرساختی مازندران بردارم.
عباس مهدوی با بیان این‌که مسیر راه‌آهن شمال را باید مسیر زندگی، سخت‌کوشی و ناگفته‌ها توصیف کرد، گفت: ما فقط ریل، ایستگاه، لوکوموتیو، واگن و برخی زیرساخت‌ها را می‌بینیم، اما قصه پرفراز و نشیب این مسیر رویایی را که سرشار از روایت زندگی انسان‌هایی است که این شاهکار مینیاتوری را در دل دشت وکوه و جنگل رقم زده‌اند نشیده‌ایم.
وی افزود: لوکوموتیوها سوار بر ریل‌ها مسیری را طی می‌کنند که حرف‌ها برای گفتن دارند و دل‌شان می‌خواهد روزگار راه‌آهن شمال را روایت کنند. راه‌آهن شمال مسیری برای رسیدن به شمال است، اما با کمی ذوق و علاقه می‌تواند لحظات مفرح و پرهیجانی را برای‌مان به خاطره تبدیل کند و در ذهن به یادگار بگذارد. هدفم از نوشتن کتاب مینیاتور شمال این بود که با نگاهی دیگر به راه‌آهن، سراغ عجایب و قصه آدم‌هایی برویم که زندگی‌شان با راه‌آهن پیوند خورده است.
این پژوهشگر حوزه گردشگری تصریح کرد: یادگارهای راه‌آهن شمال بسیار زیاد است. ماجراهایی در این مسیر ریلی رقم خورد که در تاریخ سیاسی این سرزمین نقش پررنگی داشت. اما سیاست مانع دیدن جسم رنجور کارگرانی شد که نزدیک به یک قرن پیش با ابزار ابتدایی، شگفت‌انگیزترین معماری ریلی جهان را خلق کرده‌اند و جسم برخی از آن‌ها در جوار ریل آرام گرفته است.
مهدوی افزود: راه‌آهن شمال به دلیل حضور مهندسان و تکنسین‌های خارجی و ماجراهای جنگ جهانی دوم، برای گردشگران خارجی نیز پرجاذبه است و ماهیتی فراملی دارد. تلاش کردم در این کتاب جاذبه‌های گردشگری و رویدادهای پر رمز و راز این مسیر را روایت کنم.
وی با اشاره به ظرفیت گردشگری ریلی برای رونق شاخه‌ای جذاب از گردشگری در مازندران خاطرنشان کرد: گردشگری راه‌آهن یا آنچه از آن قطار گردشگری نیز یاد می‌شود، مجموعه گردش‌هایی است که در آن قطار و راه‌آهن فقط وسیله حمل و نقل و جابه‌جایی به حساب نمی‌آید. بلکه خودِ راه‌آهن، زیبایی‌های ابنیه و مسیر آن، تاریخ ساخت خط سراسری، فرهنگ و تاثیرات اجتماعی شکل گرفته و هرچه به خط آهن، ایستگاه، تجهیزات و قطار مربوط می‌شود، موضوع اصلی گردشگری ریلی است.
این کارشناس و فعال حوزه گردشگری گفت: هدف اصلی در این سبک از گردشگری ارائه تصویری از وضعیت اجتماعی و اقتصادی و فرهنگ کار در ایران در زمان احداث و بهره‌برداری راه‌آهن است. گردشگری ریلی توجه خاصی به مدارک مکتوب و تصویری از نخستین سال‌های ساخت راه‌آهن و همچنین آثار فیزیکی به جا مانده در حاشیه مسیر راه‌آهن ایران دارد تا از این طریق تجربه‌های منحصربه‌فرد را در اختیار مخاطب قرار دهد.
مهدوی افزود: آنچه گردشگری راه‌آهن را متمایز و جذاب می‌کند دیدن ایستگاه‌های تاریخی، قطارهای قدیمی، پل‌ها، تجهیزات ریلی و رویدادهای شکل‌گیری مسیر راه‌آهن است که گردشگری خاطره‌انگیزی را رقم می‌زند.
وی درباره منابع این اثر پژوهشی نیز گفت: علاوه بر پژوهش میدانی و کتابخانه‌ای و بررسی برخی اسناد موجود، مهم‌ترین منابع من برای گردآوری داده‌های تاریخی این اثر، بهره‌گیری از داده‌های ارائه شده توسط محمد محسنیان پژوهشگر تاریخ راه‌آهن و دکتر مصطفی نوری پژوهشگر تاریخ معاصر ایران و کتاب تاریخ جامع راه‌آهن اثر کاظم مکملی بود. امیدوارم این کتاب به عنوان اثری پژوهشی درباره یکی از جاذبه‌های بین‌المللی گردشگری مازندران مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد و در آینده نیز شاهد انتشار آثار پژوهشی درباره سایر جاذبه‌های شاخص گردشگری مازندران باشیم.
به گزارش ایرنا، فعالیت راه‌آهن شمال به عنوان بخشی از راه‌آهن سراسری ایران از سال ۱۳۱۶ آغاز شد و از همان زمان به عنوان عنصری برجسته از مدرنیته در زندگی مردم منطقه جا باز کرد. جاذبه‌های معماری و صنعتی این مسیر ریلی از یک سو و پیوند عمیق آن با فضای اجتماعی و اقتصاد و صنعت در مازندران از سوی دیگر سبب شد که راه‌آهن و قطار به جزئی جدانشدنی و کاملا پررنگ از زندگی روزمره تبدیل شود.
سوم مرداد ۱۴۰۰ برابر با ۲۵ جولای ۲۰۲۱ در چهل‌وچهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو رأی نهایی برای پرونده ثبت جهانی راه‌آهن سراسری ایران صادر شد و این زیرساخت مهم حمل‌ونقلی ایران و منطقه، به عنوان نخستین اثر صنعتی ایران و بیست‌وپنجمین اثر میراث فرهنگی ملموس کشور در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. مسیری با طول تقریبی یک‌هزار و ۴۰۰ کیلومتر که اکنون طولانی‌ترین راه‌آهن تاریخی جهان و پنجمین مسیر ریلی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
زیباترین و منحصربه‌فردترین قسمت این مسیر یک‌هزار و ۴۰۰ کیلومتری تاریخی و جهانی که از بندرترکمن در استان گلستان تا بندر امام خمینی(ره) ادامه دارد، از مازندران و دل رشته‌کوه‌های البرز می‌گذرد. پرونده ثبت جهانی مسیر راه‌آهن سراسری شمال - جنوب ایران در یونسکو به هشت ناحیه با ویژگی‌های مشترک اقلیمی در داخل هر ناحیه و متمایز با سایر نواحی تقسیم شده و ۸۹ ایستگاه منتخب نیز به‌دلیل اهمیت ارزش‌های تاریخی و کارکردی مورد مطالعه و مستندنگاری قرار گرفت. بر همین اساس نیز مقرر شد در هشت استان پایگاه استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران تاسیس و فعال شود که مازندران با توجه به جذابیت‌های تاریخی و طبیعی مسیر راه‌اهن شمال در این زمینه پیشگام شد و آبان امسال با معرفی سرپرست پایگاه، نخستین واحد از پایگاه‌های استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران در این استان راه‌اندازی شد.
نظر شما