نبض تند انتخابات زیر پوست شهر

به گزارش ایرنا، بارش برف و بارانی که در یک هفته اخیر بیشتر نقاط کشور را تحت تاثیر خود قرار داده در بروجرد هم شکل و شمایلی برفی و زمستانی به شهر داده است اما این حال و هوای سرد زمستانی از گرمای شورانتخاباتی شهر نکاسته است بلکه آنها را به محافلی خانوادگی تر و سربسته تر پیش برده شور و اشتیاقی که هر چه به روزها و ساعت های پایانی زمان قانونی تبلیغات نزدیک می شود هیجان بیشتری به خود می گیرد.

در جمع و حلقه طرفداران هر کاندیدا و به خصوص در حوالی هر ستادی، فضا به گونه ای پیش می رود که گویی همان کاندید برنده بی بدیل این قابت است، عرصه رقابتی که وقتی پای دوستان و هوادان و اقوام و آشنایان به آن باز می شود ارادتمندی از سر جان و اشتیاق را می توان در کلام جانب دارانه و محکم هر طرفدار احساس کرد.

حوالی غروب در یکی از محلات شهر رفت و آمدها و ازدحام محله نسبت به روزهای معمولی بیشتر شده جلسه سخنرانی یکی از داوطلبان نمایندگی مجلس پایان یافته و شرکت کنندگان در حال خروج از محل سخنرانی هستند، رفت و آمد داوطلبان متعدد در این محل و همراهان آنها بیشتر می‌شود، خانه هایی که برای سخنرانی این افراد تدارک دیده شده و برشورها و کارت های تبلیغاتی انباشت شده داخل حیاط ها و کوچه ها همگی نشان از شور و هیجانی از جنس انتخابات دارد که به خصوص غروب های این محله را متفاوت تر از روزهای قبل کرده است.

هزینه ایاب و ذهاب شرکت کنندگان هم در نظر گرفته شده تا افرادی که برای شرکت در این جلسه متحمل هزینه شده اند، مبلغ آن پرداخت شده باشد، هر چند تمام شرکت کنندگان در جلسه افراد همان محل هستند که بدون نیاز به سوار شدن ماشین حضور پیدا کرده اند این توضیح بیشتر جنبه احترام دارد تا کسی احساس نکند این مبلغی است در ازای رای او!

فضا از تصاویر و پوسترهای تبلیغاتی داوطلب مورد نظر که میزبانی جلسه را بر عهده دارد پر شده است، کاغذهایی که در آنها نهایت دقت اعمال شده تا ضمن اثبات تخصص فرد مورد نظر به برنامه ها و طرح های مورد نظرشان در صورت پیروزی پرداخته شده است، خدمت به مردم، اشتغال، مسکن، رونق کارخانه ها، توجه به سلامت روان مردم، برقراری عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه امکانات رفاهی و تفریحی اینها مواردی است که در تبلیغات داوطلبان یاداوری می شود.

در جلساتی که در منازل برخی هواداران و یا در منزل اقوام آن خویش یکی از داوطلبان برگزار می شود ، گویی این مهمانی ها ، حال و هوای صمیمی تری هم بخود می گیرد و علاوه بر آن تبلیغات رسمی و کلی ، قول مساعد مبنی بر توجه خاص تری به آنهایی که در جلسه هستند داده می شود. وعده هایی از جنس و رنگ اینکه فلانی حواسم به تو هست و می دانم فرزند تحصیل کرده بیکار داری یا شخصی دیگری که دنبال ارتقا و گرفتن پستی در همان جایگاهی که قرار دارد این دلگرمی یا قول مساعد را از شخص کاندیدای مجلس در صورت راه یافتن به مجلس ، می گیرد .

داوطلب دعوت شده مورد نظر که به نظر می رسد شناخت خوبی نسبت به منطقه ای که در آن سخنرانی می کند دارد با زبانی همراه با درد مردم می گوید. اعتراض به وعده های تکراری در جمع های خانوادگی تر و فامیلی کمتر شنیده می شود و حتی اگر جایی کسی نقدی و نظری معترض گونه داشته باشد ، خویشتن داری و تداوم بر آرامش در ادامه سخنرانی و تاکید بر اینکه ما همچنان نهایت تلاش خود را برای حل مشکلات این منطقه خواهیم داشت نشان از توانمندی داوطلب مورد نظر در سخنوری و جلسه پروری دارد.

برپایی جلسات سخنرانی خانگی برای داوطلبان انتخابات معمولا از مدت ها قبل از زمان قانونی آغاز می شود اما با اعلام زمان تبلیغات قانونی این جلسات پرحرارت تر و پرشور تر از قبل می شوند و بخصوص در مناطق حاشیه ای شهر بیشتر مورد استقبال قرار می گیرند . بعبارتی هیجانات برگرفته از دلبستگی های ارتباطات خویشاوندی، معیشتی و اقتصادی وجود دارد. دلبستگی هایی که هر چند ممکن است ریشه در نیاز شخصی افراد داشته باشد.

برپایی جلسه برای داوطلبان انتخابات یکی از مهمترین شیوه های تبلیغاتی در لرستان است در این شیوه بنا بر گرایش و تمایلاتی اعم از خویشاوندی، آشنایی و گاه طایفه ای و قومی افرادی در منزل یکی از اهالی محله مورد نظر جلسه سخنرانی تدارک می بینند و از افراد آن محل و منطقه نیز دعوت می شود تا در فلان تاریخ و فلان ساعت حضور داشته باشند، در این جلسات اغلب پذیرایی با دادن شام صورت می گیرد.

با نگاهی نکته سنج به فضای انتخاباتی که در این گزارش میدانی و دقت بر مشاهدات به آنها پرداخته شده است می توان به این نتیجه رسید که همچنان اشتیاق و هیجان به انتخابات در مردم وجود دارد که گاه این شور و اشتیاق می تواند مبنای تمایلات و خواسته های شخصی داشته باشد اما بر مبنای همین بستر اگر فضای گفتمان عمومی راه اندازی شود می توان گفتمان های جدی تری ایجاد کرد که منافع عمومی و شخصی در تضاد و تقابل با هم قرار نگیرند.

بررسی جامعه شناختی عوامل موثر در مشارکت انتخاباتی

عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه آیت الله بروجردی در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه برخورداری از دیپلماسی و مذاکرات موفق در نظام بین الملل بستگی به حضور مردم در صحنه ها و انتخابات دارد، اظهار کرد: مشارکت گسترده در انتخابات از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون به لحاظ اهمیت آن در عرصه های داخلی و بین المللی و تاثیرات آن در سرنوشت کشور، تقویت قدرت بین المللی، چانه زنی در عرصه های دیپلماتیک، بازدارنگی در برابر توطئه های دشمنان و موفقیت های نظام اسلامی در این عرصه ها همواره مورد تاکید رهبر معظم انقلاب، سران قوا، احزاب، تشکل ها، مسوولان، متولیان امر و دلسوزان نظام جمهوری اسلامی است.

غلامرضا تاجبخش در پاسخ به اینکه به لحاظ جامعه شناسی مشارکت مردم در انتخابات تابع چه عواملی می باشد؟ می‌گوید: در جواب این سوال به ۲ رهیافت می توان اشاره کرد؛ از منظر جامعه شناسی سیاسی آنچه می تواند افراد را تشویق کند تا در انتخابات شرکت کرده و به منتخب موردنظر رأی دهند، شرایط مطلوب و مناسب اجتماعی، محیطی، اقتصادی و فرهنگی افراد رأی دهنده است.

این پژوهشگر اجتماعی و جامعه شناس ادامه داد: از منظر اقتصاد سیاسی رفتار انتخاباتی مبتنی بر الگوهای عقلانی رفتاری و عمل انتخاب سیاسی و تابع آزادی ارادی و اختیار انسانی است، از این دیدگاه، رأی دهندگان غالباً به طرحها، عقاید و برنامه های نامزدها و احزاب توجه دارند و به شکلی معقول دست به انتخاب زده و برنامه هایی را انتخاب می کنند که بیشترین منافع را برایشان در بر داشته باشد.

تاجبخش در پاسخ به اینکه رقابت های انتخاباتی در جامعه لرستان را چگونه می بینید و این نوع رقابت تا چه حد متفاوت با دیگر مناطق ایران می باشد و آیا این شکل از فرایند انتخاباتی می تواند به شکل گیری یک فرهنگ مردم‌سالاری در استان ما کمک کند؟ اظهار کرد: هویت مردم در برخی شهرهای استان با طایفه‌گرایی و قبیله گرایی عجین است، فی نفسه طایفه‌گرایی امر مذمومی نیست و فرصت ها و چالش هایی را داراست اما وقتی با کم رنگی ساختار احزاب و گروه‌های سیاسی روبرو هستیم؛ اقوام، طوایف و قبیله‌ها نقش فعالی ایفا می کنند.

این پژوهشگر اجتماعی افزود: برخی آیین ها نظیر «قسم» رفتارهای انتخاباتی متفاوتی را ایجاد می کند، در این مراسم افراد به مقدسات و قرآن قسم یاد می‌کنند که به شخص تعیین شده و مشخص رای دهند و حاضر به رای دادن به فرد دیگری نشوند؛ اقداماتی که فضایی کاملاً احساسی و غیرمنطقی در تصمیم‌گیری افراد را ایجاد می‌کند.

عضو هیات علمی دانشگاه آیت الله بروجردی در پاسخ به اینکه به نظر شما خواسته ها و مطالبات مردم در این دوره چه می باشند و این خواسته ها با دوره های قبلی چه تفاوتی دارد؟ بیان کرد: خواسته ها و مطالبات طیف های مختلف مردم در عین داشتن اشتراکاتی تا حدودی هم افتراقاتی دارد، اما روی هم رفته برخی مطالبات مردم شامل حل مشکلات اقتصادی و ثبات و امنیت بازار، توجه به مشکلات مهم و اساسی جوانان نظیر اشتغال، مسکن و ازدواج، توجه ویژه به فقر و تلاش در جهت حل معیشت مردم، بسترسازی مناسب و مدیریت اعتراضات مدنی، ایجاد فضایی آرام و نوید بخش برای فردای بهتر است.